Een warme Sci-Fi thriller

Ga er eens vanuit dat er een apparaat is waarmee je herinneringen kunt hacken en hetgeen je hebt meegemaakt kunt veranderen met als resultaat dat je dan twee ‘tijdlijnen’ hebt: de originele over wat er echt gebeurd is en de gewijzigde, waarvan je denkt dat het gebeurd is. Dit is de basis voor Reset, het nieuwe boek van Blake Crouch. Zijn vorige boek Dark Matter werd bejubeld. Het ging over de vraag als we bepaalde keuzes in ons leven zouden kunnen herzien en uiteindelijk een ander levenspad kozen. Reset is geen vervolg, maar heeft wel veel soortgelijke elementen in zich.  

Barry Sutton, rechercheur bij de New Yorkse politie, wordt naar een wolkenkrabber gestuurd waar een vrouw zelfmoord wil plegen door naar beneden te springen. Ze lijdt aan het False Memory Syndrome (FMS), waarbij de patiënt levendige herinneringen heeft aan een leven dat deze nooit heeft geleid. Tien procent van degenen die aan FMS lijden, plegen zelfmoord omdat ze niet kunnen omgaan met de tegenstrijdigheden in hun gedachten. De vrouw is nu bankier, maar ze herinnert zich dat ze getrouwd was en een zoon en een bedrijf in Vermont had. Dit zijn echter allemaal valse herinneringen. Worstelend met zijn eigen verleden gaat Barry op onderzoek naar de achtergrond van de vrouw.  

Elf jaar eerder werkt Helena Smith als neurowetenschapper in Palo Alto. Ze bestudeert de werking van het geheugen. Omdat haar moeder aan het dementeren is en aan ernstig geheugenverlies lijdt, wil Helena een speciale stoel ontwikkelen, een apparaat waarmee ze herinneringen kan vastleggen en implanteren, waardoor dit geheugenprobleem wordt opgelost. Het is voor een wetenschapper echter erg moeilijk om aan de benodigde financiële middelen te komen. De haar onbekende miljardair Marcus Slade wil haar werk volledig financieren, uiteraard wel onder de door hem opgestelde voorwaarden. Ze accepteert zijn aanbod, maar komt er na hard werken achter dat Slade haar onderzoek in een richting heeft gestuurd die zij niet heeft voorzien.  

Reset is een science fiction-thriller met een combinatie van geavanceerde concepten en interessante personages. Wanneer wetenschapster Helena zich realiseert wat ze haar financier Slade heeft helpen creëren, reageert ze met een combinatie van menselijke paniek en intellectuele hardheid. Barry, de andere hoofdpersoon, is een gebroken man. Zijn dochter is door een auto geschept en overleden. Het heeft hem zijn huwelijk gekost en hem een trauma opgeleverd. Crouch zegt zelf hierover dat dit een weerspiegeling is van waar hij emotioneel stond toen hij aan het boek begon. Hij was net gescheiden en probeerde zijn teleurstelling te verwerken. Hoe moest hij omgaan met zijn heimwee en de spijt die hij voelde over die periode in zijn leven?  

Deze gevoelens zijn ook terug te vinden in de emotionele diepte die het verhaal heeft. Veel science-fiction boeken zijn kil qua sfeer; ze stralen weinig of geen warmte uit. Dit is anders in Reset. Naast veel actie en spanning kent het verhaal veel tedere en ontroerende momenten. Daarbij verstaat Crouch de kunst om elk personage heel helder te tekenen.  

‘Ze is vijftien jaar jonger, halverwege de dertig en een meter drieënnegentig lang, waarmee ze de  langste vrouw is die hij persoonlijk kent. Ze heeft kort haar en een Scandinavisch uiterlijk, maar dat maakt haar niet per se knap, eerder koninklijk. Vaak onopzettelijk streng. Hij zei ooit tegen haar dat ze het ongeïnteresseerde gezicht van een koningin had.’

Hoofdthema van het verhaal is de vraag wat er gebeurt als men begint te rommelen met het geheugen. Het geheugen maakt immers de realiteit, maar wat betekent dit voor het huidige moment? De auteur combineert intrigerende, emotionele, avontuurlijke, angstaanjagende, maar ook  filosofisch getinte componenten in zijn verhaal. Dit geheel moet de lezer over zich heen laten komen en zich vooral niet laten verleiden om na te gaan denken of dit tijdreizen of die alternatieve realiteiten eigenlijk wel kunnen. De auteur geeft hieraan een geheel eigen, unieke invulling.  

Crouch weet op een fantasierijke, complexe manier de twee verhaallijnen over Barry en Helena met elkaar te vervlechten. Reset is een goed geconstrueerd verhaal vol actie, spanning en emotie. Liefhebbers van dit genre zullen zich afvragen of Crouch dit niveau in een volgend boek zal kunnen vasthouden.