'Zonder mij'

‘Henny Vrienten’ – Leo Oldenburger

‘Kom niet bij me klagen
Kom niks aan me vragen, nee…
Ik heb het wel gezegd, ‘k heb het wel gezegd,
Ik heb het wel gezegd dat je beter bij mij kon blijven’

De soundtrack bij de film van mijn jeugd. De eerste stappen op het liefdespad, de eerste afwijzing en de eerste liefde. Geen internet of mobiele telefoon. Alles wat je kon was het sturen van een briefje of langs haar huis rijden. In de hoop een glimp van haar op te vangen.

Gehuld in een spijkerjack volgehangen met felgekleurde buttons. Doe Maar! Je had Henny als favoriet of Ernst. Je kocht de Hitkrant om je kamer te versieren met posters van bands, zangers en (liefst) zangeressen.

Ik was muziekliefhebber en hield ook van deze aanstekelijke Neder-ska en Neder-reggae. Ik kocht het album Fante van het beetje bandlid Joost Belinfante omdat hij met Ja, gezellig een heerlijk nummer uitbracht. Ik kende Joost alleen van zijn op het album Skunk verschenen nummer Nederwiet, dat iedere leeftijdsgenoot woord voor woord kon meezingen.

Leo Oldenburger is sportverslaggever bij sportzender ESPN. Ik ben geen fan van Leo omdat hij mijn liefde voor de voetbalclub uit de hoofdstad niet deelt. En op een, vanuit mijn subjectieve blik, partijdige commentator zit ik niet te wachten. Maar iedereen verdient een tweede kans, dus toen ik zag dat Leo een boek schreef over Henny Vrienten, kreeg ik het boek en hij de kans. Leo is namelijk ook journalist en schrijver en schreef ook een boek over de frontvrouw van Shocking Blue, Mariska ‘Venus’ Veres. Henny Vrienten had er geen bezwaar tegen dat Leo een boek ging schrijven over hem op basis van gesprekken met collega muzikanten en hechte vrienden. Dus Leo dook in zijn eigen jeugdherinneringen en die van Henny Vrienten.

Henny Vrienten is een muzikaal genie. Hij speelde naast Doe Maar ook nog in Aardige Jongens (met Henk Hofstede van The Nits en Frank Boeijen), in Vreemde Kostgangers (met zanger-gitarist George Kooijmans van The Golden Earring en Boudewijn de Groot). Verder maakte hij talloze soundtracks voor films, schreef smartlappen voor andere artiesten en nummers voor musicals en maakte hij diverse soloalbums. Het meest trots was hij zelf op het feit dat hij de opvolger werd van Harry Bannink als liedjesmaker voor Sesamstraat.

‘Ga zitten want ik wil eens met je praten,’

De veelzijdigheid van Vrienten wordt door Oldenburger in kaart gebracht door te putten uit herinneringen van mensen die op bepaalde momenten in het leven dicht bij Henny stonden. Het levert veel informatie op die je in sommige gevallen al wist maar waarmee je in veel gevallen ook blij verrast wordt. Ik heb nooit geweten dat Henny Vrienten de carnavalshit Jodelodelodelodelohitie van De Twee Pinten heeft geschreven. Zo verrassend. Het verhaal krijgt door de gekozen opzet wel de vorm van een biografie omdat het verhaal begint met zijn geboorte in Hilvarenbeek en zijn jeugd in Tilburg en eindigt met het postuum uitgebrachte album Mist van Vreemde Kostgangers.

Wat ik prijzenswaardig vind is dat Oldenburger de Doe Maar periode niet overmatig veel ruimte heeft gegeven. Het was wellicht het meest succesvolle deel van Henny zijn carrière maar zijn andere muzikale kwaliteiten worden evenzo belicht. Uit de herinneringen had ik meer verwacht over de mens Henny maar dat komt meestal niet verder dan aan zijn toewijding en professionaliteit refererende feitjes.

