Leer ons alles wat je weet

Het boek wordt aangeprezen als een indringende liefdesgeschiedenis, een familieroman zonder bloedverwanten en het verhaal van een tijdperk. Dat laatste is zeker waar.

De hoofdpersoon is Danielle – ‘Daniel’ – de Koster. Zij is niet meer onder ons en haar geliefde, Jodie, probeert Daniel’s leven te reconstrueren. Het boek leest als een vorm van rouw.

Daniel leidt een bewogen leven. Ze begint haar reis bij de HIV vereniging. Dit stuk deed me ontzettend denken aan één van mijn favoriete boeken: The Great Believers van Rebecca Makkai. Beide focussen op de aids epidemie. Een belangrijk historische periode waar in de context van Nederland nog weinig over gedeeld is. De frustraties als weer een bekende overlijdt. Het begin van het internet. Ontzettend boeiend.

Later sluit ze zich aan bij de Club Tegen Medische Fantasmagorie. De naïviteit springt van de pagina’s af en is daardoor ontzettend goed geschreven. Daniel blijft bij elk persoonlijk argument vóór acupunctuur aangeven dat ‘het daar niet om gaat’. Ik wilde Daniel op een gegeven moment door elkaar rammelen en vragen: Waar gaat het dan wel om?

Uiteindelijk vind Daniel haar roeping: ze gaat patiënten bijstaan, ‘kenniszoekers’ die nog geen medische diagnose hebben. Mensen waarvan de huisarts ze niet wil doorverwijzen. Daniel, die zelf levenslang de ongemakken van een ongeluk met zich mee zeult, floreert hier in. Dankzij haar roem komt ook Jodie op haar pad en samen richten ze stichting Lucille op. Als Daniel zich op tuchtzaken gaat focussen verslechtert haar reputatie. Want hoezo kan Daniel al deze mensen vertegenwoordigen zonder medische achtergrond? Ze wordt overspoeld door haatmail. Iedereen weet: een kat in het nauw maakt rare sprongen.

Jodie, en de lezer, ontdekt een andere Daniel door in contact te komen met de mensen die haar het beste kenden. Daardoor wissel je af en toe van perspectief, maar altijd staat één persoon centraal: Daniel. De uitgebreide beschrijvingen, zoals wanneer Daniel Julia leert kennen, lezen alsof er een haarscherpe film in mijn hoofd afspeelt. Je leeft mee met de personages en houdt tot het eind hoop. Dat maakt dit een prachtig boek boordevol inhoud.

Mijn enige kanttekening – wat ik vaker in Nederlandse literatuur zie – zijn de vergelijkingen. Ik krijg daar altijd een beetje jeuk van. Bijvoorbeeld: “Bang dat de informatie anders haar hoofd uit zou sijpelen als sap door de gaten van een citruspers.” Of: “Ze maakte er een handgebaar bij dat vriendelijk was bedoeld maar met zoveel overtuiging uitgevoerd dat het oogde of ze een kat uit een net ingezaaid moestuintje verjoeg.”

Dank aan Uitgeverij Pluim voor het toesturen van een ongecorrigeerde versie!