Indrukwekkend, informatief en spannend

informatief en spannend.,Crichton is boos. Boos op de niet onafhankelijke wetenschappers, boos op de fanatieke milieubeweging, boos op de angstinboezemende overheden, boos op de onkundige natuurbeheerders, boos op hypocriete bezitters van een SUV. Crichton is zelfs boos op degenen die neerkijken op de primitieve volksstammen van Zuid Amerika. Omdat een teveel aan boosheid kan leiden tot een troebele, mistige blik op de wereld, heeft de auteur zich bijna drie jaar lang verdiept in boeken en tijdschriftartikelen die voeding gaven aan de omvang van zijn boosheid en die de terechtheid ervan konden staven. Staat van angst is hiermee een onthullende, onvermijdbare en op punten zelfs schokkende aanklacht geworden tegen de werkwijzen van de wetenschap en de gevestigde opvattingen over de opwarming van de aarde.

Al in de eerste drie pagina’s wordt bewezen dat ook een boze Crichton een meesterverteller is. In drie 'minithrillers' wordt verteld over drie
schijnbaar onafhankelijke gebeurtenissen. Nadat op deze slinkse wijze de volle aandacht van de lezer is verkregen, start het eigenlijke verhaal. Peter Evans is de advocaat van miljonair en filantroop George Morton. Morton is de belangrijkste geldschieter van de grote Amerikaanse milieuorganisatie NERF. Als Morton door een dubieus auto-ongeluk om het leven komt en hij blijkt, vlak voor zijn dood, een miljoenendonering aan NERF te hebben ingetrokken, staat Evans in dubio. Immers, het geld heeft NERF hard nodig om, in de strijd tegen 'global heating', de vervuilende industrieën en lakse overheden aan te kunnen pakken. Aan de andere kant, Evans is er vast van overtuigd dat Morton een goede reden heeft gehad voor zijn opvallende daad. Evans komt steeds een stap dichter bij de schokkende waarheid als hij tegen wil en dank onder de arm wordt genomen door agenten van de geheime dienst en met hen probeert een aantal door de milieubeweging geënsceneerde (!!) natuurrampen te voorkomen.

Peter Evans is iemand als u en ik: een intelligent, eerlijk en ietwat naïef
type dat gelooft in de desastreuze gevolgen van het opwarmen van de aarde en de stijging van de zeespiegel. Zo heeft Crichton met Evans een personage geschapen dat uitermate geschikt is om overtuigd te worden van het gelijk van de auteur. Tijdens de urenlange vliegreizen naar uiteenlopende plekken op de aardbol wordt dermate stevig op Evans en zijn 'medespelers' ingepraat, dat er nauwelijks meer ruimte voor nuance over blijft. Jammer, want ondanks de zorgvuldige en uitgebreide bronnenraadpleging (let ook op de samenvatting die Crichton van vrijwel alle boeken en tijdschriften kan geven), geeft Crichton hierdoor veel van zijn geloofwaardigheid weg.

Naast bovenstaande kan ook een incidenteel los eindje en het ontbreken van een antwoord op de vraag waarom Evans eigenlijk voortdurend mee moet reizen met de slimme geheim agenten, mij niet van het predikaat Crimezone-topper afhouden. Staat van angst leest uiterst prettig en is indrukwekkend, informatief en spannend. Het zet je hoe dan ook aan het denken over gevestigde opvattingen over wetenschap, natuur en milieu. Ondanks het gebrek aan nuance, of misschien juist wel dankzij, dreunt Staat van angst nog een tijdje na. De ophef om dit boek in elk land waar het verschijnt, maakt het tot een boek van belang.