Mijmeringen over de Catalaanse keuken
Josep Pla i Casadevall was een Catalaanse journalist en schrijver die leefde van 1897 tot 1981. Wat wij aten is de in 2014 gepubliceerde vertaling van het in 1972 in het Catalaans verschenen boek El que hem menjat. Joseph Pla was 74 toen hij zijn culinaire columns op verzoek van zijn uitgever optekende. Hij beschrijft daarin de Catalaanse keuken en eetgewoonten, hoofdzakelijk die van de streek waar hij geboren en getogen is, de Empordià. Pla was een conservatieve man, die niet hield van stylistsiche hoogstandjes. Een schrijver moet zich helder en ingetogen uitdrukken. Misschien moest een geschreven stuk voor Pla wel zo zijn als hoe hij de Catalaanse keuken omschrijft "bescheiden, klein, eentonig van mijn part met aantrekkelijke en minder aantrekkelijke kanten" (p.7).
Het boek telt maar liefst 501 bladzijden gevuld met korte columns over onderdelen van de Catalaanse keuken: Het aperatief; stoofschotels; wild; grillen; eieren; geroosterde sardienen; mayonaise en aioli; romeso etc. Onder elke titel mijmert Pla er zo'n 6 bladzijden onverstoord op los. Dat doet hij soms met humor (getuige de passage over vis op pagina 225-226), soms met geestdrift, en veelal met een mengeling van stelligheid en norsheid.
Zo nu en dan krijg je het gevoel dat je in een halfduistere bejaardenflat naar een knorrige opa luistert, die willekeurige (culinaire) herinneringen ophaalt en die aanvult met behoudende en nostalgische opmerkingen. Zou hij het merken als ik wegga, of zou hij gewoon doorpraten? Bij Joseph Pla, vermoeden we dat laatste. Eventjes is zijn gezellige gemopper onderhoudend en neem je opmerkingen als "Vrouwen behoren tot het meest onwrikbare en statische element van de maatschappij." (p.22) met een korrel zout. Maar na een stuk of vijftien columns, begin je je wel stilletjes af te vragen waarom je naar deze man moet luisteren. Pla bekommert zich niet om zijn lezer. Hij is een gastheer die zijn bezoek is vergeten. De gasten werden slechts uitgenodigd als aanleiding voor een monoloog.
De kennis van zaken van Pla is hoe dan ook verbazingwekkend, zeker gezien het gegeven dat hij in de introductie van het boek opbiecht dat hij nooit één gerecht heeft bereid, van recepten geen flauw benul heeft en eten als "noodzakelijk kwaad" ziet. (p.10) Het is interessant te lezen dat Pla zich in 1972 al beklaagt over de industrialisering van de voedselproductie -een klacht die ons inmiddels zo bekend in de oren klinkt- en de opkomende behoeft van mensen om 'exotisch' te eten. Iets wat Pla -u kent hem inmiddels al een beetje- nogal tegen staat.
"Mijn vermogen tot voedselinname is altijd gering geweest.", zegt Pla aan het begin van zijn boek. (p.10) Hij houdt er niet van zwaar te eten of veel te eten. (Pla was daarentegen een enthousiast whiskeydrinker en roker!) Ironisch genoeg krijg je als lezer veel te veel voorgeschoteld. De portie columns had minstens gehalveerd kunnen worden en dan hadden we er zeer zeker genoeg aan gehad.
In zijn huidige vorm is het aan te bevelen het boek ergens neer te leggen en er zo nu en dan een column uit te lezen. In de wachtkamer van een dietistenpraktijk, bijvoorbeeld, in uw zomerhuis, of -voor de minder bedeelden onder ons- op het toilet. Wat ik bedoel te zeggen is natuurlijk: Ga zo nu en dan kort bij opa op bezoek. Dan blijft het gezellig en onderhoudend.
Tot slot moet worden toegevoegd dat de uitgave door Menken Kasander & Wigman Uitgevers bijzonder verzorgd is. Boven elke klassiek opgemaakte column prijkt een kleine illustratie van Yvette van Boven. Dat vindt opa stiekem vast wel leuk.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van potaatoo.com
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
