Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Confrontatie met Zuid-Afrikaanse geschiedenis

Nicole van der Elst 29 juli 2019 Hebban Recensent
Schrijver Damian Barr kwam op het idee voor zijn romandebuut 'You will be safe here' door een krantenfoto van de vijftienjarige Raymond Buys. Hij kwam om het leven in een heropvoedingskamp voor jongens en de schrijver besloot contact op te nemen met zijn moeder. Dit vormde het begin van een zoektocht door het heden en verleden van het Afrikaanse land.

Een van de verhaallijnen in het verhaal gaat over Willem, die door zijn moeder en stiefvader naar een vergelijkbaar kamp wordt gestuurd, maar dit is slechts een van de vier delen waaruit de roman bestaat. Allereerst wordt je meegenomen naar het begin van de twintigste eeuw, waar de Tweede Boerenoorlog in alle hevigheid woedt. Samen met haar zoon wordt Sarah door de Engelsen opgesloten in een kamp. Zij beloven dat ze daar veilig is, maar de beschrijvingen in haar dagboek laten iets anders zien. Alle producten zijn op rantsoen en veel mensen sterven aan besmettelijke ziekten. Alleen als Sarah een document tekent waarin ze trouw zweert aan de Engelsen, gaat haar rantsoen omhoog. ‘You choose filth and hunger because it is what you are used to. If you sign now, Mrs van der Watt, you can have your old card back. Little boys cannot grow big and strong on pride alone.’

Na de rake en hardvochtige beschrijvingen uit het eerste deel is het even wennen als het verhaal plotseling wordt verplaatst naar 1976, een tijd waarin Apartheid is geïntegreerd in alle lagen van de Zuid-Afrikaanse samenleving. Je volgt het verhaal van een doodnormaal gezin: Rayna, haar dochter Irma en kleinzoon Willem. Alle personages worden voldoende uitgediept, waarin vooral wordt ingezoomd op de pesterijen waar Willem mee te maken heeft. Het meest indrukwekkend zijn de ‘alledaagse’ beschrijvingen van de Apartheid. Rayna werkt bijvoorbeeld op het treinstation waar er een aparte rij is voor blanke en zwarte inwoners. Deze scheiding is zo geïnstitutionaliseerd dat ze er erg aan moet wennen als dit onderscheid halverwege de jaren negentig plots verdwijnt.

Toch is het superioriteitsdenken van de blanke inwoners na de afschaffing van de Apartheid niet verdwenen. Dit komt tot uitdrukking in de denkbeelden van Jan, de man waarmee Irma uiteindelijk trouwt. Om zijn stiefzoon wat mondiger te maken, besluit hij om Willem in 2010 naar een opvoedingskamp te sturen. De leidinggevende generaal leidt het kamp met harde hand, iets waar vooral zachtaardige jongens als Willem moeite mee hebben. Tegelijkertijd demoniseert hij met zijn uitspraken de zwarte bevolking van Zuid-Afrika en traint hij zijn jongens om klaar te zijn voor een nieuwe strijd tussen de twee bevolkingsgroepen.

De wrijvingen tussen de verschillende inwoners van het land komen het best tot zijn recht in het eerste deel van het boek. Doordat Barr het verhaal van Sarah in dagboekvorm heeft gegoten, komen de gebeurtenissen harder aan dan in de rest van het verhaal. Daarnaast zijn de familieconnecties die alle delen met elkaar verbinden soms wat onduidelijk, waardoor het soms wat gekunsteld voelt hoe alle personages door de tijd met elkaar zijn verbonden.

De grote verdienste van 'You will be safe here' is dat de Zuid-Afrikaanse geschiedenis van de afgelopen honderd jaar onder een vergrootglas wordt gelegd. Ondanks dat de Apartheid al tientallen jaren is afgeschaft blijkt dat het veel moeilijker is om denkbeelden die eeuwenlang zijn gecultiveerd te veranderen.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Nicole van der Elst

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.