Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Een intrigerend en pakkend verhaal

Paul van Leeuwenkamp 29 september 2023
(Deze recensie verscheen eerder in het tijdschrift Fantastische Vertellingen)

Kraaien in het paradijs van Ellen de Bruin (Prometheus, 2021) is klimaatfictie en, nog belangrijker, het biedt een intrigerend en pakkend verhaal. Drie verhaallijnen die aan het einde mooi samenkomen: het heden van nu en gisteren, de gebeurtemissen van vijftien jaar geleden, en een derde lijn van verhalen die de gebeurtenissen die tot het heden hebben geleid een mythische hoedanigheid geven.
De vrouwlijke hoofdpersoon Lipa, de belangrijkste verteller, leeft op een eiland dat doet denken aan onze vakantiebestemmingen die zo populair waren en zijn. Maar in het heden van Lipa, ergens in onze toekomst, is iedereen daar al vertrokken. Geen communicatie, het internet is uitgezet, een toeristenresort waar geen toeristen meer komen. En dan, na een lange tijd, arriveert er weer iemand. Wie is Lipa? Hoe is ze daar gekomen? Hoe is het eiland zo geworden. En wie is de man die nu opduikt? Eindelijk weer een toerist? En de kraaien uit de titel die Lipa ziet, wat is hun rol?
Vijftien jaar eerder was er Tjal, een totaal op zichzelf gerichte rijke zakenman die net de autobiografie van zijn succes heeft geschreven en op het eiland, waar een guru zijn sessies uitvoert, geheel niet op zijn plaats is. Een man die denk dat de wereld naar zijn luimen hoort te gaan en die president van de wereld wil worden.
En daar tussendoor de verhalen uit het verleden. Over bijvoorbeeld de laatste kat, de laatste geiten, de laatste bomen. Over de jeugd van de weinige eilandbewoners die zijn achtergebleven, hoe Lipa daar terecht is gekomen. Verklaringen en toelichtingen van hoe het allemaal zo gekomen is.
Steeds heden, 15 jaar terug en dan een verhaal uit het verleden.

Opmerkelijk is dat het verhaal de indruk van ‘Young Adult’ maakt, zonder het te zijn. Dat komt denk ik door de heldere, directe schrijfstijl, die aansluit bij de ogenschijnlijk eenvoudige gedachtenwereld van de hoofdpersoon Lipa en bij de levenssfeer van de wat primitieve eilandbewoners. En het wordt benadrukt doordat in de verhalen uit het verleden een paar keer een kind/puber de hoofdpersoon is. De totale roman is geen Young Adult, maar de toon is er wel en aan het einde vroeg ik me af of dit een bewuste uitbeelding is van de “afbrokkelende beschaving” waar de flaptekst het over heeft, waarin volwassenen in toenemende mate aan de versimpeling van Youg Adult zijn en het management in bedrijfsleven en overheid alleen nog maar via de zogenaamde ‘Jip en Janneke-taal’ geïnformeerd kunnen worden.

Maar Kraaien in het paradijs is een mooi verhaal dat je met aandacht blijft lezen. Een literaire toekomstroman waarin de toekomst niet alleen een decor is voor autobiografische gebeurtenissen. Een desolate toekomst die vaak met humor wordt verwoord. Deze keer stem ik helemaal in met de tekst op de achterflap: “Kraaien in het paradijs is een toekomstsprookje, maar ook een nachtmerrie van deze tijd. Een bedrieglijk lichtvoetige, ingenieus geconstrueerde roman over eenzaamheid, machtsmisbruik, klimaatverandering en afbrokkelende beschaving.”

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Paul van Leeuwenkamp

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!