Politieke memoires van Ken Clarke

In “Kind of Blue” beschrijft Ken Clarke zijn politieke leven. Ken Clarke zal bij de meeste mensen niet bekend zijn. Ken Clarke was een politicus in Engeland en hij zat voor de conservatieve partij in het Lagerhuis van 1970 tot en met 2019. “Kind of Blue” is gepubliceerd in Juli 2016, dus nog voor het einde van politieke carriere. Dit is jammer want de laatste jaren hadden nog een boeiend hoofdstuk kunnen opleveren.

Het politieke leven van Ken Clarke beslaat dus bijna een halve eeuw, hij heeft als minister gediend in de kabinetten van Margaret Thatcher, John Major en David Cameron. In het begin van politieke carriere treedt het Verenigd Koninkrijk toe tot de Europese Gemeenschap en aan het einde van zijn politieke carriere staat het Verenigd Koninkrijk op het punt om de Europese Gemeenschap te verlaten.

Het beeld dat van Ken Clarke in zijn politieke memoires naar voren komt is dat van een politicus van de oude stempel, hij kent zijn dossiers, hij houdt van een goed debat, hij is een goede netwerker en de persoonlijke relatie is belangrijk. De contacten die hij onderhoudt zijn divers: met de verschillende premiers, zijn collega ministers, leden van het parlement, mensen binnen zijn kiesdistrict, ambtenaren en directe medewerkers op de verschillende ministeries, maar ook met de collega ministers van de verschillende europese landen.

Uit de beschrijvingen van vergaderingen en gebeurtenissen wordt duidelijk dat de politiek in de laatste decenia is veranderd. Onder Thather vergaderde het kabinet iedere donderdagochtend en hadden de ministers onderling inhoudelijke debatten over de voorstellen die op de verschillende ministeries werden voorbereid. Margaret Thatcher had hier een dominante rol. Onder Tony Blair, midden jaren 90, veranderde dit. De inhoudelijke discussie in de kabinetsvergaderingen verdwenen en hiervoor in de plaats werd de communicatie lijn naar de pers afgestemd. David Cameron heeft later geprobeerd het inhoudelijke debat terug te brengen in het kabinet, maar dit is niet gelukt. De invloed van beeldvorming in de pers was te groot.

De politieke memoires van Ken Clarke is een beschrijving van de recente geschiedenis. Het boek telt ongeveer 500 pagina’s en beslaat bijna 50 jaar, dat is gemiddeld 10 pagina’s per jaar. Ken Clarke zat gedurende een groot deel van deze periode op de eerste rij. Wanneer je het boek leest, dan zijn de beschrijvingen soms wel wat summier voor iemand die in zo’n prominente positie heeft gehad.

Het boek is oorspronkelijk gepubliceerd in 2016, maar hierna is nog een hoop gebeurd. De latere druk van “Kind of Blue” heeft een appendix met daarin de toespraak die Ken Clarke heeft gehouden in het Lagerhuis op 31 Januari 2017 over de Brexit. In de toespraak legt hij uit waarom hij tegen de Brexit zal stemmen en ook waarom hij de uitslag van het referendum naast zich neerlegt.  Ken Clarke is sinds het begin van zijn politieke loopbaan een groot voorstander geweest van het lidmaatschap van het Verenigd Koninkrijk van de Europese Gemeenschap, en ook in deze redevoering steekt hij dit niet onder stoelen of banken. Ken Clarke heeft hierin altijd een rechte rug gehad en dit was een voorteken voor wat volgde.

In 2019, Boris Johnson is inmiddels premier, wordt Ken Clarke uit de conservatieve partij gezet omdat hij samen met 20 conservatieve partijgenoten met een motie van de oppositie meestemde. Dit is gebeurd nadat het boek gepubliceerd was, maar het maakt duidelijk dat de politieke carierre van Ken Clarke nog niet was voltooid ten tijde van publicatie van dit boek.