Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Alledaagsheid als maatschappijkritiek

Nicole van der Elst 22 juni 2023 Hebban Recensent

Wie ooit op een bruiloft is geweest, heeft het chanson vast wel eens gehoord: Les lacs du Connemara. Vergezeld van het zwaaien met zakdoeken wordt de liefde van het getrouwde stel kracht bijgezet door de zingende gasten. Naast de bruiloft die in het lied wordt bezongen, komt ook de jarenlange strijd van de Ieren voor een beter leven aan bod. De titel Connemara past dan ook perfect bij de nieuwe roman van de Franse schrijver Nicolas Mathieu, vertaald door Reintje Ghoos en Jan Pieter van der Sterre, waarin strijd, nostalgie en liefde centraal staan.

'Juist doordat hun levens zo herkenbaar zijn, begrijp je na het het lezen van dit boek beter welke sentimenten er op dit moment in Frankrijk leven.' - recensent Nicole

Op het eerste gezicht is het boek vooral een liefdesgeschiedenis van Helene en Christophe. Ze zijn allebei begin veertig en hebben na hun middelbare schooltijd geen contact meer gehad. Uiteindelijk lopen ze elkaar in het slaperige Franse provinciestadje Epinal, waar ze allebei wonen, tegen het lijf. Ondanks dat je beide personages de hele roman volgt, is hun ontluikende relatie vooral het middel waarmee Mathieu de huidige Franse maatschappij beschrijft. Zonder enig waardeoordeel zet de auteur voor even de schijnwerpers op deze mensen en hun strubbelingen, waarbij hun doodgewone denkwijzen en handelingen de huidige machtsverhoudingen in Frankrijk haarscherp weergeven. ‘Het land was die vreselijke snelkookpan geworden die elk moment kon ontploffen en waar al tientallen jaren lang de verschrikkelijke stoofpot in sudderde van ontkenning en doofheid, van wrok en verdriet, van angst voor morgen en van ongeneeslijke heimwee.’

Vooral de tijdsprongen in het boek, tussen het huidige leven van Helene en Christophe en hun jeugd, werken goed om zowel met een gevoel van nostalgie terug te kijken, als te verklaren waar hun hedendaagse onvrede vandaan komt. Bij beide hoofdpersonen lag de wereld als tiener aan hun voeten: Christophe als succesvol ijshockeyspeler bij het plaatselijke team, Helene als ambitieuze zakenvrouw, die niet kon wachten om de provincie te verlaten. Het is knap dat de desillusie over hun huidige leven nooit te zwaar op de hand ligt. Dit komt omdat de auteur deze feilloos weet te verbinden aan grotere krachten die in de hedendaagse maatschappij spelen. Hoe hard Helene bijvoorbeeld ook werkt, ze wordt als vrouw, en met een universiteitsdiploma uit de provincie, nooit echt serieus genomen door haar collega’s en manager. Door de mensen die aan de touwtjes trekken wordt er vooral waarde gehecht aan rijkdom, sociale status en wat je hebt bereikt in de hoofdstad Parijs. Hierdoor voel je de verloren strijd en machteloosheid van verschillende personages in dit boek, die door hun afkomst of waar ze vandaan komen door anderen niet de kans krijgen om boven hun verleden uit te stijgen.

Voor de oplossing van deze ongelijkheid wordt door niemand in Epinal meer naar de politiek gekeken. In deze meer algemene, politieke beschrijvingen schiet Mathieu net uit de bocht. Wanneer er in het boek bijvoorbeeld wordt verwezen naar verkiezingen, kan de auteur het niet laten om een waardeoordeel over vooral rechtse politici door te laten klinken, iets wat hij in de rest van de roman zo kundig weet te ontwijken door te focussen op de alledaagse levens van zijn hoofdpersonen. Over een opkomende presidentskandidaat, waar iedereen opeens heel enthousiast over is: 'deze ex-bankier, deze tovenaarsleerling van het soort waar Frankrijk op kickt, onberisperispelijk in zijn tot op de milimeter passende maatpakken, zonder schulden, zonder duister verleden, een man die vergeleken werd met Mozart en die in een vrij geconcentreerde vorm iets typisch voor die tijd vertegenwoordigde: een duidelijke geobsideerheid door efficientie.'

De kracht van Connemara zit juist in die banaliteit en de manier waarop bijna nooit wordt opgelegd hoe je over gebeurtenissen in het leven van Christophe en Helene moet denken. Juist doordat hun levens zo herkenbaar zijn, begrijp je na het het lezen van dit boek beter welke sentimenten er op dit moment in Frankrijk leven. Net als in de chanson waar het boek zijn titel aan ontleende, is het leven voor iedereen een voortdurende strijd, waarin liefde soms de boventoon voert.

2

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Nicole van der Elst

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.