Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Verslag van een donkere jeugd

Readske 02 september 2024
'You must become a doctor or an attorney,' she [his mother] tells him. 'Those are the people who make money.' However, at other times she tells him that attorneys are all crooks. He does not ask how his father fits into this picture, his father the attorney who did not make money.'

Nobelprijswinnaar en wetenschapper J.M. Coetzee (1940) woont tegenwoordig in Australië maar groeide op in Zuid-Afrika. Hij stamt af van de eerste Nederlandse migranten die in het land kwamen wonen, de Afrikaners. In de autobiografische roman 'Boyhood' neemt hij zijn lezer mee terug naar het na-oorloogse Zuid-Afrika van zijn jeugd. Hij herbeleeft zijn moeilijke jongensjaren, middenin de Apartheid, in een verscheurd gezin. Daarbij gaat hij vrij meedogenloos te werk. De relaties met zijn beide ouders worden gefileerd: Coetzee schetst in het boek doorlopend hoe kritisch zijn jonge zelf naar zijn ouders kijkt. Daarbij neemt hij zijn lezer ook mee in de ingewikkelde relaties met de families van vader en moeder en de denkbeelden van ooms, tantes en andere familie. Hoewel de Apartheid slechts zijdelings behandeld wordt, geven de vele quotes van familieleden, maar ook de situatie op de scholen die Coetzee bezoekt, de lezer een pikzwart beeld van opgroeien in deze maatschappij en het ongemak van de hoofdpersoon hierbij.

Coetzee is daarbij ook behoorlijk meedogenloos voor zijn jonge ik. De hoofdpersoon adoreert zijn moeder en vertrouwt haar volledig. Tegelijkertijd is haar onvoorwaardelijke zorg en liefde zo verstikkend, dat hij haar daarom bijna haat: 'The thought of a lifetime bowed under a debt of love baffles and infuriates him to the point where he will not kiss her, refuses to be touched by her'. Tijdens een discussie over waar babies vandaan komen: 'Therefore he argues for the backside while his friends argue for the other hole, the poes. He is quietly convinced he is right. It is part of the trust between his mother and himself.'

Leuk voor Nederlandse lezers zijn de vele Nederlandse woorden en het gebruik van Afrikaans in het boek. Je kunt het bijna begrijpen, maar net niet helemaal: gelukkig staat er een vertaling achter. Het boek is volledig in de derde persoon geschreven, wat een zekere afstand schept tussen de lezer, de hoofdpersoon en de schrijver. Dat uitzoomen, waarbij de alwetende verteller rustig en gestileerd de meest vreselijke gedachten en gedragingen van zijn jonge zelf en mensen in zijn omgeving beschrijft, geven het boek een zekere rust terwijl alles keihard bij de lezer binnenkomt. Je ziet alles gebeuren. Dat maakt dat het verhaal intrigeert van begin tot eind: je schiet als lezer door de korte hoofdstukken en emoties van deze jeugd.

De beste beschrijving van het boek is misschien wel in het boek zelf te vinden, waarin de jonge Coetzee droomt van wat hij zou kunnen schrijven: 'What he would write if he could [...] would be something darker, something that, once it began to flow from his pen, would spread across the page out of control, like spilt ink. Like spilt ink, like shadows racing across the face of still water, like lightning crackling across the sky'.

Met Boyhood heeft hij dat wat mij betreft gedaan.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Readske

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!