De daad bij het woord
Orwell komt op voor de Britse onderklasse en probeert hun lot aan den lijve te ervaren. In Kent oogst hij met een groep seizoenarbeiders hop. Je krijgt er pikzwarte handen van die je alleen met modder schoon krijgt. In Wigan gaat hij met de mijnwerkers mee en schrijft als een embedded journalist over de ellende van armoede, stof en vervuiling. Het is een uitputtend geploeter diep onder de grond, waarbij de mannen geknield kolen graven en over hun schouder gooien.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog wil Orwell het nazisme van Adolf Hitler bestrijden. Hij volgt het nieuws kritisch in zijn dagboeken en speculeert over het verloop van de oorlog. Hij schrijft over de Duitse bombardementen op Londen en vertelt hoe het eraan toegaat in de schuilkelders. Niet altijd is het toenmalige nieuws voor de lezer van nu nog goed te volgen.
Orwell meldt zich aan voor het leger, maar wordt afgekeurd. Hij krijgt wel een baan bij de BBC, brengt nieuws en culturele programma’s op de radio voor India. Orwell voelt zich waardeloos. De BBC vaart bij de programmering een zigzagkoers en hij vraagt zich af hoeveel mensen ze bereiken. Hij wil vechten, niet praten.
Orwell bekijkt de wereld objectief, zoals blijkt uit het dagboek over Marokko. Hij heeft aandacht voor de landbouw en ziet bedelaars en blinden. Hij registreert en verzamelt feiten, beschrijft de armoede en het harde bestaan.
De laatste dagboeken gaan over zijn verblijf op Jura, een eiland voor de Schotse kust. Orwell was astmatisch en dacht dat de zeelucht hem goed zou doen. We lezen hoe hij zich probeert te redden met tuinieren en vissen. Hij ontdoet de grond van stenen en legt een moestuin aan, maar niet alles wil groeien. Hier schrijft Orwell ‘1984’, waarvan hij het succes nog meemaakt.
Soms doet Orwell in zijn dagboeken uitspraken die het hier en nu overstijgen, zoals: ‘Dit schijnt voor iedereen te gelden – een enorm gevoel van frustratie, van alleen maar rondhangen en stompzinnige dingen doen, niet stompzinnig omdat ze deel uitmaken van de oorlog en oorlog per definitie stompzinnig is, maar dingen die de oorlogsinspanningen niet werkelijk helpen […], maar nodig worden geacht door de enorme bureaucratische machinerie waarin we allemaal gevangenzitten’.
De dagboeken zijn prachtig uitgegeven als privé-domein 277 en bevatten foto’s en landkaarten. Het boek levert een veelzijdig beeld op van Orwells leven: iemand die werkelijk betrokken is bij de wereld en het niet bij woorden laat.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Peter Bakema
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
