Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

 Het panoramisch beeld van een ontwrichte wereld

Rabin Gangadin 01 april 2016

Geert van der Kolk heeft zes maanden in Tanzania, Kenia en Oeganda rondgezworven en furieus aantekeningen gemaakt voor zijn roman De oogst is voorbij. Het werd het verhaal van de Wageningse ingenieur Andries Jordaan. Jordaan krijgt onverwacht hulp van Pippa Roberts, een Engelse dokter die een kliniek wil openen. Ze geloven dat ze samen iets goeds tot stand kunnen brengen, maar onderschatten hoe eindeloos gecompliceerd, weerbarstig en gewelddadig de Afrikaanse werkelijkheid is. Hun eigen drijfveren blijken minstens even gecompliceerd te zijn.

Dit boek gaat niet speciaal over de kommer en ellende van de Afrikaanse landschappen of over de Afrikaanse natuur, maar gaat er vooral over hoe de bewoners eeuwen geleden hun gebied bewonderenswaardig hebben doorgrond en alle mogelijkheden hebben uitgebuit of naar hun hand gezet. Want er moet worden verdiend aan de grond. Andries Jordaan is ongelukkig in z'n huwelijk en besluit te solliciteren op een functie bij een ontwikkelingsproject in Afrika.

Het begint allemaal met de aankomst van Andries Jordaan (42) in Oost-Afrika. Het ontwikkelingsproject is het plaatsje Oost Horr in Kenia, waar Andries zijn medewerking aan zal verlenen. Het is opgezet vanuit de intentie om straatarme nomaden uit de omgeving die afhankelijk zijn van internationale voedselhulp, van dienst te kunnen zijn. Door middel van een modelboerderij wil men laten zien dat landbouw meer bestaanszekerheid biedt dan rondtrekken met kuddes op zoek naar water en gras. Maar het project blijkt tot Andries' verbijstering niet zo voorspoedig te zijn verlopen als de papieren hadden vermeld. Hij ziet alleen een fundering voor de eveneens te bouwen kliniek. De kippenfokkerij bestaat alleen nog maar uit een leeg gat in de grond en aan de modelboerderij zelf zijn ze nog niet eens begonnen, maar het geld is evengoed op. Het begint dus niet zo best voor Andries. Helemaal vervelend is dat de man die hem zou inwerken de dag na Andries' aankomst naar Italië vertrekt. Mr. Jordan, zoals Andries genoemd wordt, mag het verder allemaal zelf uitzoeken. Van terugkeren naar Nederland is geen sprake, Andries is juist zijn vrouw en twee kinderen ontvlucht.

Van der Kolk doet, hoewel niet expliciet, de vraag rijzen of rijke landen niet aan ontwikkelingshulp doen om het eigen geweten te sussen met simpele liefdadigheid, om een bestaande bureaucratie in stand te houden teneinde zichzelf te verrijken. Jammer genoeg kan je bij het opmaken van een algemene balans niet per definitie alle ontwikkelingssamenwerking aan de kant zetten. Een deel van het geld verdwijnt immers in bodemloze putten. Zo werden dictators zoals Mobutu in Congo in het verleden veel te lang gesteund, omdat ze westerse belangen dienden. Belgische hulp diende in het verleden soms eerder de belangen van Belgische bedrijven dan die van de lokale bevolking.

De schrijver reikt de lezer middels zijn in een filmische trant geschreven roman een panoramisch beeld van een enorme maatschappelijke ontwrichting die de Westerse Wereld ongedaan tracht te maken. Tijdens het lezen kan de neiging onstaan om Van der Kolk vanwege zijn Amerikaanse antecedenten te vergelijken met Marnix Gijssen maar deze laatste leunt met zijn schrijfstijl meer tegen de literaire grootmeesters als Vestdijk, Perron en Couperus aan, terwijl Van der Kolk de hedendaagse taal- en uitdrukkingsvormen hanteert zonder veel syntactische variëteiten. Van der Kolk heeft het volop over het profiteren van goedkope grondstoffen en arbeidskrachten in de allerarmste landen. Om die te doen bewerkstelligen aarzelen rijke landen niet om foute regimes te installeren, om bodemprijzen te betalen en om het leefmilieu blijvende schade toe te brengen. Men is daar nog altijd niet mee gestopt. Rijke landen wassen hun handen met palmoliezeep waarvoor een heel tropisch woud is omgehakt. In een geglobaliseerde wereld is de Westerse rijkdom gelinkt aan de armoede van anderen. Het minste wat men doet is pogen die armoede te verlichten.

De oogst is voorbij is een aanrader, een leidraad voor iedere Westerse ontwikkelingswerker die zich in goed bedoelende sociale bedoelende projecten in ontwikkelingslanden willen storten.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Rabin Gangadin

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.