Briljante schets van vervlogen tijden

Wat maakt een boek over een Nederlands Elftal dat vijftig jaar geleden slechts tweede werd nou zo goed? Dat ze goed waren weten we immers al heel lang.

Maar het boek van Kok is juist goed omdat er veel dingen in staan die we niet wisten of niet meer wisten. Zoals het feit dat coach Michels gedurende het WK veelvuldig naar Barcelona afreisde om dit team tijdens bekerwedstrijden eveneens te coachen. Of dat dit het eerste toernooi was waarop er door Nederlandse supporters vanaf de tribune het Wilhelmus werd meegezongen én zelfs tijdens wedstrijden spontaan werd aangeheven. Ook het onderlinge venijnige pesten door een aantal “voetbalhelden” én het niet ingrijpen door andere spelers noch staf wordt niet onbesproken gelaten.

Auke zet ook een mooi tijdsbeeld neer. Een tijd die enerzijds onschuldig en zelfs naïef was; na het behalen van de halve finale werden door de TROS en het AD betaalde feestjes met daarbij veel Volendamse artiesten voor de spelers georganiseerd. Coach Michels en de KNVB vonden het prima zolang het door hen betaald werd. De KNVB was toen nog straatarm… Anderzijds waren het ook bewogen tijden met een WK dat gespeeld werd in een land dat twee jaar daarvoor nog door terreur was getroffen. De angst hiervoor overschaduwd ook Oranje dat door de openlijke steun van Nederland aan Israël als één van de mogelijke doelwitten wordt beschouwd.

De voorliefde van Kok voor Johan Cruijff maakt dat de daden van de laatste steevast en groots zijn beschreven. Het is hem vergeven, zeker ook omdat hij in het laatste hoofdstuk Willem van Hanegem ontnuchterend aan het woord laat.

Vanzelfsprekend wordt ook het zwembadincident uitgebreid beschreven… Velen worden hiervoor aangehaald. Maar in één ding heeft Kok teleurgesteld; hij heeft namelijk niet alle figuranten opgevoerd . De Duitse meisjes met wie Cruijff & Co naakt zouden hebben gezwommen (nogmaals alleen maar gezwommen!) schitteren door afwezigheid. Misschien maar beter…

Kortom, een heerlijk boek. Zeker in deze toernooitijd.

PS hoewel hoofdbanden en vlechtjes ontbraken maakt het boek ook duidelijk dat persoonlijke kledingsuitingen (Cruijff weigerde in Adidas te spelen en voetbalde als enige in Puma) en kapsels (in dit geval schouderlange coupes) van alle tijden is.