WERKELIJKHEID VERSUS WAARHEID EN LEUGENS ? INKTZWARTE EN LOODZWARE PROBLEMATIEK.....

HEBBAN JURY DEBUUTPRIJS 2019

" Ik sluit mijn ogen, hopend dat alles een vreselijke nachtmerrie blijkt te zijn. Maar wanneer ik mijn ogen na een aantal seconden weer open, is de nachtmerrie waarin mijn leven veranderd is nog steeds in volle gang. Een nachtmerrie waaruit ontwaken onmogelijk is. "

" Iedereen huilt, behalve ik. Ik heb mijn verdriet thuisgelaten, veilig weggestopt onder mijn kussen, waar niemand erbij kan, waar niemand het kan aanspreken, ernaar kan kijken of het kan proberen te troosten met lege woorden. Het is mijn verdriet, en niemand anders dan ik hoeft daar iets mee. "

In 54 korte hoofdstukken volgen we de 18-jarige Laura Versluis, die in psychiatrische kliniek "Westerbaken" wordt opgenomen. In haar jonge leeftijd heeft zij haar jongere broertje Danny verloren bij een woningbrand en nu zijn haar beide ouders vermoord...reden voor Laura om een zelfmoordpoging te ondernemen.

Eenmaal in de psychiatrische kliniek volgen we haar reilen en zeilen met medebewoners, therapiesessies en haar omgang met Jorrit. Jorrit is stagiaire op de afdeling van Laura en interesseert zich bovenmatig voor haar verhaal en geschiedenis.

Middels flashbacks maken we de moord op haar ouders en het vervolg mee, de begeleiding door haar tante Anja en haar keuzen als reactie op al deze gebeurtenissen.

" Angst en verdriet hebben me ook vannacht weer wakker weten te houden. Ze zijn een sterk team waar ik niet tegen opgewassen ben. Ze verdoven me, slopen me, en voeren me aan het monster dat ze dienen, tot er niets meer van me over is. "

De flashbacks worden afgewisseld met hoofdstukken, afwisselend vanuit het gezichtspunt van Laura en Jorrit.

Waar in het begin van het boek deze gezichtspunten nog redelijk parallel lopen, ontstaat er gaandeweg een verwijding, die vragen oproep en alle gebeurtenissen vanuit verschillende standpunten beziet. Hier ontstaat bij de lezer de eigenlijke vraag of alles waar is of niet, of leugen of de waarheid prevaleert en of de gebeurtenissen wel zijn zoals ze zijn.....
Jorrit speelt een onderzoekende rol en dat maakt het spanningsveld leugen-werkelijkheid-waarheid niet duidelijker en gemakkelijker....

" De littekens op je lijf en je hart zou je misschien het liefst willen laten verdwijnen, omdat ze je herinneren aan je pijn...Maar die littekens moet je juist koesteren, want de dingen die die littekens veroorzaakt hebben, zijn ook de dingen die jou hebben gemaakt tot wie je nu bent. "'

Voor het genre Young-Adult (officieel 12-18 jaar, maar veelal ook gelezen door twintigers en volwassenen) is de thematiek van dit boek nogal zwaar: psychiatrische kliniek, drie suïcide-pogingen (waarvan een lukt) , woningbrand met een kind als slachtoffer en een moord op twee volwassenen...het is veel en ik vermoed voor lezers van 12-13-14 jaar oud weliswaar teveel......

Probleem in dit boek is dat al deze onderwerpen vlak en vrij plastisch beschreven worden en er daardoor afstand tot het verhaal blijft bestaan; terwijl er genoeg reden en ruimte is om deze onderwerpen uit te diepen. Het zou ten goede komen aan inleving en betrokkenheid.
Ook de personages blijven aan de oppervlakte, door de vlakke schrijfstijl (of is het juist de bedoeling alle emotie eruit te halen...??) ontstaat er geen band met hen, waardoor alles staccato wordt opgediend...de personages komen niet tot leven en blijven op afstand...zonder intentie om verder met hen te komen...

Gevolg van dit alles is dat het boek niet de middelmaat ontstijgt en blijft hangen in de grijze middenmoot. Mede door de af en toe ontbrekende letters en spelfouten.
Echt jammer, omdat de originele invalshoek en het verrassende einde mogelijkheden bieden voor meer !!

" Hoe kan ik me zo in haar hebben vergist? Ik weet niet of ik boos of verdrietig ben, of ik wil huilen of schreeuwen. Of ik haar haat of....Ik snap gewoon niet dat zij...Dat ze...Hoe kan ik dat nou niet gezien hebben? "

" .....de hoop dat dit niet echt is, dat ik morgen wakker wordt en dat het allemaal een nare droom bleek. een nachtmerrie. Maar ik weet dat die hoop vals is. Nep. Net als....."

Het boek heeft alle ingrediënten in zich voor een eventuele invulling als thriller en het sterke, verrassende maar voorspelbare plot, had zich uitermate geschikt gemaakt voor een meer explosieve invulling of een ander einde.....

" Vroeg of laat zal uitkomen wat er die avond echt is gebeurd...Want er is maar een waarheid...en dit is hem zeker niet...."

Nadine Swagerman heeft een zeer verdienstelijk debuut geschreven, welke zelfs de mogelijkheid openlaat voor een eventueel vervolg (wie weet is dat de bedoeling...?) met de oplossing....!!

Een welverdiende *** 3-sterren.

Ik heb dit boek gelezen in het kader van de HEBBAN DEBUUTPRIJS-JURY 2019.