Eeuw geleden, maar zo van deze tijd

De indrukken die volwassenen in een turbulente oorlogsperiode over Louis heen gooien, en die de (erg slimme) jonge hond Louis te verwerken heeft, vertaalt Claus subliem in werkelijke en onwerkelijke, grotere en minder grote scenes.

Ik als lezer herken heel veel in het boek als ik het afzet naar mijn eigen actuele beleving van opkomend populisme en openlijk fascisme in 2025 (Musk, Bannon, Wilders, Faber, JD Vance, Trump). Ik probeer me voor te stellen hoe de huidige jeugd met die veranderingen om gaat. Louis is een kapstok daar toe.

Hugo Claus geeft aan mij als lezer Louis. Een slimme jeugdige/jongere die een eeuw geleden te maken kreeg met niets ontziende krachten van buitenaf. De jongen ziet hoe zijn omgeving hier op reageert en maakt vanuit zijn unieke talent en veerkracht zijn eigen plannen, zijn eigen interpretaties, zijn eigen visie en bepaalt van daaruit zijn strategie.

Hugo Claus kan ik als geïnteresseerd lezer van literatuur met niemand anders vergelijken. Ik begrijp dat er kritiek op hem is. Hij coqueteert misschien wat veel met feitjes en kennis en hij profileert zijn intellect wellicht te nadrukkelijk. Maar toch weerhoudt mij dat niet zijn werk te lezen. Maar je moet je in die feitjes wel verdiepen, anders is het vergeefse moeite.

Het lezen van Claus verrijkt mij. Omdat ik anno 2025 aan fact-checking kan doen. Maar in 1984, toen het boek uit kwam, was er nog geen WWW. In 1984 had ik dat boek niet kunnen lezen met het begrip dat ik dat nu doe. Met dank aan het WWW.

Het verdriet van België staat vast als een huis in mijn literaire top 5. Ik maak me dan ook heel erg ongerust anno 2025.