Franse hommage aan de whydunnit
Op de eerste pagina’s van Artikel 353 wordt hoofdpersoon Martial Kermeur gearresteerd voor de moord op een vastgoedontwikkelaar. Hij bekent direct en vertelt over de gebeurtenissen die tot deze daad hebben geleid. Dit compacte verhaal is daarom geen whodunnit, maar een intrigerende whydunnit.
Op een haast onderkoelde manier vertelt Kermeur in de eerste pagina’s hoe hij samen met Antoine Lazenec ging vissen en hem tijdens deze tocht doelbewust overboord kieperde. Deze beschrijving gaat niet gepaard met uitweidingen over het motief voor de moord, of zoals de hoofdpersoon het zelf verwoord: ‘om er echt achter te komen wat er precies is gebeurd, heb ik sindsdien gedacht, zou je misschien bij een meeuw te rade moeten gaan.’ Hij is dan ook niet verrast als een paar uur later de politie op de stoep staat en hij voorgeleid wordt om zijn verhaal te vertellen aan een rechter.
Het gesprek tussen de rechter en Kermeur neemt de rest van het boek in beslag. Deze setting doet haast filmisch aan, omdat er in detail ingezoomd wordt op deze twee hoofdpersonen. Als lezer voelt het daardoor of je zelf ook in die kleine ruimte zit en stiekem meeluistert. Dit komt omdat de Franse auteur Tanguy Viel het daadwerkelijke vertrek uitgebreid beschrijft, maar ook omdat je in het verhaal niet wordt ‘gestoord’ door andere personages. Of zoals de jury van de Grand Prix RTL-Lire verduidelijkt, de prijs die de auteur in 2017 voor dit boek won: ‘het verhaal wordt verteld als door een cameralens, onderbroken door onvergetelijke flashbacks.’
Die flashbacks geven je steeds meer informatie over de gebeurtenissen die hebben geleid tot de uiteindelijk moord. Je leert over de plannen van Antoine Lazenec om een resort aan zee te bouwen, maar Kermeur vertelt je ook over persoonlijke aangelegenheden, zoals zijn ontslag en scheiding. Omdat het verhaal is gegoten in de vorm van een dialoog tussen Kermeur en de rechter, neemt de hoofdpersoon in zijn vertelwijze soms verschillende zijpaden.
‘Misschien zat de klad er toen al in, ik weet het niet, en ik zeg niet dat een rol heeft gespeeld bij haar vertrek, ik zeg niet dat er die dag iets gebarsten is, maar het feit is dat alles blijkbaar zo nodig samen moest vallen, want als je goed kijkt, komt alles in het leven in een paar punten samen.’
Hoewel het verhaal door deze lange zinnen niet altijd even lekker leest, is het wel een waarheidsgetrouwe weergave van een gesprek tussen twee personen, waarbij je antwoordt op de vraag van de ander, maar dit niet altijd meteen in volmaakte en logische volzinnen doet.
Los van het ontrafelen van de motieven voor de moord op Antoine Lazenec, onderzoekt Viel in dit boek een aantal andere interessante vragen. Is moord ooit gerechtvaardigd? En wat betekent schuld? Kwesties waar de rechter in het verhaal zich over buigt, maar waar je als lezer ook een steeds sterkere mening over krijgt, naarmate je weet wat er zich in het dorpje heeft afgespeeld. Hoewel Artikel 353 geen thriller is, blijf je tot het einde benieuwd wat de rechter besluit. Door deze spanningsboog is het onbegrijpelijk dat de Nederlandse uitgever ervoor heeft gekozen om de titel van het boek uit te leggen. Artikel 353 is zo’n specifiek onderdeel van het Franse strafrecht, dat je door die kennis de uitkomst van het verhaal wel kunt raden.
Ondanks deze uitglijder blijft Artikel 353 een intrigerend verhaal, vooral door het interessante inkijkje in de psyche van de mens. Het boek roept zelfs die eeuwenoude vraag op: als iemand mij zo tergt, zou ik dan in staat zijn om een moord te plegen? Als je de lezer zo aan het denken zet in een verhaal van minder dan 160 pagina’s, heb je als auteur een krachtig verhaal afgeleverd.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Nicole van der Elst
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
