Overwint liefde alles?
De debuutroman van Robert Jones Jr. speelt zich af op een slavenplantage in Mississippi. De profeten, vertaald door Gerda Baardman en Monique ter Berg, belicht de verschrikkelijke leef- en werkomstandigheden van de bewoners, maar de Amerikaanse schrijver voegt iets belangrijks toe. Door de lens van een homoseksuele liefdesrelatie worden universele thema’s als onschuld en goed en kwaad onderzocht.
Centraal staat de relatie tussen Samuel en Isaiah, twee slaven die op een afgelegen stuk van de plantage voor de dieren zorgen. Wat direct opvalt is dat hun gevoelens poëtisch en als iets vanzelfsprekends worden omschreven. ‘Isaiah keek hoe Samuels wantrouwende blik hem helemaal omarmde. In die blik van het diepste bruin dat hij buiten zijn dromen had gezien, zag hij zichzelf, warm, schenker van genot.’ Het knappe aan de constructie van het boek is dat je vanuit deze twee hoofdpersonen het alledaagse leven op de plantage meekrijgt, maar dat hun relatie ook reacties oproept van bijna alle andere personages, zowel mede-slaven als eigenaren. Het verhaal is daarom te omschrijven als een spiraal die steeds verder uitrekt: je begint vanuit het perspectief van Samuel en Isaiah en langzaamaan kom je meer te weten over hoe anderen tegen hun liefkozingen aankijken. Plantage-eigenaar Paul vraagt zich bijvoorbeeld vertwijfeld af waarom het niet lukt om nakomelingen van deze twee sterke slaven te krijgen.
Hoe personages naar de relatie kijken, heeft alles te maken met hun eigen positie op de plantage of in het leven. Op deze manier weet Jones op een subtiele manier algemene wetmatigheden door het verhaal te verweven. Zo keurt personage Amos het samenzijn niet af, maar schikt hij er ook niet voor terug om de clandestiene verhouding voor zijn eigen gewin te gebruiken. Zonder dat het expliciet aan de orde komt, roept zijn gedrag de vraag op: kun je iemand op basis van zijn daden als goed of fout bestempelen? Door de focus op dit soort kwesties, maar ook door de keuze voor een homoseksuele relatie als focuspunt voor zijn roman, klinkt duidelijk de stem van de grote inspiratiebron van de auteur door: James Baldwin. Net als de bekende sociaal criticus schrikt Jones er in zijn debuutroman dus niet voor terug om grote kwesties aan de kaak te stellen.
Naast de thematiek valt vanaf de eerste pagina ook de bijzondere vertelwijze van De profeten op. In het eerste hoofdstuk zijn verschillende stemmen aan het woord die de gebeurtenissen overzien en in raak taalgebruik advies geven aan de personages in het boek. ‘Ja, wij zijn ook gestraft. Wij allemaal. Omdat er geen onschuldigen bestaan. Onschuld is de zwaarste gruweldaad van allemaal, hebben we ontdekt. Het scheidt de levenden van de doden.’ Pas later vallen de puzzelstukjes in elkaar en wordt het duidelijk dat dit voorouders zijn. Hierdoor wordt dit ene verhaal op een willekeurige plantage in historisch perspectief geplaatst. Dit grotere plaatje wordt nog eens versterkt door enkele flashbacks, waarin wordt teruggekeerd naar een Afrikaanse stam. In deze gemeenschap staat een sterke vrouw aan het hoofd, maar dit intermezzo wordt vooral gebruikt om te benadrukken dat liefde universeel is, want in deze samenleving maakt het niet uit of je met een man of vrouw samen bent.
De vraag of liefde alles overwint vormt de rode draad door deze roman. Juist daardoor is het jammer dat door de informatiedichtheid en de vele perspectiefwisselingen het wel en wee van de hoofdpersonen wat op de achtergrond raakt. Doordat je slechts sporadisch de gebeurtenissen door hun ogen ziet, vraag je je halverwege dit boeiende epos af: hoe is het eigenlijk met Samuel en Isaiah?
Ondanks dit veelvoud aan invalshoeken is De profeten vooral een aanwinst, omdat het een interessante stem toevoegt aan de slavernijgeschiedenis, die van de homoseksuele zwarte man. Door voor deze invalshoek te kiezen, werpt Jones met zijn debuut een belangrijke vraag op: zijn wij nu echt zo vooruitstrevend in onze ideeën over de liefde of is er nog een lange weg te gaan?
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Nicole van der Elst
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
