Een nieuwe sage geboren

Haro Kraak schetst met zijn nieuwe roman een toekomstbeeld van Nederland. Een klimaatramp met als gevolg een enorm stijgende waterspiegel heeft ervoor gezorgd dat de Zuiderzee weer in ere hersteld is. De ingedijkte polders gemaakt door de mens zijn ondergelopen en het oude eiland Schokland is uit zijn as herrezen. Als reactie op deze ramp keren de 'oorspronkelijke' bewoners terug op het oude nest en daarmee de strenge tradities van de voorouders gebaseerd op een streng geloof met een ondergeschikte rol voor de vrouw, afgesloten van de samenleving. Een nieuwe (oude), hechte natie lijkt geboren en voor buitenstaanders is geen (of nauwelijks) plaats. Een soort overlevingsstrategie:

"Omdat de Schokkers zich hadden losgeweekt van de gulzigheid, de verslaving, van de hebzucht van de mens die dacht dat hij boven de natuur stond, zelfs als de aarde het teken gaf dat de grenzen waren bereikt, zelfs dan bleven mensen doorgaan..."

Elsa is een buitenstaander die veel moeite heeft moeten doen om gedoogd te worden, alles omwille van haar liefde voor eilandbewoner Age, de zoon van een 'terugkeerder'. Maar past zij wel in die rol die haar toebedeeld wordt?

"Ze was zijn dwaalgastje, een zeldzaamheid die bekijks trok, maar hoelang kon je te gast blijven? Wanneer werd je inheems? Zij was na al die jaren geen van beide."

Als zij buitenwal zijn pikken ze een lifter op, die uiteindelijk een poosje bij ze verblijft, Elsa heeft die impulsen af en toe nodig. Maar die lifter blijkt niet zo'n toevallige passant en zet gebeurtenissen in gang die uiteindelijk zorgen voor een tragisch inferno (op het einde valt ook het kwartje wat betreft het prachtige omslag !). De overlevenden zullen deze gebeurtenissen vertellen aan hun nakomelingen en zij weer aan die van hen. Een nieuwe sage lijkt geboren.

Het verhaal start langzaam op. Heerlijke omschrijvingen van de natuur en vogels die gespot worden door Age geven je ook daadwerkelijk het gevoel op een eiland te bivakkeren en een soort vrijheid te ervaren. Maar dat laatste blijkt juist ver weg in de meer dan bekrompen volksaard. Elke stap die iemand zet wordt nauwlettend in de gaten gehouden. Als lezer voelen de gangen van de hoofpersonages dan ook heel benauwend en beklemmend aan terwijl het heel licht opgeschreven wordt en heerlijk wegleest. Het tempo wordt door de auteur steeds meer opgevoerd en de beklemmende gebeurtenissen volgen elkaar op tot een onvermijdelijke climax.