IJzersterke historische karakterschets

Rechercheur Eddie Giral wordt naar een jazzclub geroepen waar een mysterieuze moord is gepleegd. Naast de dichtgenaaide lippen van het lijk is er nog iets vreemds: deze crimineel had eigenlijk achter slot en grendel in de stadsgevangenis moeten zitten. Requiem van Chris Lloyd, vertaald door Tasio Ferrand, is het tweede deel van een historische thrillerreeks waarin de auteur je meevoert door het bezette, schimmige Parijs aan het begin van de Tweede Wereldoorlog.

De start van het verhaal heeft veel weg van een klassieke thrillersetting, want alles wijst er op dat de hoofdpersoon het hele boek bezig is met het ontrafelen van bovenstaand moordmysterie. Zeker wanneer Giral gaandeweg het verhaal met soortgelijke sterfgevallen wordt geconfronteerd. De schimmige decors waarin de moorden worden gepleegd, worden nog eens extra aangedikt door de sfeer die Lloyd in het eerste deel van het verhaal schept. Hij komt haast bijvoeglijke naamwoorden en metaforen te kort om deze zweem van geheimzinnigheid te benadrukken:

'Buiten het raam hing een septemberlucht, die er niet in slaagde de ochtend te verwarmen, levenloos boven straten die grijs waren van uniformen en berusting.'

Toch doe je Requiem geen eer aan door alleen op de ontrafeling van dit moordmysterie te focussen, want met dit boek krijg je eigenlijk drie verhalen ineen: thriller, psychologische roman en historisch verhaal. Het is door deze combinatie dat er geloofwaardig grotere thema's aan de orde worden gesteld, zoals rechtvaardigheid, het geweten van personages, maar ook drugsproblematiek en een eerlijk inkijkje in het leven onder de Duitse bezetter. Door de gedoseerde manier waarop het psychologische en historische aspect in het boek is verweven, begin je vooral het handelen van de getroebleerde hoofdpersoon Giral steeds beter te begrijpen. Hierdoor hoop je dat hij het er goed vanaf brengt in het oplossen van de moorden in het boek, maar leef je vooral mee met de psychologische problemen waar hij als persoon mee worstelt.

Het is knap gedaan dat zonder de informatie uit het eerste deel van de serie, De ongewenste doden, Lloyd toch de voorgeschiedenis van zijn belangrijkste personage zo goed weet te doseren. Langzaam wordt duidelijk dat de rechercheur in zijn jonge jaren nauw verbonden was met de Parijse criminelen die nu de dienst uitmaken in de Franse hoofdstad. Het dilemma hoe hij zich als handhaver van de wet in dit milieu beweegt, brengt een extra spanning in het verhaal teweeg wanneer hij informatie, maar soms ook bescherming van zijn vroegere connecties probeert af te dwingen.

Het uitwerken van deze relaties doet de auteur al uiterst kundig, maar hij is op zijn allerbest door de twijfels die de historische setting aan het moordonderzoek toevoegt. De spanningsboog tussen persoonlijke twijfel en rechtvaardigheid die door het hele boek verweven zit, komt namelijk het best tot zijn recht in de relatie tussen de Franse politie en de Duitse bezetters. Hierbij baseert Lloyd zich deels op historische gruwelijkheden die de Duitsers in en om Parijs hebben gepleegd. Hij integreert dit niet in het verhaal als intermezzo’s om je eraan te herinneren in welke tijd dit boek zich afspeelt, maar ze hebben allemaal een link met het leven van zijn hoofdpersoon, bijvoorbeeld zijn zoon die op dit moment in het leger dient, of het moordmysterie dat Giral moet ontrafelen.

De ongekunstelde manier waarop de auteur in Requiem het psychologische moeiteloos weet te verbinden met de periode waarin het verhaal afspeelt, is de echte bewonderingswaardige spanningsboog in dit verhaal. Het is zoals Lloyd zijn hoofdpersoon het leven tijdens de bezetting laat samenvatten: 'politiewerk was politiewerk, maar goede wijn tijdens de bezetting was iets wat gekoesterd moest worden.' Op vergelijkbare wijze heeft Chris Lloyd met dit tweede deel uit de reeks op meerdere fronten een boek afgeleverd dat een onderhoudende thriller is, maar vooral een ijzersterke historische karakterschets.