Net zo goed als de gemiddelde Fleming

Stel, je bent een van de meest gevierde romanschrijvers van Engeland. Je wordt alom geprezen om je goed gedocumenteerde en complexe historische fictie. Zojuist voltooide je een in meerdere opzichten gewichtig boek over de omgang met geestesziekten rond de vorige eeuwwisseling. En dan komt de vraag of je een nieuw James Bond-verhaal wilt schrijven.
Sebastian Faulks nam de uitdaging aan, ook al vond ook hij het aanvankelijk een vreemde keuze. ‘Maar uiteindelijk een hele goede,’ vertelde Faulks onlangs zonder schroom in een interview met de BBC. ‘De nabestaanden van Fleming wilden niet typecasten. Ze wilden geen conventionele thrillerschrijver omdat dit een boek zou worden ter ere van zijn honderdste geboortedag.’ Faulks kreeg de opdracht om bij het schrijven van Devil May Care in het hoofd van Fleming te duiken. Om die reden staat op de omslag ‘Sebastian Faulks als Ian Fleming’. Het werd voor Faulks vooral een technische oefening. ‘Fleming schreef 2000 woorden per dag, aan één stuk, zonder terug te kijken. Ik besloot hetzelfde te doen om het tempo van Flemings boeken te kunnen evenaren.’
Devil May Care kent de gangbare opzet van een James Bond-verhaal. De lezer valt in de eerste pagina’s midden in een dramatische, want dodelijke gebeurtenis. Hierna ontmoeten we Bond, herstellende van een eerder avontuur, die door zijn baas M op pad wordt gestuurd om korte metten te maken een megalomane schurk, tevens veroorzaker van de dramatische gebeurtenis uit hoofdstuk 1. Tijdens de multinationale speurtocht maakt Bond kennis met een aantrekkelijke dame, ontmoet hij de schurk tijdens een spel en wordt hij uiteindelijk, ondanks de hulp van de sympathieke plaatselijke geheim agent, met de dame gevangen genomen en gemarteld door de meedogenloze rechterhand van de schurk. Omdat de dood van Bond onontkoombaar is, verklapt de schurk zijn plan. Waarna Bond op miraculeuze wijze ontsnapt, de dame bevrijdt, de wereld redt en de schurk met gepaste munt terugbetaald.
Sebastian Faulks is grotendeels in zijn opdracht geslaagd. Alle elementen van het klassieke Bond-verhaal zijn aanwezig. Faulks doet het een stuk beter dan de andere Fleming-imitators, die teveel aansluiting zochten bij de sfeer van de Bond-films uit de jaren 80 en 90 en een vergezocht plot aankleedden met net teveel onmogelijke acties en krampachtige humor. Devil May Care is net zo goed als het gemiddelde Bond-verhaal van Fleming. En dat is een knappe prestatie.
Faulks heeft enkele summiere wijzigingen aangebracht in de levenswijze van James Bond. Zo wordt er weinig gerookt (de Bond van Fleming rookte net als de auteur zelf bijna drie pakjes per dag) en een stuk minder gedronken. Faulks hierover: “In de geest van Fleming liet ik Bond aanvankelijk sterke drank drinken bij het ontbijt. Ik werd er misselijk van. Het werd uiteindelijk wijn.”
Van groter belang is, in negatieve zin, dat Faulks de kracht mist van Flemings beste verhalen. Verhalen die bol staan van de allerkleinste details, zonder dat het de lezer verveelt. Verhalen waaruit blijkt dat Bond naast een onsterfelijke superheld, ook een gewoon mens is en zelfs angst kent. En bovenal verhalen die de lezer onmogelijk weg kan leggen dankzij ‘The Fleming Sweep’, waarmee de lezer van hoofdstuk naar hoofdstuk getrokken wordt. Faulks lukt dit slechts een enkele keer.
Hoe dan ook, Devil May Care is in het belangrijke Bond-jaar 2008 - naast Flemings honderdste geboortedag op 28 mei vieren we in november de komst van een nieuwe film - een passend cadeau aan alle liefhebbers.