Historische roman over moed en volharding

Het suikervogeltje is na Alexine de tweede historische roman van Pauline Vijverberg (1964). Ook nu vormen historisch waargebeurde feiten en het mooie Afrika als locatie de grondslag van het verhaal. In dit boek vertelt Vijverberg hoe Nederlandse weesmeisjes naar ‘De Kaap’ van Zuid-Afrika werden gestuurd om daar te dienen als toekomstige bruiden voor de reeds geïmmigreerde boeren of Nederlandse werknemers van de VOC (Vereenigde Oostindische Compagnie). Ook de hoofdpersonages Ariaan en Willemijn, weeszusjes, zijn op authentieke personages gebaseerd.

Het verhaal komt heel snel op gang. Al na enkele bladzijden leef je helemaal mee met Ariaan en Willemijn die al op jonge leeftijd wees werden. Ariaan, die het ondernemers- en avonturiersbloed van haar vader in haar aderen heeft, wordt helemaal verstikt door de beslotenheid van het weeshuis. Het lot brengt haar in contact met een zwarte man die haar het Afrikaanse suikervogeltje leert kennen. Wanneer ze vervolgens in 1688 van de VOC de kans krijgt om opnieuw te beginnen in het verre Zuid-Afrika, grijpt ze de kans met beide handen aan. Willemijn, aan de andere kant, wil helemaal niet gaan maar heeft enorme schrik alleen achter te blijven. Ze kan niet anders dan haar zusje Ariaan volgen voor minstens vijf jaar, waarna ze eventueel zou kunnen terugkeren. Ariaan voelt zich verantwoordelijk voor de keuze van Willemijn. Dit zal haar nog lang achtervolgen. Bovendien draagt ze tijdens haar reis een groot geheim met zich mee en weet ze niet goed hoe ze hiermee om moet gaan.

De overtocht is een hel en wat zal de toekomst brengen? Vinden ze een lieve goede man? Kunnen ze het harde leven aan? Kan Willemijn terugkeren of kan ze zich met het lot verzoenen? En tot slot: zal Ariaan het suikervogeltje vinden?

We volgen voor het grootste deel van de tijd Ariaan, maar toch weet Pauline Vijverberg alle meevarende weesmeisjes elk met hun eigen karakter helemaal tot leven te wekken. Je beleeft met hen lief en leed, armoede en eenzaamheid, geluk en ongeluk. Je leert samen met hen de nieuwe wereld van de Kaap verkennen met haar brede waaier aan volkeren, religies en gebruiken, de Nederlandse immigratiegolf en het kolonialiseren van Zuid-Afrika. Het verhaal gaat ook over macht en onmacht, racisme en uitsluiting. Maar bovenal is het een warm verhaal over een dappere vrouw die bewijst dat moed en volharding lonen en dat liefde veel kan overwinnen.

Het suikervogeltje is een zeer goed onderbouwde roman gebaseerd op enkele historische feiten. Hij bevat genoeg afwisseling in spanning en romantiek, geschiedenis en fictie. De zinnen zijn makkelijk leesbaar en het verhaal heeft een zeer vlot tempo. Eens aangekomen in De Kaap mindert de vaart eventjes om zowel de meisjes als de lezer te laten kennismaken met het nieuwe land en zijn gewoonten, maar daarna gaat het tempo weer gezwind de hoogte in.

Het hele relaas heeft ook diepgang en doet je nadenken over de normen en waarden van het leven. Het suikervogeltje is voor een breed publiek geschreven en zal je enkele uren vermaken met een leerrijk en ontspannen historisch verhaal.