Kortom: een interessant boekje, dat de prijs waard is.

Sherlock & Rex, de dokter in het donker is het eerste boek van Charles van Wettum. Zoals bekend van de Snuffelreeks heeft Remco Meisner het weer prachtig vorm gegeven: hard cover boekje met leeslint, een heel mooie omslagillustratie van Marcel Ozymantra.

Laat ik meteen het grootste manco van deze uitgave benoemen: de redactie. Veel, echt héél veel, veel te veel taalfouten: “gaan functioneren, Hij hoort” (blz. 8), “dat er ongeluk is geweest” (blz. 8), “de sirene wordt afgezet de garage” (blz. 9), “van beide ambulance” (blz. 9), “Gezien de urgenties adviseer ik eerst het de zwaargewonde uit het bootongeluk te bezien” (blz. 9). Veel te veel taalfouten. Ook in het vervolg. Gelukkig heb ik in mijn instellingen de mogelijkheid om daarop een filter te activeren, en dat heb ik gedaan. Wanneer je die mogelijkheid niet hebt, kun je met dit boekje beter wachten op de volgende, gecorrigeerde uitgave.

Het boekje bevat twee verhalen over Sherlock en zijn trouwe metgezel, de datahond Rex, De dokter in het donker en Moord onder een blauwe zon. Geïnspireerd door de televisieserie Hudson & Rex, zo lijkt het toch. Sherlock is een probleemoplosser à la Sherlock Holmes. Je leest hem als menselijk, al kan hij op wat duistere wijze data uitwisselen, in ieder geval met zijn datahond (via iets van een “verstrengeling” zoals je later terloops te lezen krijgt), en hij kan die data dan ook bekijken. Zal wel iets van implantaten zijn, het is immers de toekomst. Ook de datahond Rex blijft duister. Hij wordt door Sherlock behandeld als een echte hond, die kwispelend op hem reageert en die hij uit moet laten, maar tegelijkertijd is het de toegang tot de zee aan gegevens die om ons heen aanwezig is, de datazee. Het is “naast huisgenoot en vriend ook een ontzettend nuttige voorziening” (blz. 60). Deze voorziening heeft voor mij toch vooral de uitstraling van een robot, maar dan kwispelend. Van Wettum legt dat allemaal niet uit en dat hoeft ook niet want het is de toekomst; en in die toekomst is de afstand tussen mens en robot minder groot dan nu het geval is. Het is goed dat dergelijke zaken niet technisch worden verklaard; ik denk dat je sciencefiction zo moet schrijven.
De twee verhalen volgen hetzelfde stramien: er is een probleem, de verzekeringsmaatschappij InsCom huurt Sherlock in, die achterhaald wat er aan de hand is, en dan wordt het afgesloten met een “debriefing”, waarin Sherlock aan zijn opdrachtgever rapporteert. Maar de verhalen bieden wel twee totaal verschillende, zij het ook typische sciencefiction-puzzeltjes.

De dokter in het donker betreft een actueel maatschappelijk puzzeltje op onze Aarde. Het decor sluit met gestegen water en overkoepelde steden aan bij de klimaatproblematiek, maar het gaat op de eerste plaats om de inzet van AI, een thema dat ons dagelijks via de media wordt voorgeschoteld. Dit is sciencefiction die zich bezig houdt met dingen die op dit moment in onze samenleving spelen, en dat blijf ik toch de meest interessante sciencefiction vinden. Ik heb dit verhaal dan ook met interesse gelezen, misschien zelfs met waardering en instemming; dat weet ik niet zo precies omdat ik in toenemende mate struikelde over de onderbouwing van de ICT- en AI-gerelateerde zaken. In tegenstelling tot bij Sherlock zelf en de datahond Rex probeert Van Wettum deze aspecten in grote mate uit te leggen, en daar gaat hij mijn inziens teveel de fout in.

Moord onder een blauwe zon is een puzzeltje zoals we kennen van Gerben Hellinga, Paul Harland, Tais Teng en Jaap Boekestein: op een verre planeet met aliens is er een moord gepleegd en de speurder moet er ondanks de vreemde eigenschappen van de aliens achter zien te komen hoe de vork in de steel zit. Dit zijn van die puzzeltjes die wat weg hebben van cryptogrammen en sudoku’s, en ik houd niet van cryptogrammen en sudoku’s. Ik vind ze niet relevant, niet interessant. Maar als zo’n verhaal niet te lang is, het vlot geschreven is en goed gecomponeerd, dan kan het ook kleurrijk en grappig zijn. Van Wettum slaagt daar in en weet bovendien aan het verhaal een mij sympathieke kijk op de mens mee te geven, zij het met een wat sceptische ondertoon.