Meer dan 5,8 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Vijf sterren voor De vijf: een recensie in 666 woorden, een duivels acrostichon

Pirayaani 17 juni 2024
Met “selfie van de mensheid” beschrijft deze experimentele, postmoderne en bovenal libertijnse roman, waarin alle maatschappelijke gevoeligheden van de afgelopen jaren (“de contemporaine stormen en stormpjes”) zijn verwerkt en bovendien verwijzingen naar martelingen en incest uit de griekse mythen, zichzelf en geeft daarmee een nietsontziend commentaar, dat geschikt is voor lezers die fictie en werkelijkheid kunnen scheiden, op de huidige tijdgeest.

Abject donkere krachten sturen de strapatsen van vier losbandige vriendinnen in de tienerleeftijd, is het de mannelijke blik van de puppet master die hen stuurt, en wie is die puppet master eigenlijk – een hogere macht, duivel, vampier of gewoon een misogyne en racistische verteller die tegen alle zere benen schopt en op alle tenen trapt – en wie nummer vijf is wordt de lezer die doorzet wellicht aan het einde van het verhaal duidelijk.

Regelmatig doen de lascieve strapatsen denken aan het sadisme en de martelpraktijken in films zoals maniac en the purge, al is het sadisme in het boek veel moeilijk te accepteren dan het sadisme in dergelijke films, omdat het boek iets doet wat een film niet doet, namelijk een beroep op de fantasie van de lezer – heel expliciet met de woorden van de puppet master “gebruik uw eigen ervaringen, als object en als subject, beurtelings slachtoffer en beul” – waardoor hij medeverantwoordelijk wordt voor de beelden die in zijn hoofd worden opgeroepen, terwijl ook meespeelt dat de ethische grenzen waarbinnen de gruwelijkheden in dergelijke films worden uitgebeeld, in het boek niet bestaan.

Kunstmatige Intelligentie zou volgens het nawoord van de schrijver de roman voor 66,6% hebben geschreven, wat de vraag oproept wie er verantwoordelijk is voor een verhaal dat door een computer is geschreven en tevens de vraag oproept of een dergelijk complex verhaal boordevol ironie en satire wel door een computer kán worden geschreven.

Epicurische buitensporigheden bedekken de talloze diepere lagen die eronder verscholen liggen en die pas duidelijk worden als je de voorstelling tot het einde weet uit te zitten, waartoe lang niet iedereen in staat is, want deze sadistische poppenkast is een provocatie van de schrijver in de vorm van een experiment dat de grenzen van de vrijheid van meningsuiting opzoekt en waar de libertijnse roman dé vorm bij uitstek is, nochtans is het confronterend dat de schrijver niet helemaal losgaat waar hij door middel van zwarte balken tekst weglakt en daarmee aangeeft waar voor hem de zelfcensuur begint, waarmee duidelijk wordt welke angst hij (nog) niet heeft kunnen overwinnen – daaronder liggen nog diepere ethische, filosofische en psychologische lagen.

Sardonisch vernietigt de schrijver het roemruchte laagje dat beschaving wordt genoemd en dat kan niet een tandje minder, derhalve pakt de schrijver door en ontspoort volledig in een orgie van geweld en sadisme om de door angst ingegeven drang tot zelfcensuur te overwinnen, want door het kwaad uit te beelden, wat iets anders is dan het kwaad zelf, doorbreekt de schrijver alle taboes en belet ons het afwijkende te negeren en ervan weg te kijken, in plaats daarvan dienen we het afwijkende te beschouwen en het gesprek erover aan te gaan, omdat dit gezonder is dan vol te houden dat het afwijkende niet bestaat of niet mag bestaan, en weet zodoende een overrompelend pleidooi te houden voor versterking van ons incasseringsvermogen en voor verdraagzaamheid jegens iedereen die buiten de maatschappelijke norm verkeert, een urgente en noodzakelijke boodschap want ironie wordt in onze samenleving immers steeds slechter begrepen.

De vijf is ironisch en bloedserieus tegelijk, noodzakelijk, urgent, vernuftig, vlot geschreven, sensationeel, grensoverschrijdend, satirisch, hilarisch, uniek, spannend, beangstigend en zet je steeds op het verkeerde been, het blaast je niet omver maar lanceert je in een explosie van libertijns hedonisme, en krijgt vier sterren voor de radicale, nietsontziende en gedurfde uitwerking plus een vijfde ster voor de schrijver die zich kwetsbaar durft op te stellen en de lezer weet te verleiden zich door het boek te worstelen en huiverend de voorstelling uit te zitten.

En de poppen in de turbulente poppenkast die door de mannelijke blik worden gedreven heten Selin, Anne, Dylana en Elodie.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Pirayaani

Gesponsord

'Uniek aan Wondermond is de keuze van Goemans om een verwende, kortzichtige, mannelijke tiener als hoofdpersonage te nemen in een verhaal dat zo duidelijk stoelt op vrouwenstemmen en verborgen vrouwenleed.'

Een roman over de urgentie die twee twintigers voelen om de wereld te verbeteren, en alle idealisme, ambitie en frustratie die ze ervaren in hun zoektocht