Pieken en dalen

Dat het leven niet een rechte lijn is, maar doorgaans hoogte- en dieptepunten kent (of zo u wilt, pieken - inderdaad - en dalen) laat Guido van Heulendonk beeldend zien in de mooie, knap geconstrueerde roman De kroon met twee pieken. Het boek vertelt het levensverhaal van gemeente-ambtenaar Werner Vrysoone, diens vrouw Conny en hun twee dochters Hedda en de elf jaar jongere Paulien, van wie alleen de laatste door hemzelf is verwekt. Hedda is geboren uit een kortstondige voorechtelijke relatie of one-night stand van Conny met een onsympathieke leidersfiguur uit Werners vriendengroep, die haar dan ook met de baby laat zitten. Dat Hedda in de puberteit gedragsproblemen gaat vertonen, uiteindelijk geheel in de Heere raakt (Vatersuche) en de banden met het gezin verbreekt, wekt dan ook geen verbazing. Paulien zet haar jeugdtrauma’s om in toneelteksten, waarmee ze veel succes krijgt, maar die ook tot spanningen tussen haar en Werner leiden.
De roman kent enkele hoofdstukken met een traditionele vertelstructuur, maar veel vaker hoofdstukken die bestaan uit gespreksnotities, dagboekfragmenten, emails of krantenartikelen. De hoofdstukken springen bovendien nogal heen en weer door de tijd, zodat langzaam het hele verhaal duidelijk wordt, met vooruit- en terugwijzingen, inclusief een negentiende-eeuwse legende over een berg met twee pieken (die een belangrijke rol in het verhaal heeft) en een in het jaar 4230 spelend (slot)hoofdstuk over een demon op diezelfde berg. Peter Green, van de vroege Fleetwood Mac, en diens song Albatross vormen een mooi leitmotiv in deze roman waarin alles met alles samenhangt.
Twee minpunten heeft het boek ook. De integraal weergegeven spreekbeurt van Paulien - die aanvankelijk slechts een literair middel lijkt om een gebeurtenis te duiden, maar later een belangrijke katalysator blijkt voor het verloop van het verhaal) komt nogal onrealistisch over. Hetzelfde geldt voor de eveneens integraal opgenomen tekst van een van Pauliens theatermonologen, die goed werkt om tot een (bijna) afronding van het verhaal te komen, maar als theatertekst volstrekt ongeloofwaardig is.
Desondanks is De kroon met twee pieken zonder twijfel (voor mij) een van de beste boeken van 2024.