Tussen zwart en wit

Trompet is het debuut van de Schotse schrijfster en dichter Jackie Kay. Het leven van jazzmuzikant Billy Tipton heeft haar geïnspireerd tot het schrijven van dit verhaal, dat vlotjes is vertaald door Anneke en Servaas Goddijn.

Na zijn dood blijkt de trompettist Joss niet te zijn wie hij was. Door de media (geholpen door zijn zoon) lijkt hij te worden gereduceerd tot deze onthulling. Gedurende het verhaal blijkt Joss toch meer te zijn dan dat en wordt hij langzaam vanuit de perspectieven van allerlei mensen om hem heen weer opgebouwd: de begrafenisondernemer, de drummer van zijn band, een journalist, zijn grote liefde Millie, hun zoon Colman, zijn moeder en hijzelf: ‘Schotland. Afrika. Slavernij. Vrijheid. Hij is een meisje. Een man. Alles, niets. Hij is ziekte, gezondheid. De zon. De maan. Zwart. Wit. Hij wordt door niets belemmerd. Door het verleden noch door de toekomst. Hij houdt de hoge c vast en laat hem los. Schreeuwt het uit. Laat hem los.’

Wisselend tussen eerste en derdepersoonsperspectieven, een discografie en verschillend taalgebruik - Millie bedachtzaam, Colman opgefokt en verbolgen: ‘sodemieter op!’ - weet auteur Jackie Kay (net als Joss een kind van een Schotse moeder en zwarte vader en net als Colman geadopteerd) je aandacht tot het einde van het boek moeiteloos bij het verhaal van de intrigerende Joss te houden.

In het boek hebben thema’s als rouw, genderidentiteit, muziek, racisme en liefde een plek. Het mooie is, dat niet deze thema’s voorop staan, maar de mens - met een unieke geschiedenis, tegenstrijdigheden, relaties - in wie deze thema’s samenkomen en … die nooit helemaal te kennen is.

Geïnspireerd tot het lezen van dit boek door Dit is de canon. https://www.hebban.nl/artikelen/keti-koti-dekoloniseer-jouw-boekenkast