Een waardenvol doorgeefverhaal
De achterflap noemt het boek een ‘doorgeefverhaal’. De lezer tuimelt vanaf bladzijde 1 een wonderlijke wereld in. Waar paardenbloemen, mieren, vissen en straatstenen elkaar tegenkomen. En met elkaar praten, soms respectvol, soms wantrouwend, soms boos, soms lief.
In die rare ketting van gebeurtenissen laat Joke van Leeuwen op haar eigen, dwarse/humoristische manier mensen en dingen en weersomstandigheden met elkaar kennismaken. En van elkaar leren. Of niet, als de personages dat niet willen. Zo praten ze over mooie of lelijke dingen, wie gelijk heeft, wat goed of slecht is, hoe je met elkaar omgaat. Die originele invalshoek betaalt zich terug: het is verrassend van begin tot eind.
Het begint met ‘de wind’ en ‘het pluisje’. De ene blaast de andere door de lucht, tot de ene wil gaan liggen. Dan dwarrelt de andere neer vlakbij een oor van een mens, die daar jeuk van krijgt. Het is de wereldkampioen heuvelrollen die zijn zware kampioensbeker omhoog houdt. Niet lang meer want helaas is de beker zo zwaar dat hij valt. In het water, en hij zinkt het domein van de zalm binnen. Wat ons behulpzaam brengt bij de afdeling: ‘verklaar de titel’.
Een half begrijpelijke titel eigenlijk: “‘Dát bedoel ik, zei de zalm”
Aha. Wat bedoelt die vis precies, tegen wie en hoezo?
Voor jullie gemak heb ik die scène even opgezocht, en iets verkort:
“Krijg het nóu,’ zei de zalm toen de zware beker vlak naast haar op de bodem van de rivier belandde en het zand deed opdwarrelen.
…
‘Ik ben de beker-geworden overwinning,’ zei hij. ‘Ik hoor glimmend zichtbaar te zijn voor iedereen. Iedereen die mij ziet moet denken: hier was iemand de beste van de hele wereld. Hier kreeg iemand de mooiste beker van de hele wereld.’
‘Sorry hoor,’ zei de zalm, ‘maar ik dacht wat anders … Wat is trouwens de bedoeling van de beste zijn?’
‘Dat je,’ begon de beker…’dat je ek-sel-leert, dat is het woord. Dat je excelleert.’
‘O. En?’
‘Dat is nodig. Iedereen moet excelleren. Iedereen moet beter zijn dan iemand anders.’
‘Wacht even,’ zei de zalm, ‘dat kán toch niet? Als iederéén beter is dan iemand anders, dan is iedereen even góéd. Ja toch, niet dan?’
‘Ik heb de indruk,’ zei de beker, ‘dat dit jouw vissenverstand te boven gaat. Wat ik hier op de bodem mis, is een begin van respect voor wat je voor je hebt.’
‘Krijg het nóu,’zei de zalm. ‘Wié heeft hier geen respect?!
…
Ik heb van een bevrijde zalmgenoot van me gehoord dat die tweebenigen onze soort gevangenhouden in vijvers waar mijn medezalmen harder moeten groeien dan normaal is, alleen maar om ze zo gauw mogelijk op te kunnen eten.
…
Ze zouden tenminste kunnen zeggen: “Dank je wel, zalm, dat ik je op mag eten, dat je je leven voor ons geeft, maar zolang je nog niet wordt opgegeten, mag je je zalmenleven leiden zonder pijn en ellende.” Dát bedoel ik.’”
Ik weet het, een eindeloos citaat, sorry. Maar het laat zien waar dit fijne verhaal over gaat: een beetje doordenken over dingen die heel gewoon lijken. Met een fliebeltje respect. Meer hoeft niet
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Nico
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
