Een waardenvol doorgeefverhaal
De achterflap noemt het boek een ‘doorgeefverhaal’. De lezer tuimelt vanaf bladzijde 1 een wonderlijke wereld in. Waar paardenbloemen, mieren, vissen en straatstenen elkaar tegenkomen. En met elkaar praten, soms respectvol, soms wantrouwend, soms boos, soms lief.
In die rare ketting van gebeurtenissen laat Joke van Leeuwen op haar eigen, dwarse/humoristische manier mensen en dingen en weersomstandigheden met elkaar kennismaken. En van elkaar leren. Of niet, als de personages dat niet willen. Zo praten ze over mooie of lelijke dingen, wie gelijk heeft, wat goed of slecht is, hoe je met elkaar omgaat. Die originele invalshoek betaalt zich terug: het is verrassend van begin tot eind.
Het begint met ‘de wind’ en ‘het pluisje’. De ene blaast de andere door de lucht, tot de ene wil gaan liggen. Dan dwarrelt de andere neer vlakbij een oor van een mens, die daar jeuk van krijgt. Het is de wereldkampioen heuvelrollen die zijn zware kampioensbeker omhoog houdt. Niet lang meer want helaas is de beker zo zwaar dat hij valt. In het water, en hij zinkt het domein van de zalm binnen. Wat ons behulpzaam brengt bij de afdeling: ‘verklaar de titel’.
Een half begrijpelijke titel eigenlijk: “‘Dát bedoel ik, zei de zalm”
Aha. Wat bedoelt die vis precies, tegen wie en hoezo?
Voor jullie gemak heb ik die scène even opgezocht, en iets verkort:
“Krijg het nóu,’ zei de zalm toen de zware beker vlak naast haar op de bodem van de rivier belandde en het zand deed opdwarrelen.
…
‘Ik ben de beker-geworden overwinning,’ zei hij. ‘Ik hoor glimmend zichtbaar te zijn voor iedereen. Iedereen die mij ziet moet denken: hier was iemand de beste van de hele wereld. Hier kreeg iemand de mooiste beker van de hele wereld.’
‘Sorry hoor,’ zei de zalm, ‘maar ik dacht wat anders … Wat is trouwens de bedoeling van de beste zijn?’
‘Dat je,’ begon de beker…’dat je ek-sel-leert, dat is het woord. Dat je excelleert.’
‘O. En?’
‘Dat is nodig. Iedereen moet excelleren. Iedereen moet beter zijn dan iemand anders.’
‘Wacht even,’ zei de zalm, ‘dat kán toch niet? Als iederéén beter is dan iemand anders, dan is iedereen even góéd. Ja toch, niet dan?’
‘Ik heb de indruk,’ zei de beker, ‘dat dit jouw vissenverstand te boven gaat. Wat ik hier op de bodem mis, is een begin van respect voor wat je voor je hebt.’
‘Krijg het nóu,’zei de zalm. ‘Wié heeft hier geen respect?!
…
Ik heb van een bevrijde zalmgenoot van me gehoord dat die tweebenigen onze soort gevangenhouden in vijvers waar mijn medezalmen harder moeten groeien dan normaal is, alleen maar om ze zo gauw mogelijk op te kunnen eten.
…
Ze zouden tenminste kunnen zeggen: “Dank je wel, zalm, dat ik je op mag eten, dat je je leven voor ons geeft, maar zolang je nog niet wordt opgegeten, mag je je zalmenleven leiden zonder pijn en ellende.” Dát bedoel ik.’”
Ik weet het, een eindeloos citaat, sorry. Maar het laat zien waar dit fijne verhaal over gaat: een beetje doordenken over dingen die heel gewoon lijken. Met een fliebeltje respect. Meer hoeft niet
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Nico
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
