Een meer dan boeiende periode
In het boek staat het jaar 1968 centraal, maar het zou geen doortimmerd verhaal zijn wanneer niet de ontwikkelingen naar dit jaar toe beschreven zouden zijn. Dit heeft Roel Janssen kundig gedaan. Het boek beschrijft de ontwikkelingen rond 1968 op zes plaatsen in de wereld: Parijs, Praag, Vietnam, Verenigde Staten, Mexico (en Cuba) en Amsterdam. Deze tour wordt voorafgegaan door een algemene beschrijving van de situatie in de wereld. Janssen strooit daarbij kwistig met socio-economische statistische gegevens, waaronder die over economische groei, werkgelegenheid en bevolkingssamenstelling.
Het eerste 'echte' hoofdstuk over Parijs begint sterk. De auteur die zich naar Parijs spoedde om mee te doen aan de demonstraties, verduidelijkt de achtergronden van de studentenoproer. Door de babyboom, ook in Frankrijk, nam het aantal studenten zodanig toe dat de overheid genoodzaakt was dependances van de Sorbonne in de voorstad Nanterre te bouwen. Daar was totaal geen vertier voor studenten. In die tijd waren er flats voor mannelijke studenten en aparte flats voor vrouwelijke studenten, waartoe mannelijke geen toegang hadden. Dit leidde tot verzet en op zijn 'hoogtepunt' tot stakingen waaraan miljoenen Fransen deelnamen. Janssen beschrijft de spanningen tussen de van elkaar verschillende doelen van studenten en arbeiders heel helder. Soms trekt de auteur ontwikkelingen zo breed dat de lezer de relatie tot 1968 uit het oog dreigt te verliezen. Zo lijkt het hoofdstuk Parijs op onderdelen meer over de opkomst en ondergang van De Gaulle te gaan dan om de studenten- en arbeidersmanifestaties in dat jaar.
Interessant zijn de verbindingen die her en der in het boek gelegd worden tussen de gebeurtenissen op de verschillende plaatsen, bijvoorbeeld die tussen Parijs en Vietnam:
'President De Gaulle is er trots op dat hij het Vietnamese vredesoverleg naar Parijs heeft gehaald. Hij bevestigt de status van Frankrijk als diplomatieke speler op het wereldtoneel. Maar door de studentendemonstraties op vrijdag 10 mei is Parijs veranderd in een belegerde stad en op maandag 13 mei legt een openbare staking het openbare leven plat. Daardoor komen de Noord-Vietnamezen en Amerikanen pas op 14 mei voor het eerst bij elkaar in het voorname Hôtel Majestic aan de Avenue Kléber.'
Enigszins een vreemde eend in de bijt, maar zeker interessant, is het hoofdstuk over Praag en Dubcek. Uiteraard gaat het om belangrijke gebeurtenissen in 1968, maar de relatie tot de ontwikkelingen op de andere locaties is er eigenlijk nauwelijks of niet. Het zou mooi passen in een hopelijk volgend boek van Janssen over (pogingen tot) ontsnapping aan het communistische juk in Oost-Europa: Hongarije (1956) met Imre Nagy, Tsjecho-Slowakije (1968) met Alexander Dubcek, Oost-Duitsland (1989-1990) en de Sovjet-Unie (1991) met Boris Jeltsin. Ook het uiteen vallen van het communistische Joegoslavië (1980, met de dood Tito) zou hieraan kunnen worden toegevoegd.
De oudere lezer zal zich veel van het beschrevene herinneren. Niettemin zal deze verrast worden door de diepgang van de beschreven gebeurtenissen, waardoor ook de oudere lezer nog onbekende informatie wordt voorgeschoteld. Het zal voor de schrijver een hele klus geweest zijn om alle achtergrondinformatie te verzamelen en op een plezierig leesbaar rijtje te zetten. Voor de meeste lezers zal het hoofdstuk over Amsterdam het meest herkenbaar zijn. Veel spraakmakende zaken uit die jaren heeft Janssen niet gemist of het moeten de ontwikkelingen in de TV-wereld zijn. Denk bijvoorbeeld aan het controversiële jongeren-programma Hoepla! van Wim T. Schippers & co, waarin voor het eerst een blote vrouw op TV verscheen, het fotomodel Phil Bloom. Begin 1968 stemde een recordaantal kijkers tevergeefs af op de volgende aflevering van Hoepla!, maar deze is nooit uitgezonden omdat de makers uit de VPRO werden gezet. Voor de jongere lezer die de jaren zestig niet heeft meegemaakt, geeft het een mooi beeld van de tijd waarin hun vorige generatie(s) zijn opgegroeid. Dit tijdsbeeld heeft de auteur zo beschreven dat zijn teksten blijven boeien en de lezer benieuwd is wat komen gaat.
1968 is een heel lezenswaardig boek, waarin Roel Janssen belangrijke gebeurtenissen in de wereld op een fascinerende manier beschrijft. Ook mensen die minder geïnteresseerd zijn in geschiedenis, maar houden van waargebeurde, boeiende verhalen, zullen dit boek waarderen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Onno van Rijen
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
