Franse hommage aan de whydunnit
Op de eerste pagina’s van Artikel 353 wordt hoofdpersoon Martial Kermeur gearresteerd voor de moord op een vastgoedontwikkelaar. Hij bekent direct en vertelt over de gebeurtenissen die tot deze daad hebben geleid. Dit compacte verhaal is daarom geen whodunnit, maar een intrigerende whydunnit.
Op een haast onderkoelde manier vertelt Kermeur in de eerste pagina’s hoe hij samen met Antoine Lazenec ging vissen en hem tijdens deze tocht doelbewust overboord kieperde. Deze beschrijving gaat niet gepaard met uitweidingen over het motief voor de moord, of zoals de hoofdpersoon het zelf verwoord: ‘om er echt achter te komen wat er precies is gebeurd, heb ik sindsdien gedacht, zou je misschien bij een meeuw te rade moeten gaan.’ Hij is dan ook niet verrast als een paar uur later de politie op de stoep staat en hij voorgeleid wordt om zijn verhaal te vertellen aan een rechter.
Het gesprek tussen de rechter en Kermeur neemt de rest van het boek in beslag. Deze setting doet haast filmisch aan, omdat er in detail ingezoomd wordt op deze twee hoofdpersonen. Als lezer voelt het daardoor of je zelf ook in die kleine ruimte zit en stiekem meeluistert. Dit komt omdat de Franse auteur Tanguy Viel het daadwerkelijke vertrek uitgebreid beschrijft, maar ook omdat je in het verhaal niet wordt ‘gestoord’ door andere personages. Of zoals de jury van de Grand Prix RTL-Lire verduidelijkt, de prijs die de auteur in 2017 voor dit boek won: ‘het verhaal wordt verteld als door een cameralens, onderbroken door onvergetelijke flashbacks.’
Die flashbacks geven je steeds meer informatie over de gebeurtenissen die hebben geleid tot de uiteindelijk moord. Je leert over de plannen van Antoine Lazenec om een resort aan zee te bouwen, maar Kermeur vertelt je ook over persoonlijke aangelegenheden, zoals zijn ontslag en scheiding. Omdat het verhaal is gegoten in de vorm van een dialoog tussen Kermeur en de rechter, neemt de hoofdpersoon in zijn vertelwijze soms verschillende zijpaden.
‘Misschien zat de klad er toen al in, ik weet het niet, en ik zeg niet dat een rol heeft gespeeld bij haar vertrek, ik zeg niet dat er die dag iets gebarsten is, maar het feit is dat alles blijkbaar zo nodig samen moest vallen, want als je goed kijkt, komt alles in het leven in een paar punten samen.’
Hoewel het verhaal door deze lange zinnen niet altijd even lekker leest, is het wel een waarheidsgetrouwe weergave van een gesprek tussen twee personen, waarbij je antwoordt op de vraag van de ander, maar dit niet altijd meteen in volmaakte en logische volzinnen doet.
Los van het ontrafelen van de motieven voor de moord op Antoine Lazenec, onderzoekt Viel in dit boek een aantal andere interessante vragen. Is moord ooit gerechtvaardigd? En wat betekent schuld? Kwesties waar de rechter in het verhaal zich over buigt, maar waar je als lezer ook een steeds sterkere mening over krijgt, naarmate je weet wat er zich in het dorpje heeft afgespeeld. Hoewel Artikel 353 geen thriller is, blijf je tot het einde benieuwd wat de rechter besluit. Door deze spanningsboog is het onbegrijpelijk dat de Nederlandse uitgever ervoor heeft gekozen om de titel van het boek uit te leggen. Artikel 353 is zo’n specifiek onderdeel van het Franse strafrecht, dat je door die kennis de uitkomst van het verhaal wel kunt raden.
Ondanks deze uitglijder blijft Artikel 353 een intrigerend verhaal, vooral door het interessante inkijkje in de psyche van de mens. Het boek roept zelfs die eeuwenoude vraag op: als iemand mij zo tergt, zou ik dan in staat zijn om een moord te plegen? Als je de lezer zo aan het denken zet in een verhaal van minder dan 160 pagina’s, heb je als auteur een krachtig verhaal afgeleverd.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Nicole van der Elst
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
