Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een geweldige non-fictie thriller

Onno van Rijen 04 november 2018

John Carreyrou is een onderzoeksjournalist die sinds 1999 bij The Wall Street Journal werkt. Tweemaal won hij de Pulitzer Prize met een team van Wall Street Journal verslaggevers: in 2003 voor een reeks verhalen die bedrijfsschandalen in Amerika blootlegden en in 2015 voor 'Medicare Unmasked', dat de Amerikaanse regering in 2014 dwong om belangrijke Medicare-gegevens vrij te geven die al tientallen jaren geheim werden gehouden. In 'Medicare Unmasked' stelden de journalisten misbruik aan de kaak dat belastingbetalers miljarden dollars gekost had. Eind 2015 begon Carreyrou met een reeks onderzoeksartikelen over Theranos, opgericht door Elizabeth Holmes, dat uitmondde in zijn boek Bloedfraude. Het kostte hem bijna drie jaar om de waarheid over de handelwijze van het bedrijf boven tafel te krijgen.  

In Bloedfraude beschrijft John Carreyrou de opkomst en ondergang van Theranos. In 2004 startte Elizabeth Holmes dit bedrijf in Silicon Valley. Ze was een charismatische twintiger die een blauwe maandag aan de befaamde Stanford University had gestudeerd. Ze kreeg het voor elkaar om honderden miljoenen dollars durfkapitaal bij elkaar te harken en een bedrijf op te zetten dat op zijn hoogtepunt zo'n negen miljard dollar waard was. Oud-ministers als Henry Kissinger, George Schulz en James Mattis wist ze in haar Raad van Bestuur zitting te laten nemen.  

Holmes had stage gelopen bij een instituut in Singapore waar bloed getest werd op de aanwezigheid van het SARS-virus. Toen zij aan de Stanford University studeerde, bedacht ze een technologie die het mogelijk zou moeten maken om uit enkele uit de vinger afgenomen bloeddruppels honderden tests op medische aandoeningen uit te voeren. Voor patiënten zou dit een aanmerkelijke vooruitgang betekenen, want het met een naald afnemen van het bloed uit een ader zou dan passé zijn. Het probleem was echter dat het de wetenschappers en technici bij Theranos niet lukte om met hun technologie tot betrouwbare resultaten te komen.  

Rechterhand van Holmes was de twintig jaar oudere Sunny Balwani, met wie zij tevens het bed deelde. Iets wat ongepast was en waarvan de Raad van Bestuur geen weet had. Balwani wist niets van wetenschap, hij speelde Chief Financial Officer als opvolger van een echte deskundige op dit gebied die ontslagen was omdat hij de eerlijkheid van het bedrijf in twijfel trok. Balwani ontsloeg bij de vleet mensen die kritiek hadden op de gang van zaken binnen het bedrijf en presenteerde cijfers met hoge verwachtingen over toekomstige rendementen die nergens op gebaseerd waren. Mede hierdoor en door het overtuigende optreden van Holmes wist het tweetal honderden miljoenen dollars bij investeerders op te halen. Pikant daarbij is dat Carreyrou onthult dat Rupert Murdoch, eigenaar van de Wall Street Journal en dus Carreyrou's hoogste baas 125 miljoen dollar in Theranos geïnvesteerd had, een bedrag dat korte tijd later verdampt was door Carreyrou's toedoen.  

Carreyrou beschrijft chronologisch en zeer gedetailleerd het wel en wee rond Theranos. Hij doet dit in de derde persoon tot op het moment dat hij persoonlijk als journalist betrokken raakt. Boeiend verwoordt hij de gebeurtenissen, waarbij hij deze goed documenteert. De eerste helft van het boek bevat veel informatie over het testen van bloed, waarbij vele personen worden genoemd die op enigerlei wijze een rol speelden. In een groot aantal gevallen gaat het om mensen die ontevreden waren over de gang van zaken, omdat er van alles gebeurde wat niet in de haak was: van het manipuleren van gegevens tot het niet volgen van verplichte laboratoriumregels. De tweede helft van het boek is vooral drama, het leest als een boek van John Grisham, compleet met de inzet van privé-detectives en dure advocaten. Ook vanuit ethisch oogpunt is het een echte 'pageturner', want als lezer denk je steeds: wie krijgt nu eindelijk eens het besef dat hieraan iets gedaan moet worden? Vooral ook omdat het gaat om gezondheidszorg, waarin foute laboratoriumgegevens directe invloed kunnen hebben op de levens van patiënten. Zo is er een voorbeeld waarbij iemand voor meer dan 3.000 dollar onnodig aan medische tests uitgeeft als gevolg van een foute diagnose die door Theranos werd aangeleverd, terwijl dit ook nog eens gepaard gaat met zorgen voor de patiënt vanwege zijn vermeende ziekte.  

Het is nauwelijks te bevatten dat dit een waargebeurd verhaal is en geen fictie. Het boek leest als een spannende thriller. Het is een meeslepend verhaal over intriges, misleiding, leugens en fraude. Alles bij elkaar is het een geweldig staaltje onderzoeksjournalistiek verwerkt in een fascinerend boek. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het boek verfilmd wordt, waarbij Jennifer Lawrence Elizabeth Holmes speelt en Adam McKay van The Big Short regisseur is.

1

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Onno van Rijen

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.