Sheldrakes schimmenrijk
Met Verweven leven schrijft Merlin Sheldrake een even wonderlijk als schitterend boek waarin hij een volledig nieuwe wereld voor de lezer openlegt: de wereld van de schimmels en schimmeldraden, misschien wel het oudste leven op aarde. Schimmels die niet alleen vanuit hun oorspronkelijke habitat, de zee, aan land gekomen zijn door een verbond aan te gaan met wier, maar ook tal van uitsterftegolven, zoals van de dinosaurussen, bijna moeiteloos hebben overleefd en nu ondergrondse netwerken vormen van enkele vierkante meters tot vele vierkante kilometers groot – in een theelepeltje grond alleen al kunnen kilometers schimmeldraden zitten. Schimmels mogen dan onze ongenode gasten in badkamer en douche, in keuken en vochtige ruimte, die we maar al te graag te lijf gaan met chemicaliën, zij zijn ook onontbeerlijk voor het leven op onze planeet. Ondergronds verbinden zij planten, struiken en bomen, helpen hen te leven en te groeien, zeker in moeilijke tijden van droogte of ander ongemak – liefst negentig procent van alle planten is afhankelijk van schimmels. Als liefhebber en wetenschapper koestert en onderzoekt de auteur de schimmels met hun draden of hyfen en gaat hen te lijf met krabbertje en borsteltje, met vergrootglas en microscoop om voor ons zijn wonderlijke wereld bloot te leggen. Zoals in het noorden van Italië, waar hij met twee truffeljagers door bos en regen trekt tot de honden aanslaan en het voorzichtige graven begint, door Merlin Sheldrake lyrisch opgetekend – al lezend zie je hoe de truffeljagers de witte truffel omzichtig ontbloten omhoog halen en met een borsteltje zorgvuldig schoon maken. Ruik je de geurige melanges van de truffel, niet meer en minder dan de vrucht van een schimmel, net zoals de champignon op ons bord: beide het resultaat van parende schimmels.
Thomas Piketty
Een schimmel die op zoek is naar voedsel, zoals een blok hout, laat zijn hyfen naar alle kanten groeien. Zodra een ervan op eten stuit, trekt de schimmel zijn andere schimmeldraden in en laat deze eveneens naar de smakelijke maaltijd groeien. Komen wij mensen aan een twee sprong dan moeten we kiezen als we verder willen – een schimmel kiest niet, maar neemt eenvoudig beide wegen door de schimmeldraad te splitsen. Wel blijven beide draden in dezelfde richting groeien en verenigen zich niet zelden weer tot één hyfe. Sommige schimmels leven in insecten en veranderen het gedrag van hun gastheren zo dat zij er baat bij hebben. Schimmels zijn eveneens uitstekende opruimers, niet alleen van afval, zoals dood hout en bladeren, ook van de vele giffen in de bodem tot en met nucleair afval toe – wat dit betreft zijn schimmels ware wonderen. Voor de mens zijn de hopen afval een zware last, voor de schimmel de kans van hun leven. De Nederlandse hoogleraar Toby Kiers raakte geïnspireerd door Thomas Piketty’s Kapitaal in de 21-ste eeuw dat haar op het spoor zette om onderzoek te doen naar de uitwisseling van bouwstoffen tussen schimmels en plantenwortels. Wat blijkt? Planten betalen een hogere prijs aan schimmels voor de fosfor die zij leveren als deze schaars is en op hun beurt betalen schimmels de plant een hogere prijs voor de koolstof die zij ontvangen. De verhouding tussen beide is gebaseerd op vraag en aanbod, net zoals in onze samenleving.
Het hoeft niet te verbazen dat Merlin Sheldrake bioloog en onderzoeker, muzikant en schrijver is, gezien zijn vloeiende stijl die soepel leest, begrijpelijk is voor de leek en nooit saai wordt – bovendien prachtig geïllustreerd. Sommige schimmelvruchten zijn letterlijk geestverruimend, Verweven leven is dat figuurlijk en voor wie het leest met verrijking als bijwerking.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Paauw
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
