Opmerkelijke brieven

PS: dit is vertrouwelijk kan beschouwd worden als een greep uit het leven van de strafrechtadvocaat Gerard Spong en misdaadverslaggever Peter R. de Vries, waarin zij verhalen over verleden en heden. Het boek bestaat uit 84 brieven die Peter R. de Vries en Gerard Spong wisselden in de periode 19 februari - 14 augustus 2017.  

Zoals je van dit soort boeken mag verwachten, wemelt het boek van beschouwingen en anekdotes. De beschouwingen gaan bijvoorbeeld over de vraag of de opnames met de verborgen camera van de gesprekken tussen Joran van der Sloot en de door Peter R. de Vries ingehuurde Patrick van Eem wettelijk zijn toegestaan.

Anekdotes gaan veelal over voorvallen tijdens zittingen van een rechtbank.

“Tijdens de behandeling van een drugszaak riep de verdachte, een Engelse drugsdealer, tegen de voorzitter van de rechtbank, Evelien van Schhardenburg, “I want to fuck you”. Evelien vertrok geen spier en antwoordde koeltjes: “Sir, it is hardly the time and the place for that”. Een rechter die op deze wijze weet te reageren is voor mij van grote klasse.”

Ook ritselt het boek van de kwinkslagen, zoals “En nu we het er toch over hebben en mogelijk een DNA-databank onvermijdelijk schijnt, zou ik ook maar direct een 'rokersdatabank', uiteraard met strikte voorwaarden, willen invoeren. Rokers veroorzaken meer doden en gewonden dan criminelen!”  

Interessant is de spanning die tussen beide briefschrijvers tot uiting komt in hun brieven. De oorzaak is vanzelfsprekend het verschil van invalshoek van beide heren: Spong, de jurist, die het bijvoorbeeld een groot succes vindt wanneer hij op basis van een door hem gevonden procedurefout vrijspraak weet te krijgen voor een automobilist die in dronken toestand iemand heeft doodgereden en het onbegrip van De Vries - en de gemiddelde Nederlander - die meevoelt met de woede van de familie van het slachtoffer. Spong weet als geen ander haarfijn uit te leggen waarom hij zijn eigen visie is toegedaan, kort gezegd de advocaat mag en moet uitsluitend opkomen voor het belang van zijn cliënt. Desondanks blijven gevallen waarbij de dader overduidelijk schuld heeft en procedurefouten tot vrijspraak leiden, voor een rechtgeaard persoon moeilijk te bevatten. In het verlengde hiervan schroomt De Vries niet om bij Spong aan te kaarten dat er gevallen zijn waarbij advocaten onrechtmatig gevonden bewijs in de overwegingen van de rechter een rol wil laten spelen, terwijl zij dit argument anders altijd gebruiken om bewijs uit te sluiten.  

Beide heren proberen in hun briefwisseling herhaaldelijk elkaar af te troeven in spitsvondigheid; de een ziet kans een nog slimmere opmerking te maken dan de ander.

“Waarom ik de volledige naam van je cliënt Shehzad Hemani heb gebruikt? Nou gewoon, omdat zijn naam voluit in de krant staat. Is je dat ontgaan? Bovendien zou het ook nogal hypocriet zijn om te schrijven dat het ontvoerde slachtoffertje Insiya Hemani heet en dat haar vader Shehzad H. de verdachte is. Het zou hetzelfde zijn als we zouden schrijven: 'Gerard S., de grondlegger van Spong Advocaten.”  

De lezer moet wel enige affiniteit hebben tot rechtbankzaken en juridische haarkloverij, maar het is niet allemaal juridische kost die de heren tevoorschijn toveren. Tussendoor verluchtigen beide schrijvers hun brieven en antwoorden met vragen over de televisie presentatoren van talkshows waar ze het liefst mee aan tafel zitten, met verslagen van de prestaties van hun tennissende zonen en met alledaagse zaken, zoals het minuscule zwembroekje van Gerard Spong.   De schrijvers maken ook gebruik van de gelegenheid hun gram te spuien over wat zij als misstanden zien. Zo meldt De Vries dat hij heel wat dossiers heeft waarin een brief van de politie begint met de zin: 'Excuses dat de beantwoording van uw brief zo lang op zich heeft laten wachten'. Het blijkt niet ongewoon dat er drie tot zes maanden op antwoord van de politie moet wachten, áls ze al antwoord geven.  

Het is geen type briefwisseling als die tussen Simon Vestdijk en Teun de Vries, waarin Vestdijk in confrontatie met Peter R.'s naamgenoot Teun zijn opvattingen, gepubliceerd in zijn boek De toekomst der religie, preciseert. PS: dit is vertrouwelijk is een inkijkje in het dagelijkse leven van Spong en De Vries inclusief hun opvattingen over tal van zaken. Dit is vermakelijk, leerzaam en ontspannend.