Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Identiteit versus wereldgeschiedenis

Nicole van der Elst 21 april 2020 Hebban Recensent

Via het Twitteraccount van de NRC startte filosoof Bas Heijne in de eerste quarantaineweek een virtuele leesclub. Terwijl vergelijkbare initiatieven zich stortten op epidemie-klassiekers als De pest van Albert Camus, koos Heijne voor het debuut van Isabella Hamad: De Parijzenaar. Een gewaagde keuze door de dikte van de roman, maar ook door de historische achtergrond waartegen het verhaal zich afspeelt: vanaf de val van het Ottomaanse rijk tot de opkomst van het Palestijns nationalisme. De vertaling is in handen van Gerda Baardman en Jan de Nijs.

Om de vuistdikke roman behapbaar te maken zijn er verschillende hulpmiddelen opgenomen, waaronder een kaart van Palestina tijdens het Britse mandaat, een lange lijst met personages en een reeks gebeurtenissen in de ontwikkeling van Palestijnse en Syrische nationalistische bewegingen. Laat je hier niet door afschrikken, want de geschiedenis eist zelden een hoofdrol op in dit verhaal. Dit heeft alles te maken met het apolitieke hoofdpersonage in deze roman, Midhat Kamal. In ongeveer twintig jaar volg je het leven van deze jongeman, die opgroeit en voor zichzelf een plekje moet zien te vinden in een maatschappij die verschillende dingen van hem verwacht en waarin hij zich niet altijd thuis voelt.

Niet de geschiedenis, maar de worsteling van de hoofdpersoon met zijn identiteit vormt de rode draad door dit debuut. Midhat voelt zich voor het eerst anders, wanneer hij tijdens de Eerste Wereldoorlog als student naar Frankrijk vertrekt. Hij moet wennen aan de Europese cultuur, waarin vrouwen veel vrijheid genieten, maar ook aan de taal en de omgangsvormen. Deze inzichten over zijn nieuwe thuisland zet hij vaak tegen zijn jeugd in Palestina en worden prachtig verwoord.

‘Hier in Europa reden de treinen altijd op tijd, de straten waren loodrecht geplaveid, men voelde de aarde niet, en toch kwam het Midhat nu voor dat die constructies ook illusoir waren. Hun perfectie was slechts schijn. Want als je het in een bepaald licht zag kom je soms zien dat het een ongefundeerde constructie was, die opgeheven kon worden en waar je je hand onder kon steken om de ijle lucht erachter te voelen.’ 

Als student in Frankrijk geniet hij van zijn vrijheid, ervaart hij zijn eerste grote liefde, maar weet hij ook handig gebruik te maken van zijn exotische uiterlijk in het nachtleven van Parijs. Doordat je de meeste gebeurtenissen beziet door de ogen van Midhat, ben je al snel helemaal ondergedompeld in zijn Franse leven. Wanneer hij na vier jaar terugkeert naar Palestina is hij opnieuw een buitenstaander. Schertsend wordt hij door zijn Europese kledingstijl en Franse maniertjes ‘de Parijzenaar’ genoemd. Hij moet opnieuw wennen, maar nu aan de restricties van zijn vrijheid en het leven dat zijn vader voor hem heeft uitgestippeld als stoffenhandelaar in Nablus.

In dit deel van het boek heeft Hamad meer moeite om de historische gebeurtenissen in Palestina te rijmen met het innerlijke leven van haar hoofdpersoon, juist omdat Midhat niet zo politiek geëngageerd is als zijn leeftijdsgenoten. Om de historische ontwikkelingen toch voor het voetlicht te brengen, wordt het verhaal vaker verteld vanuit het oogpunt van andere personages. Hierdoor raak je de vertrouwdheid met het gevoelsleven van Midhat kwijt, zeker omdat je het veelvoud van de personages net niet genoeg leert kennen om met hen verbonden te raken.

In haar ambitieuze debuut wens je dat Hamad de geschiedenis soms iets meer loslaat, om de vele personages iets meer kleur en diepgang te geven. Toch heeft ze een fraai verhaal over identiteit afgeleverd, waarbij duidelijk wordt dat zowel Midhat als de Palestijnen zich vaak een buitenstaander voelen. Dit is dan ook de gedachte die na het lezen van De Parijzenaar blijft hangen: is je thuisland ook de plek waar jij je het meest thuis voelt?

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Nicole van der Elst

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.