'Sister, i'm a poet'
‘De Pagode’ – Gerrit Komrij
De Pagode van Gerrit Komrij (1944–2012) is een intrigerend werk dat de lezer meeneemt op een reis door thema’s als vervreemding, verlangen, verlies en de menselijke ziel. Komrij, een gevierd Nederlands dichter, schrijver, vertaler en criticus, was bekend om zijn scherpe pen en gedetailleerde observaties van de mens in brede zin. Hij bracht zijn leven door met het verkennen van literaire grenzen en kon op meesterlijke wijze de complexiteit van emoties en menselijke tekortkomingen blootleggen. Zijn werk, dat vele genres omvat, varieert van poëzie en essays tot romans en toneelstukken. Hij was winnaar van De Gouden Uil en de P.C. Hooft-prijs en was de allereerste Dichter des Vaderlands.
Met De Pagode toont Komrij opnieuw zijn veelzijdigheid en literaire finesse. De eerste druk verscheen in 1990.
Het verhaal draait om een protagonist die op zoek is naar betekenis en verlossing, een zoektocht die hem leidt naar een symbolische ‘pagode’ – een plek vol filosofische transcendentie en mystiek. Komrij’s beschrijvingen zijn een ware belevenis voor de liefhebber van taal en beeldspraak. Zijn woorden weven een magisch web dat de lezer uitnodigt om dieper na te denken over de onderliggende thematiek en symboliek. De pagode zelf lijkt hierdoor meer dan een fysiek bouwwerk; het is een metafoor voor innerlijke rust, de zoektocht naar identiteit, de onbereikbaarheid van perfectie en het verloop van het leven in algemene zin.
De schoonheid van Komrij’s proza ligt in zijn verfijnde en poëtische zinsopbouw. Zinnen zoals “De pagode torende boven hem uit als een eeuwenoude belofte die hij nooit eerder had gedurfd te doen” dragen een lading die de lezer raakt en aanzet tot nadenken. Zijn gebruik van beeldspraak is als het ware een uitnodiging om samen met de hoofdpersoon in de diepte van de menselijke geest af te dalen. Komrij’s stijl is rijk aan betekenis, en elke pagina voelt aan als een kunstwerk dat een subtiel evenwicht bewaart tussen mysterie en inzicht.
Het einde is verrassend en laat de lezer in verbazing achter.
Wat dit boek bijzonder maakt, is Komrij’s vermogen om de menselijke psyche te doorgronden en deze in taal te vangen. Hij roept herkenbare emoties op, maar biedt ze aan in een taal die even mooi als prikkelend is. Ook hier toont Komrij zijn kracht als auteur: hij combineert scherpe observaties met een groot gevoel voor poëtische schoonheid. De gedienstigheid en onderdanigheid van bediende Thomas zijn zo natuurgetrouw beschreven dat Thomas daadwerkelijk tot leven komt. Mooi is dat het voor de bediende volstrekt onbelangrijk is voor wie hij werkt. Hij is een dromer. Wel is hij gevoelig voor de band die hij weet op te bouwen. Deze lijkt puur zakelijk, maar toont anderzijds zijn interesse in de medemens, en in een enkel geval zelfs kortstondig zijn heimelijke gevoelens.
‘Het staat geschreven dat men bedienden door een te groot vertrouwen niet in verzoeking moet brengen.’
(…)
‘Misschien moest hij eindelijk erkennen dat die vreemde wrevel de gewaarwording was die jaloezie heette.’
De Pagode is een rijke en meeslepende novelle van net iets meer dan 50 pagina’s maar met een veel grotere impact dan zijn omvang doet vermoeden. Het is door zijn gelaagdheid en diepgaande thema’s een must-read voor iedere literatuurliefhebber. Het is een boek dat niet alleen de ziel, maar ook de zintuigen van de lezer prikkelt, en laat zien waarom Komrij altijd een van de grote meesters van de Nederlandse literatuur zal blijven.
⭐️⭐️⭐️⭐️ Een boek als een gedicht doordat de interpretatie van het verhaal volledig bij de lezer komt te liggen. Laat honderd lezers De Pagode lezen, en niemand heeft dezelfde ervaring en niemand heeft hetzelfde gelezen of begrepen. Verbeelding in optima forma. Een amuse voor het brein, bereid door de topchef des Vaderlands.
Persoonlijke songtekst:
‘All over this town
Yes, a low wind may blow
And I can see through everybody’s clothes
With no reason
To hide these words, I feel
And no reason
To talk about the books I read
But still, I do
That’s ‘cause I’m a…
Sister I’m a…
All over this town’
(Morrissey – ‘Sister i’m a poet’)
Peter
Boekencast
Genre: novelle
Uitgeverij: Ezo Wolf
ISBN: 9789083346557
Uitvoering: gebonden hardcover
Aantal pagina’s: 54
Verschijningsdatum: februari 2024
Hartelijke dank aan Ezo Wolf uitgevers voor het beschikbaar stellen van dit recensie-exemplaar, in ruil voor deze eerlijke recensie.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Peter van Bavel
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
