Hoe de Sri Lankaanse burgeroorlog traditioneel sterke familiebanden verscheurde

De in Amerika geboren en getogen Vasugi Ganeshananthan heeft met Brotherless Night een roman over de dertigjarige burgeroorlog in Sri Lanka geschreven. Het is bijzonder dat deze roman de gehele oorlogsperiode bestrijkt van 1981 tot aan de massale slachting van burgers en misdaden tegen de menselijkheid in 2009. Vijftien jaar later zijn alle oorlogssporen in Sri Lanka uitgewist en is de hoop op onafhankelijk onderzoek naar de gepleegde oorlogsmisdaden en de berechting van de oorlogsmisdadigers vervlogen.

Ganeshananthan vertelt het verhaal vanuit een fictieve Tamil familie in Jaffna die door de burgeroorlog wordt verscheurd. De held in het verhaal is een feministische medisch professor Anjali Premachandran, een personage dat is gebaseerd op mensenrechtenactiviste en professor Rajani Thiranagama.

De journaliste Ganeshananthan blinkt uit in historische kennis: ze beschrijft veel en precies, legt alles uit en laat weinig ruimte over voor verbeelding. De romancier Ganeshananthan blijft echter te veel verscholen. De familie en de fictieve gebeurtenissen voelen gekunsteld en het verhaal wordt recht-toe-recht-aan verteld. De schrijfster staat te weinig stil bij de emoties en introspectie van de personages, waardoor ze voor een literaire roman te weinig diepgang weet te bereiken.

Brotherless Night is de moeite van het lezen waard; het schetst een schokkend beeld van wat de bevolking doormaakte en hoe de oorlog hun langzaam maar zeker alles afnam. Het boek is een ode aan mensenrechten en het feminisme, aan alle burgerslachtoffers en in het bijzonder aan Rajani Thiranagama, die vlak voordat ze in 1989 werd doodgeschoten schreef: “One day some gun will silence me and it will not be held by an outsider but by the son born in the womb of this very society, from a woman with whom my history is shared.”