'Some girls are bigger than others'

‘Popcorn, donut, kaassoufflé – Eline van Wieren

Eline van Wieren (Middenmeer, 1993) is schrijver en holistisch masseur. Ze studeerde Creative Writing aan ArtEZ (University of Arts in Arnhem, Enschede en Zwolle).
Haar afstudeerwerk Frida en Ellis werd genomineerd voor de Afstudeerprijs. Werk van Eline verscheen onder andere op Hard//hoofd, De Optimist, Notulen van het Onzichtbare en Mensen Zeggen Dingen. Popcorn, donut, kaassoufflé is haar debuutroman.

Grieks filosoof Socrates zou aan de wieg van de thematiek in dit verhaal kunnen hebben gestaan. Drie van zijn citaten zijn kenmerkend voor de dieperliggende laag in Popcorn, donut, kaassoufflé.

‘Ken jezelf’

49 hoofdstukken lang volg je het leven van Kato, een single jonge vrouw die worstelt met een eetbui-stoornis en op advies van haar huisarts deelneemt aan een therapiegroep. Ze weet wat ze wil, ze weet wat ze doet en ze weet hoe ze steeds weer mensen eerst aantrekt en vervolgens afstoot. Dan doet ze iets wat haar therapeuten hebben verboden: ze maakt, buiten de therapeutische contactdagen om, contact met groepslid Toby. Hoe kun je liefde geven wanneer je jezelf niet eens kent?

‘Een leven dat niet onderzocht wordt, is het leven niet waard’

Kato is kwetsbaar. Ze wil veranderen en mist na een tegenslag de motivatie om tot veranderingen te komen, zodat de succesvolle veranderingen uitsluitend van korte duur zijn. En niet blijvend zijn en tot een nieuwe terugval leiden. Het gedrag van Kato is kort na de kennismaking met de lezer nog onvoorspelbaar en niet te bevatten. De lezer merkt gaandeweg dat hij de gevoelens en gedragingen van Kato op bepaalde gebeurtenissen beter leert begrijpen. Wanneer het verhaal zijn einde nadert, is de lezer zelfs in staat om haar gedrag te voorspellen. De auteur neemt de lezer helemaal mee door deze lerende ontdekkingsfase van Kato.

‘Van velden en bomen kan ik niets leren, mijn leraren zijn mensen’

Niet dat er bij Kato veel enthousiasme is voor de therapeutische aanpak. Voor wie ooit therapie heeft gevolgd, zijn de ervaringen en reacties van Kato een confronterend feest der herkenning. Veel emotie-eters zien eten als een primaire coping strategie en vrezen het verlies van deze veilige uitlaatklep. Daarnaast kunnen schaamte en zelfkritiek ervoor zorgen dat ze therapie vermijden. Kato voert voortdurend strijd tussen het verlangen naar verandering en de comfortzone van bekende patronen.

Vertrouwen in de therapeut en een stapsgewijze aanpak helpen om deze weerstand te doorbreken. Daar gaat het mis. De weerstand tegen de therapie bij Kato komt niet alleen voort uit diepgewortelde overtuigingen en angst voor verandering. De opdrachten en oefeningen missen iedere vorm van maatwerk en wat volledig ontbreekt is identificatie van de therapeuten met de doelgroep. Deze voortdurende worsteling wordt zo treffend in beeld gebracht dat het soms zelfs lachwekkend is.

Uiteindelijk zorgt het slot van het verhaal niet alleen voor tranen van het lachen, maar ook voor tranen van ontroering. Kato weet je écht te raken. Dit boek heeft mij veel geleerd over mensen die aan overgewicht lijden en kampen met een eetbui-stoornis. Mensen die fysiek veel ruimte in beslag nemen willen liever onzichtbaar zijn. Ik hoop dat dit boek kan helpen om ze op alle fronten als gelijke te zien, zodat zij zich uiteindelijk zo kunnen gaan voelen. Hierop heb ik direct een hele serie aan lelijke vooroordelen uitgezwaaid. Zo bleken zowel Eline van Wieren als Kato mijn leermeesters te zijn.

Popcorn, donut, kaassoufflé is een indrukwekkend en eigenzinnig debuut van Eline van Wieren. Haar schrijfstijl is ongepolijst en ritmisch, waardoor de lezer wordt meegezogen in Kato haar innerlijke strijd. Het boek behandelt een thema waar ik vooraf weinig over wist: de psychologische complexiteit van een eetstoornis en de zoektocht naar zelfacceptatie.

Van Wieren weet dit zonder belerend te zijn invoelbaar te maken, met scherpe observaties en wrange humor. Het gevecht van Kato wordt niet geromantiseerd, maar rauw en eerlijk neergezet, waardoor het verhaal diep raakt. Een confronterende, maar waardevolle leeservaring.

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️ Met Popcorn, donut, kaassoufflé, de debuutroman van Eline van Wieren, weet de auteur zoveel meer te scoren dan een vette titel en een kleurrijke omslag. Personages die je al tijdens het lezen koestert en verafschuwt, liefhebt en vervloekt. Zo echt was een verhaal nog maar zelden. Tel uw zegeningen, niet uw calorieën, en snel naar de winkel voor een exemplaar van Popcorn, donut en kaassoufflé. Een volle score voor dit boek. Ik heb nu al trek in Eline van Wieren haar volgende boek.

Persoonlijke songtekst:
Some girls are bigger than others
Some girls are bigger than others
Some girls’ mothers are bigger than other girls’ mothers
Send me the pillow
The one that you dream on
Send me the pillow
The one that you dream on
And I’ll send you mine’
(The Smiths – Some girls are bigger than others)

Peter
Boekencast

Genre: roman
Uitgeverij: Singel uitgeverijen/De Geus
ISBN: 9789044545159
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 256
Verschijningsdatum: januari 2025

Hartelijke dank aan uitgeverij De Geus voor het beschikbaar stellen van dit recensie-exemplaar, in ruil voor deze eerlijke recensie.