Ingenieuze Oslo Noir

Jo Nesbø is de succesvolste thrillerauteur van Noorwegen. Het mes is Nesbø's twaalfde thriller met Harry Hole in de hoofdrol. Harry Hole is een anti-held; een onmogelijk personage dat onmogelijk  niet leuk gevonden kan worden. En hoewel zijn meerderen vaak meer last dan gemak van Harry hebben, hetgeen hem nogal eens op een schorsing komt te staan, is Harry met zijn uitgesproken rechtvaardigheidsgevoel geliefd bij zijn collega’s.  

In Het mes is Harry weer aan de drank en Rakel Fauke heeft hem verlaten. Van zijn baas Kathrine Bratt mag hij bij de Oslose politie blijven werken, maar hij mag zich alleen met cold cases bezig houden. Op een ochtend wordt Harry Hole wakker met een kater; hij ziet dat zijn handen en kleren onder het bloed zitten, maar kan zich niet herinneren wat er is gebeurd. Kort daarop verneemt Harry dat zijn ex Rakel is vermoord. Vanwege zijn relatie met Rakel mag Harry zich niet met de zaak bemoeien. De politie vermoedt dat serieverkrachter en seriemoordenaar Finne de dader is. Finne heeft door toedoen van Harry meer dan tien jaar in de gevangenis gezeten en is onlangs op vrije voeten gekomen. Zijn zoon is bij diens arrestatie door Harry dood geschoten. Door de ex van Harry te doden zou Finne wraak hebben genomen.  

'Hij wordt “de Verloofde” genoemd, omdat hij zijn slachtoffers zwanger maakt en hen vermoordt als ze zijn nakomeling niet dragen.'   

Het verhaal wordt voor het grootste deel chronologisch verteld, zo nu en dan is er een flashback. Harry is een interessant, complex hoofdpersoon. Hij voert constant een innerlijke strijd, waarbij hij zichzelf door zijn alcoholmisbruik te gronde dreigt te richten. Hij voelt zich vaak schuldig en hunkert naar liefde. Hij heeft aantrekkingskracht op vrouwen, ook al draagt hij ‘de zoetige stank van verschaald bier en doet denken aan amalgaam, bejaardentehuis en verrotte bramen’. Naast de interessante hoofdpersoon hanteert de auteur zijn bekende, goede schrijfstijl en geeft hij fraaie beschrijvingen. Echter ook moet worden gezegd dat Het mes in feite een donker, somber verhaal is,  te typeren als ‘Oslo Noir’, dat uiting geeft aan Nesbo’s fascinatie voor het kwaad, waarbij hij het gebruik van geweld in zijn verhaal niet schuwt. Met dat geweld benadrukt hij wat er op het spel staat en geeft hij inhoud aan het kwaad.  

Nesbo houdt van details; details die de lezer aanvankelijk mogelijk over het hoofd ziet, maar die later essentieel blijken te zijn. Uit alles blijkt dat de auteur zijn verhaal goed doordacht heeft. Zo zit het verhaal vol verwijzingen naar muziek. Harry’s platenverzameling, die maar liefst 1500 stuks groot is, neemt een niet onbelangrijke plaats in het verhaal in. En het is zelfs zo dat Harry via de muziek uiteindelijk het mysterie weet op te lossen. Details zijn ook te vinden in het uitgebreide exposé over allerlei typen messen, een wapen waarmee Finne zijn misdaden pleegt.  

De vele geheimen die het verhaal bevat, zijn zo ingewikkeld dat het nauwelijks mogelijk is om te voorspellen welke weg het verhaal zal opgaan. Aan de goede bedoelingen van vrijwel iedere persoon kan getwijfeld worden, waarmee de auteur erin slaagt de lezer herhaaldelijk op het verkeerde been te zetten. Soms gaat dit gepaard met wel erg veel uitweidingen die maken dat de lezer maar liefst 520 pagina’s onderweg is, maar de verrassende ontknoping maakt dit weer goed. De plot is namelijk ingenieus en prachtig geconstrueerd. De lezer heeft geen last van losse eindjes in het verhaal; aan het slot heeft Nesbo keurig alle openstaande vragen beantwoord. Liefhebbers van deze serie over deze verre van volmaakte, maar toch sympathieke Harry Hole zullen ongetwijfeld reikhalzend uitzien naar het volgende, dertiende deel.