Het bloemrijke verhaal over een minisamenleving

Sprokkelaars is het debuut van Mira Aluç. De titel is ijzersterk gekozen en het gaat over mensen die hun bestaansrecht bij elkaar sprokkelen. In dit boek moet de lezer vooral tussen de regels doorlezen, want hier wordt het meeste verteld. Ogenschijnlijk gebeurt er niet zoveel, maar de auteur weet belangrijke thema’s aan te stippen zonder ze uitdrukkelijk te benoemen, zoals sociale ongelijkheid en identiteit. Mira Aluç is opgegroeid in verschillende werelden, zoals ze zelf omschrijft en de mensen in al die werelden hadden vooroordelen over elkaar. Ze wilde onderzoeken hoe iemand die in eerste instantie niet thuis lijkt te horen in een bepaalde wereld daar toch een thuis in kan vinden. Jong, zoals hij genoemd wordt door zijn oom, heeft zijn verleden van zich afgeschud, zijn accent achter zich gelaten en is inmiddels afgestudeerd. De wereld lijkt voor hem open te liggen, maar toch neemt hij een baantje aan bij zijn oom die een partijloods heeft. Het is de broer van zijn moeder waar iedereen op neerkeek. Jong neemt de baan als magazijnmedewerker aan en deze baan brengt hem veel, zoals hij later in de epiloog aangeeft. Jong is eerst een buitenstaander in de loods met de oorlogsvluchteling Baris, die afkomstig blijkt te zijn uit voormalig Joegoslavië als zijn collega. Zijn oom haalt overal en nergens restpartijen vandaan die in de loods verkocht worden. Van kerstspullen in de zomer tot allerhande snoepgoed en schoonmaakmiddelen. Het industrieterrein waar de loods zit, bevindt zich in een eigen bubbel met ondermeer Hennie van de friettent en Ton van het benzinestation. Van een buitenstaander wordt Jong steeds meer onderdeel van deze minisamenleving. De subtiele verwijzingen naar de belangrijke thema’s in Sprokkelaars gecombineerd met de bloemrijke taal maakt dit boek een feest om te lezen. Mira Aluç weet alle personages treffend te omschrijven. Het boek leest als een kleurrijk schilderij waar telkens weer nieuwe details in te ontdekken zijn. Sprokkelaars is een boek dat de lezer aan het denken zet. Het gaat over mensen die misschien niet allemaal een even bevoorrechte jeugd hebben gehad en hard moeten werken om hun hoofd boven water te houden. Dit doen ze zonder te klagen en met veel vindingrijkheid. Ook de hoofdpersoon uit dit boek kijkt jaren later dankbaar terug op de ervaringen die hij heeft opgedaan in de partijloods en de levenslessen die hij daar geleerd heeft. Sprokkelaars is een veelbelovend debuut, Mira Aluç is een auteur om in de gaten te houden.