Empathie en mededogen
Lezing van het boek De wetten van de melancholie van Georgi Gospodinov roept meteen associaties op met de romans Malone sterft en Naamloos van de Ierse (toneel)schrijver en dichter Samuel Beckett. Deze romans bestaan uit kaal gestileerde monologen waarin de eenzaamheid van de mens en de zinloosheid van het leven centraal staan. Tussen alle verbale hoogstandjes door tot een glasheldere zelfanalyse in domineren de ellende, eenzaamheid, apathie en spot in het relaas. In De wetten van de melancholie wordt het verhaal door de lens van de oude Griekse mythe over de Minotaurus, de half-mens en half-stier verteld. Het betreft een schepsel dat de donkere tunnels van een labyrint bewoont.
De auteur zelf voert je als lezer ook langs en via allerlei labyrinten. Je krijgt als lezer daarbij het gevoel alsof je constant aan het betasten en bevoelen bent waar het verhaal eigenlijk over gaat. Soms waan je je als lezer aan de roman Apollo van Simon Vestdijk. Gospodinov, die zelf in het midden van de roman figureert, doet zijn vertelling in de eerste persoon waarbij het perspectief niet altijd hetzelfde is: hij komt niet alleen zichzelf tegen maar de verhalen van anderen zijn hier ook aan gerelateerd. Een verandering in zijn leven is de centrale crisis in de roman: zijn huwelijk is uit elkaar gevallen, en zijn vrouw is zwanger geworden van een andere man.
Gospodinov gebruikt als bouwfundament het verhaal van de Minotaurus uit de Griekse mythologie dat zijn boek in drie thema’s doet opdelen: verwaarlozing, isolatie en misverstand. De wetten van de melancholie is dan ook uiteengezet als de karakterisering van een schepsel dat het verdient om een half-mens, half-stier te mogen zijn. Al vanaf de leeftijd van zes moest hij het zien te redden en zich te vermaken om op die manier aan het eind van een lange dag te komen. Toen hij de leeftijd van drie had was hij door zijn moeder bijna achtergelaten bij een molen. Halverwege naar huis ontdekte één van zijn zeven zusters dat hij gemist werd. Georgi, de verteller valt na de geboorte van zijn dochter in een diepe melancholie. Op advies van zijn arts reisde hij door Europa en doorkruiste hij zijn eigen labyrint van stad naar stad, van hotel naar hotel om zijn extreme somberheid van zich af te schudden. Hij verliet zijn familie om de balans te vinden in zijn geestelijke gezondheid maar isoleerde zich uiteindelijk van de wereld. Georgi trok de kelder van het huis in uit zijn jeugd en woonde helemaal alleen in de donkere doolhof van zichzelf. Aan het einde van de roman probeerde hij de taal van de kwantumfysica te gebruiken om zijn verdriet te beschrijven, te sorteren en om er zelfs mee weg te kunnen.
De rode draad door De wetten van de melancholie is één van empathie en mededogen. Op een gegeven moment wordt in het boek de Minotaurus op de proef gesteld en moet die zich in de rechtbank verdedigen tegen de beschuldiging dat hij een gewelddadig monster is. Hij is een half mens en een half-mens kan zich nooit volledig aanpassen in de maatschappij van mens of dier.
Gospodinov schrijft beeldend. De centrale crisis van de schrijver die in dit boek gedramatiseerd is, is zeer persoonlijk (de ineenstorting van zijn huwelijk) en hij slaagt er uitstekend in om de angst en verwarring (en vooral het verlies van een gevoel van tijd) op een poëtische wijze van zich weg te schrijven. Zijn roman is een resulterend mengsel van wat zowel aards als intellectueel is. Gospodinov beschrijft het centrum van de absurde wereld die beschreven is met mededogen maar niet minder met een sardonisch gevoel voor humor. De door hem gecreëerde literatuur verdubbelt het raadsel van de werkelijkheid. Uiteindelijk moet de tekst maar voor zichzelf spreken, zoals steeds ook bij Beckett het geval is. De woorden zitten elkaar dwars en heffen elkaar op maar elke garantie ontbreekt dat het ergens op slaat.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Rabin Gangadin
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
