Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Overwint liefde alles?

Nicole van der Elst 15 september 2021 Hebban Recensent

De debuutroman van Robert Jones Jr. speelt zich af op een slavenplantage in Mississippi. De profeten, vertaald door Gerda Baardman en Monique ter Berg, belicht de verschrikkelijke leef- en werkomstandigheden van de bewoners, maar de Amerikaanse schrijver voegt iets belangrijks toe. Door de lens van een homoseksuele liefdesrelatie worden universele thema’s als onschuld en goed en kwaad onderzocht.

Centraal staat de relatie tussen Samuel en Isaiah, twee slaven die op een afgelegen stuk van de plantage voor de dieren zorgen. Wat direct opvalt is dat hun gevoelens poëtisch en als iets vanzelfsprekends worden omschreven. ‘Isaiah keek hoe Samuels wantrouwende blik hem helemaal omarmde. In die blik van het diepste bruin dat hij buiten zijn dromen had gezien, zag hij zichzelf, warm, schenker van genot.’ Het knappe aan de constructie van het boek is dat je vanuit deze twee hoofdpersonen het alledaagse leven op de plantage meekrijgt, maar dat hun relatie ook reacties oproept van bijna alle andere personages, zowel mede-slaven als eigenaren. Het verhaal is daarom te omschrijven als een spiraal die steeds verder uitrekt: je begint vanuit het perspectief van Samuel en Isaiah en langzaamaan kom je meer te weten over hoe anderen tegen hun liefkozingen aankijken. Plantage-eigenaar Paul vraagt zich bijvoorbeeld vertwijfeld af waarom het niet lukt om nakomelingen van deze twee sterke slaven te krijgen.

Hoe personages naar de relatie kijken, heeft alles te maken met hun eigen positie op de plantage of in het leven. Op deze manier weet Jones op een subtiele manier algemene wetmatigheden door het verhaal te verweven. Zo keurt personage Amos het samenzijn niet af, maar schikt hij er ook niet voor terug om de clandestiene verhouding voor zijn eigen gewin te gebruiken. Zonder dat het expliciet aan de orde komt, roept zijn gedrag de vraag op: kun je iemand op basis van zijn daden als goed of fout bestempelen? Door de focus op dit soort kwesties, maar ook door de keuze voor een homoseksuele relatie als focuspunt voor zijn roman, klinkt duidelijk de stem van de grote inspiratiebron van de auteur door: James Baldwin. Net als de bekende sociaal criticus schrikt Jones er in zijn debuutroman dus niet voor terug om grote kwesties aan de kaak te stellen.

Naast de thematiek valt vanaf de eerste pagina ook de bijzondere vertelwijze van De profeten op. In het eerste hoofdstuk zijn verschillende stemmen aan het woord die de gebeurtenissen overzien en in raak taalgebruik advies geven aan de personages in het boek. ‘Ja, wij zijn ook gestraft. Wij allemaal. Omdat er geen onschuldigen bestaan. Onschuld is de zwaarste gruweldaad van allemaal, hebben we ontdekt. Het scheidt de levenden van de doden.’ Pas later vallen de puzzelstukjes in elkaar en wordt het duidelijk dat dit voorouders zijn. Hierdoor wordt dit ene verhaal op een willekeurige plantage in historisch perspectief geplaatst. Dit grotere plaatje wordt nog eens versterkt door enkele flashbacks, waarin wordt teruggekeerd naar een Afrikaanse stam. In deze gemeenschap staat een sterke vrouw aan het hoofd, maar dit intermezzo wordt vooral gebruikt om te benadrukken dat liefde universeel is, want in deze samenleving maakt het niet uit of je met een man of vrouw samen bent.

De vraag of liefde alles overwint vormt de rode draad door deze roman. Juist daardoor is het jammer dat door de informatiedichtheid en de vele perspectiefwisselingen het wel en wee van de hoofdpersonen wat op de achtergrond raakt. Doordat je slechts sporadisch de gebeurtenissen door hun ogen ziet, vraag je je halverwege dit boeiende epos af: hoe is het eigenlijk met Samuel en Isaiah?

Ondanks dit veelvoud aan invalshoeken is De profeten vooral een aanwinst, omdat het een interessante stem toevoegt aan de slavernijgeschiedenis, die van de homoseksuele zwarte man. Door voor deze invalshoek te kiezen, werpt Jones met zijn debuut een belangrijke vraag op: zijn wij nu echt zo vooruitstrevend in onze ideeën over de liefde of is er nog een lange weg te gaan?

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Nicole van der Elst

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.