Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

De stem van het niet-Nederlandse kind in Nederland

Readske 24 juli 2024
Met 'Citroeninkt' wordt een verhaal van een kind op de vlucht zichtbaar gemaakt. Waarom laat een zwangere moeder man en familie achter in Iran om haar lot en dat van haar kinderen in de handen van een mensensmokkelaar te leggen? En wat doet zo'n vlucht met een kind en de relatie met de ouders?

Maral Noshad Sharifi vluchtte als kind uit Iran naar Nederland en schreef met 'Citroeninkt' haar autobiografische debuutroman. Ze neemt haar lezer mee terug naar het Teheran van de vroege jaren '90, de vlucht die daarop volgt, het AZC, de eerste woning in Moerkapelle en uiteindelijk Scheveningen.
Een rijke roman waarin de lezer wordt meegenomen in het leven van een vluchteling, maar die net zo goed gaat over de relatie tussen een moeder en een dochter, en opgroeien in Nederland terwijl je ergens anders geboren bent.

Hoofdpersoon Talar is volwassen en met vakantie, wanneer ze gebeld wordt door haar broertje met het nieuws dat hun moeder in het ziekenhuis ligt. Talar neemt de eerstvolgende vlucht naar huis en neemt ons mee in haar vroegste herinneringen en het DNA van de relatie met haar moeder, die haar meenam naar Nederland om haar vervolgens steeds weer en steeds meer te confronteren met de ellende in Iran. Terwijl de dochter probeert te aarden in Nederland blijft de moeder, die succesvol Nederlands leert en een eigen bedrijf start, altijd met haar hoofd in Iran, hopend op terugkeer.

Op de cover prijkt een foto van vermoedelijk Sharifi zelf (maar het zou ook haar broertje kunnen zijn). Naar het geslacht van het kind op de foto is het gissen en de helft van het gezicht is met geel onzichtbaar gemaakt. Dit vormt een verwijzing naar de titel en de manier waarop de jonge Talar de ervaringen die ze (alleen) toevertrouwt aan papier onzichtbaar maakt om haar emotioneel zeer belaste ouders niet verder te belasten.

Voor de Nederlandse lezer is het pijnlijk om geconfronteerd te worden met de vooroordelen en (gelukkig meestal verbale) agressiviteit waarmee Talar te maken krijgt. Dat roept bij moeder Sepideh, maar ook bij Talar een woede op die voor de lezer heel navolgbaar en daarmee begrijpelijk is. Sharifi beschrijft daarnaast de rol van meester Hans, buurvrouw Erika en oma Dijkman, die Talar, Cesar en Sepideh juist helpen tijdens de eerste jaren in Nederland.

Citroeninkt is een mooie, ontroerende en hoopvolle roman die past in het palet aan bijdragen van schrijvers met een niet-Nederlandse achtergrond aan de Nederlandse literatuur zoals mede-genomineerde voor de Hebban Debuutprijs Ramy El-Dardiri en Aya Sabi (vorig jaar genomineerd). Zij zijn schrijvers die het thema 'migratie' menselijk maken, hun mede-Nederlanders een spiegel voorhouden en daarmee bruggen bouwen. Sharifi onderscheidt zich door haar heldere treffende schrijfstijl en geeft met dit boek een stem aan het kind dat ze was. Mooi dat haar verhaal met dit boek zichtbaar gemaakt is voor iedereen. Haar nominatie voor de Hebban Debuutprijs 2023 is heel terecht.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Readske

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!