Daarnaast is Oldenburger slordig. Gitarist Erik van de Boom heet een paar zinnen daarboven nog Erik van de Boorn, Jan Hendriks wordt Hendrix, terwijl hij een recensent die de naam Ernst Jansz als Janz spelt nog even een (sic!) meegeeft, om te laten zien dat hij de fout (sic erat scriptum betekent zo geschreven) van een ander heeft gezien.

Naast het feit dat ik genoten heb van alle herinneringen aan duizendpoot Henny Vrienten, heb ik mij gestoord aan de herhaling van anekdotes. Joost Belinfante wordt meermaals geïntroduceerd, het verhaal dat Henny hield over dat hij zich net als zijn vader timmerman voelt wordt herhaaldelijk verteld, de aanpak van Henny in de thuisstudio,… Soms denk ik tijdens het lezen Daar gaan we weer. Ik wil daar Oldenburger niet op afrekenen. Ik vind dat de eindredactie beter had gemoeten.

Leo heeft een uitstekend eerbetoon geleverd aan misschien wel de beste tekstschrijver die we ooit in het Nederlands taalgebied hebben gehad. Ik had Henny geen betere fan kunnen toewensen. Ik wens Leo wel een herziene uitgave toe. Herhaling is niet altijd de kracht van de boodschap.

Op televisie zag ik onlangs een korte reportage over dit boek, waarin naast Leo Oldenburger en Tom America, ook Goldband en Rinus Gerritsen uitgebreid aan het woord kwamen. Vreemd dat die laatste twee niet in het boek zitten.

Daarmee hinkt deze publicatie op twee gedachten. Het mocht geen biografie zijn maar heeft er door de titel wel alle schijn van. Waarom niet Gesprekken over Henny Vrienten? Wanneer het een lofzang is op de persoon Henny Vrienten, op basis van gesprekken, had ik de letterlijke weergave van gesprekken verwacht, zoals Seán O’Hagan dat onlangs in Geloof, Hoop en Ravage deed op basis van zijn gesprekken met Nick Cave.

Aan het eind van dit boek staan alle bronnen vermeld. Zeventien gesprekspartners is een gering aantal. Ik had gesprekken met een breder skala aan mensen verwacht. Zijn kinderen en partner komen bijvoorbeeld in het geheel niet aan bod. De gebruikte kranten, magazines, bladen, websites, boeken en radio en televisieprogramma’s zijn dan weer wel talrijk. Dat laatste maakt wel dat het geheel meer samengesteld aanvoelt dan dat het geschreven is.

Ik had gerekend op diepere interviews. Boudewijn de Groot bijvoorbeeld heeft veel meer informatie over Henny Vrienten dan dat hier wordt getoond. De opbrengst over de muzikant, de tekstschrijver en bovenal de mens Henny Vrienten had vele malen groter en intiemer tegelijk kunnen zijn.

⭐️⭐️⭐️ Ontroerend mooie teksten heeft Vrienten nagelaten en pakkende melodieën. De lofzang op deze veelzijdige Brabander is een waar eerbetoon. De redactie had qua doelstelling en correctie net zoveel enthousiasme mogen hebben als dat de auteur bij het samenstellen had.

Persoonlijke songtekst:
‘en het maakt niks uit
nee niks maakt ooit iets uit
Het gaat door zonder mij
het gaat door
ga maar door zonder mij
ga maar door
niks teloor zonder mij
niks teloor
Ja
lees mij
speel mij
hoor mij’
(Henny Vrienten – ‘Zonder mij’)

Peter
Boekencast

Genre: muziekgeschiedenis
Uitgeverij: Alfabet
ISBN: 9789021341941
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 256
Verschijningsdatum: mei 2024

Hartelijke dank aan Alfabet uitgevers voor het beschikbaar stellen van dit recensie-exemplaar, in ruil voor deze eerlijke recensie.