Een literaire ode aan Dresden, Utrecht en Bach

'Goldberg' van Bart Natter is een boek dat oorspronkelijk in 2015 is verschenen, maar helaas niet heeft geleid tot een doorbraak van de schrijver naar een groter publiek. Dit terwijl hij qua vertelkunst en vlotte pen zich makkelijk kan met meten met een Pieter Waterdrinker, Tommy Wieringa en Jan van Aken.

Hoofdpersoon in 'Goldberg' is Bart Lesage/Sebastian Savage, een gesjeesde student die denkt het ultieme werk over de beroemde componist Bach te hebben geschreven. Zijn scriptiebegeleider Toebas is aanmerkelijk minder enthousiast over de kwaliteit van de scriptie van Bart. Als wraak laat hij zijn scriptie als boek uitbrengen bij een nogal malafide uitgeverij. Het boek doet uiteindelijk vrij weinig, maar het levert wel een aantal TV-optredens op.

Bas die zich nu uitgeeft as Sebastian Savage blijkt behoorlijk mediageniek te zijn. Al snel groeit hij uit tot een vaste talkshow gast waar hij avond aan avond zijn nietszeggende visie over de actualiteit te geven. Deze bekendheid zorgt ervoor dat zijn boek over Bach beter begint te verkopen, vooral in Duitsland. Tijdens zijn boektour komt hij in Dresden terecht alwaar hij te maken krijgt met een obsessieve oudere man, genaamd Weiss, die hem blijft lastigvallen over een zekere Gottlieb Goldberg, de mysterieuze man naar wie de Goldberg Variaties van Bach zijn vernoemd. Ze wisselen adressen uit, maar Bas/Sebastian besluit niks mee te doen.

Kantelpunt in het verhaal is de tragische dood van zijn jongere zuster Helene door een overdosis. Bas besluit zijn leven drastisch om te gooien en zegt zijn twijfelachtige carrière als talkshowgast met een stevige boerenkoolmening vaarwel. Hij gaat in op de uitnodiging van Weiss in om naar Dresden te komen om zo meer te weten te komen over de mysterieuze Goldberg. Bij aankomst blijkt de oude man helaas overleden te zijn. Zijn archief over Bach en Goldberg is nog wel toegankelijk. Hij begint een studie naar de raadselachtige Goldberg.

Door steeds meer te lezen en door het bezoeken van plekken in Dresden die centraal hebben gestaan in het leven van Goldberg begint Bas/Sebastian zich een steeds beter beeld van hem te krijgen. In een milde vorm van psychose waant hij zich zelfs Goldberg, hetgeen tot hilarische scenes in de Frauenkirche in Dresden leidt. Steeds duidelijke wordt dat de levens van Bas/Sebastian en Gottlieb Goldberg een soort van spiegelbeeld van elkaar zijn. Beiden komen uit relatief zwakke gezinnen en hebben zich via allerlei omwegen omhoog weten te werken. Beide zijn loners en hebben weinig echte vrienden, maar wel veel losse 'contacten'.

Door zich als het ware in de huid van Goldberg te kruipen ondergaat Bas/Sebastian een soort van loutering, een wedergeboorte zo je wilt. Hij beseft zich dat het leven een leven een eindeloze keten van toevalligheden is en dat iedere keuze weer kan leiden tot talloze variaties van wat had kunnen zijn. Inderdaad, een fraaie knipoog naar het wereldberoemde stuk van Bach. Hij keert uiteindelijk terug naar Utrecht waar hij samen met de oude vriendengroep van Helene haar as verstrooit vanaf de Domtoren, een symbolische daad waarmee hij in het reine komt met de dood van zijn zus en hij beseft dat hij aan het begin van een nieuw hoofdstuk in zijn leven staat.

Terugkerende thema's in het boek zijn wedergeboorte, de rol van toevalligheden/noodlot, nieuwe liefde en hernieuwde vriendschappen, erotiek en beschaving dat in feite een dunne laag vernis blijkt te zijn. Combineer dit met een zeer vlotte verteltrant, de nodige spanning, surrealistische elementen en de nodige zwarte humor en je zult merken dat 'Goldberg' van Bert Natter een klepper van een boek is.