Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Hoogmoed komt voor de val

Nicole van der Elst 30 september 2020 Hebban Recensent
Acht jaar wachten op een boek, waarvan je de uitkomst al weet: voor deze opgave stonden fans van de Cromwell-trilogie van Hilary Mantel. In 2012 werden ze achtergelaten met de onthoofding van Anne Boleyn, nu was het tijd voor de ondergang van de hoofdpersoon zelf. De vraag die boven dit slotstuk hangt is dan ook niet wat er gaat gebeuren, maar of Mantel in De spiegel & het licht weer het niveau haalt van de eerdere boeken in deze serie.

De zoon van de smid is in het laatste deel van deze trilogie tot grote hoogte gestegen, maar hoe groter je macht aan het hof van Henry, hoe dieper de val. Alles wat Cromwell doet, ligt onder een vergrootglas en de koning is nog wispelturiger nadat zijn geliefde Jane is overleden. Wat volgt zijn twaalfhonderd duizelingwekkende pagina’s waarin het net rond Cromwell zich steeds verder sluit. Zijn meest noodlottige besluit is zijn keuze voor Anna van Kleef, de vierde vrouw van Henry, waarmee Engeland een bondgenootschap met de Lutherse vorstendommen in Duitsland sluit. In deze beslissing zijn de drie pijlers besloten die uiteindelijk de val van Cromwell inluiden en die in dit boek voortdurend terugkomen: het veranderde politieke strijdtoneel, religie en zijn toenemende macht aan het hof.

In de eerste hoofdstukken lijkt het alsof er geen tijd is verstreken, want de draad wordt opgepakt met de afwikkeling van de executie van Anne Boleyn. Voor lezers die het einde van Het boek Henry niet meer helder op het netvlies hebben, schetst Mantel door middel van terugblikken op sublieme wijze wat aan dit doodvonnis voorafging, zonder in herhaling te vallen. Op deze manier word je weer direct meegezogen in het politieke gekonkel aan het hof, maar ook in de gedachtegang van Cromwell, bijvoorbeeld door hoe hij de executie samenvat: ‘ze mag dan dood zijn, maar ze kan mij nog altijd maken en breken.’

In tegenstelling tot de voorganger in de serie bestrijkt dit boek geen luttele maanden, maar een tijdperiode van vier jaar. Mantel doet recht aan alle gebeurtenissen en personages die in deze periode een hoofdrol spelen, waarbij regelmatig prachtige verwijzingen naar mythologie, Engelse volksverhalen en Cromwells eindigheid terugkomen. Wanneer hij terugblikt op de verbranding van een vrouw die op hem als jonge jongen veel indruk heeft gemaakt, denkt hij: ‘niets biedt je bescherming, niets. In laatste instantie helpt rang nog stand. Er staat niets tussen jou en het vuur.’

Toch is dit langere tijdsbestek soms ook een valkuil. Door recht te doen aan alles wat er op politiek vlak gebeurt, sleept het verhaal zich in het middenstuk een beetje voort, vooral omdat er aan de positie van Cromwell aan het hof niet veel verandert. Hij stijgt nog meer in rang, maar politieke mede- en tegenstanders weten hem nog steeds te vinden om hun wensen en verlangens kenbaar te maken. Mantel is in dit boek dan ook op haar best wanneer ze inzoomt op de tijd die Cromwell doorbrengt in de Tower, voorafgaand aan zijn executie. Door haar hoofdpersoon in honderd pagina’s terug te laten kijken op zijn leven, weet ze de essentie van zijn klim naar de macht te vatten, inclusief alle emoties. ‘Ik heb mijn verlangens nooit ingetoomd, zoals ik ook mijn inspanningen nooit hebt beperkt, waardoor ik nooit heb gezegd: genoeg, ik ben zo voldoende beloond.’

Dit slotstuk is wederom een huzarenstukje waarmee Mantel een krachtige punt zet achter de grootste uitdaging van haar schrijfcarrière. De grote vraag die liefhebbers na het omslaan van de laatste pagina van deze trilogie rest: Hilary Mantel, what’s next?

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Nicole van der Elst

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.