Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een veelheid aan oneindige werelden

Nieke 05 januari 2015
Op zondagochtend luister ik vaak naar Vroege Vogels op NPO Radio 1. Naast het gekwetter van Janine is er gelukkig ook Govert Schilling, een wetenschapsjournalist die de gave heeft om ingewikkelde materie op een begrijpelijke manier uit te leggen. De geestdriftige manier waarop hij vertelt over de landing van de ruimtesonde Philae (12 november 2014) maakt me nieuwsgierig. Nieuwsgierig naar de ruimte, die grote zwarte materie waar ik ‘s avonds vaak naar kijk. Zou er leven zijn daar? Zijn wij als planeet uniek? Kán er leven bestaan ‘daarbuiten’?  
In dezelfde periode is Planetenjagers. Op zoek naar buitenaards leven uitgebracht. Auteur Lucas Ellerbroek beschrijft daarin de geschiedenis van de zoektocht naar buitenaards leven. Ellerbroek is sterrenkundige en tijdens zijn promotieonderzoek (hij promoveerde op 14 maart 2014)  kwam hij regelmatig in contact met onderzoekers die antwoord zochten op de vraag of er (al) leven is op exoplaneten (een planeet die rond een zon, een andere dan de onze, draait). Zijn boek lijkt een ode aan al die mannen en vrouwen die tegen de stroom in roeiden (onderzoek naar buitenaards leven was namelijk niet heel erg wetenschappelijk) en nu vaak werken aan de meest prestigieuze onderzoeksinstituten ter wereld.
Met zijn toegankelijke schrijfstijl laat Ellerbroek ons kennis maken met de planetenjagers en de omgeving waarin zij leefden. Hij start met Bruno Giordano in de 16e eeuw, stapt af en toe richting de Klassieke Oudheid en neemt ons verder mee op reis in een wereld die in eerste instantie niets moet hebben van denkbeelden dat er daarbuiten leven zou zijn. Echt enthousiast word ik van hoofdstuk 11, De planetenkermis. Daarin beschrijft Ellerbroek de zesde editie van Protostars and Planets. Dé conferentie voor sterrenkundigen die onderzoek doen naar het ontstaan van sterren en planeten. In 2013 vond die plaats in Heidelberg. Eens in de 6 jaar komen een kleine duizend sterrenkundigen samen om de resultaten van hun onderzoek te presenteren. Die presentaties worden samengevat op posters en hangen door het hele gebouw. Hij weet het zo beeldend te beschrijven dat ik hem door het gebouw zie lopen, aandachtig de posters in zich opnemend, hier en daar een praatje makend met de poster-eigenaar.

‘Een Princeton-studente staat trots voor haar eigen poster
over exomanen: manen rond exoplaneten. Een maan die draait
om een planeet, die weer draait om een verre ster. Ze zijn nog
niet ontdekt, maar niemand twijfelt aan hun bestaan – de meeste
planeten in ons zonnestelsel hebben immers ook manen. Ze
heeft een enthousiast woordje klaar als ik haar vraag waarom
we naar exomanen op zoek moeten gaan: ‘Als we één ding hebben
geleerd, is het dat we nooit op onze intuïtie moeten afgaan
als het om nieuwe ontdekkingen gaat. We weten niet wat de
zoektocht naar nieuwe manen ons gaat opleveren. Misschien is
het wel veel fijner om op een maan te leven dan op een planeet.’

Daarna legt hij uit dat die gedachte nog niet eens zo gek is, ook al is het op manen erg koud. En vertelt vervolgens over het Vostokmeer, een ondergronds meer bij de Zuidpool. Het is al miljoenen jaren bedekt met een kilometers dikke laag ijs. De onderkant van de ijslaag is gesmolten, wellicht door de hitte van vulkanisch materiaal onder de aardkorst en de bovenlaag is ijzig koud; negentig graden onder nul. Russische onderzoekers voeren sinds 2012 boringen uit en halen kleine hoeveelheden water uit het meer naar boven. En ... het krioelt van het leven. Conclusie: het leven op aarde kan overleven onder extreme omstandigheden. Als lezer raak je steeds enthousiaster, want misschien is iets soortgelijks ook voorgekomen op planeten in andere zonnestelsels! Maar dan komt Manuel Güdel op het toneel, een Oostenrijkse professor. Hij is de laatste spreker van de conferentie in Heidelberg en in een uurtje geeft hij een overzicht van de voorwaarden die het leven op aarde mogelijk maken. Het gaat Güdel niet om het ontstaan van het leven maar om de begincondities die bewoonbaarheid van de planeet bepalen. Ellerbroek relativeert zijn eigen optimisme tijdens de conferentie en beseft dat terugkijkend op de geschiedenis van de aarde ‘een hoop schakelaartjes toevallig de goede kant’ uitstonden. En dat heeft wellicht de ontwikkeling van het leven hier mogelijk gemaakt.
Een positief antwoord op de vraag of er leven is ‘daarbuiten’ geeft Ellerbroek niet. Wel laat hij ons kennis maken met de wereld van planetenjagers en slaagt hij er op grandioze wijze in om de nieuwsgierigheid van de lezer te prikkelen.
Als ik een berichtje lees dat op 19 november 2014 de landingsmodule Philae organische moleculen heeft gevonden, een vondst die mogelijk de theorie ondersteunt dat kometen bezorgers van de bouwstenen voor het leven op aarde zijn, miljarden jaren geleden, dan denk ik even aan een aantal mensen uit Ellerbroeks boek ... de planetenjagers.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Nieke

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.