De intellectueel en de handlezeres
Rustig aan, tijger is alweer het zesde boek van Joost de Vries, maar nog niet eerder schreef hij een verhalenbundel. In deze bundel lezen we hoe een aantal dertigers de huidige tijd beleven. Ze zoeken huizen op Funda, verblijven tijdens vakanties in Airbnb’s, nemen Ubers, spreken af bij de Starbucks, vloggen over hun leven en gebruiken stopwoorden ('awkward!').
In 2019 schreef de Vries het essay Echte pretentie. Waarom het zo irritant is en waarom we niet zonder kunnen en betoogde hij dat pretentie omarmd zou moeten worden. In deze bundel doet hij dit ook en schaamt hij zich duidelijk niet om zijn kennis en maatschappijkritiek te delen. Meteen in het eerste verhaal geeft hij cryptische omschrijvingen van personen die de lezer zou moeten kennen, strooit rond met citaten en maakt grapjes die alleen te volgen zijn voor de intellectueel. Dat zou af kunnen schrikken om verder te lezen, maar hij maakt het deels goed door het op humoristische wijze te benoemen: ‘Ik vind het moeilijk om maat te houden met citaten, ik sla te vaak een meta-toon aan, ik raak verveeld met mijn eigen stem, ik weet nooit in te schatten welke kennis je bij je lezers als bekend mag veronderstellen.’ Dat is typisch Joost de Vries, zowel de intellectuele toon als de scherpe humor waar hij gebruik van maakt.
Als je de intellectuele toon toch irritant vindt, wat niet ondenkbaar is, kun je misschien eerst zijn essay lezen. Want het moet gezegd dat De Vries wel een handreiking doet naar zijn lezer om hem uit te nodigen in zijn intellectuele wereld door te erkennen dat zijn bundel doorspekt is met (literaire) kennis. Door dit in het eerste verhaal te benoemen, heb je als lezer de keuze om erin mee te gaan of niet. Wil je dat niet, dan verliezen de verhalen hun waarde. Je kunt het intellectuele aspect niet naast je neerleggen als een vorm die los van de inhoud bestaat.
In verschillende verhalen neemt de auteur een meta-perspectief in en legt hij uit aan welke criteria een goed verhaal voldoet: ‘Je personage heeft een huis, ze wil een groter huis. Hij heeft een vrouw, hij wil een mooiere vrouw.’ En dat is inderdaad hoe het de personages vergaat: echt tevreden zijn ze niet. De auteur steekt voortdurend de draak met de ogenschijnlijk succesvolle levens van mensen die ‘eruitzien als iets wat je bij de Apple store koopt.’
Van alle personages leren we die uit de tweede brief uit Menorca het beste kennen, wat het tot een van de interessantere verhalen maakt. Drie collega’s laten hun toekomst voorspellen door een handlezeres en een van hun krijgt te horen dat ze uit moet kijken naar iemand met de C. Waarop de vrouw al haar ontmoetingen gaat verbinden aan woorden met een C. Condoom, Copy-paste en Carcinoom komen voorbij en ze is zwaar teleurgesteld als het leuke meisje dat ze ontmoet geen Cato blijkt te heten maar Kato. Interessant is het personage dat vervolgens commentaar levert op het handlezen, 'zo’n jongen die niet doorheeft dat hij rechts is.' De vrouw vindt het kortzichtig van de jongen om te denken dat alles tot ratio te reduceren is. Ze lijkt een tegenhanger van de meeste personages uit de bundel, ze is veel gevoeliger en openhartiger dan de anderen.
De verhoudingen tussen de personages zijn soms lastig te begrijpen, mede doordat ze niet altijd bij naam worden genoemd. Wel is het interessant dat sommigen in meerdere verhalen terugkomen, waardoor de verhalen met elkaar samenhangen. Desondanks blijven het enigszins losse flodders, zonder veel richting. We worden meegenomen in de gedachtegangen, associaties en observaties van de personages en die gaan van hot naar her. Daardoor wordt er een bepaalde sfeer neergezet maar de verhalen zijn niet rondgeschreven. Wellicht staat dat symbool voor de manier waarop dertigers rondfladderen in de wereld (lees: Amsterdam), maar dit maakt de bundel nog wat moeilijker leesbaar dan hij al is.
Er zijn zeker interessante elementen aanwezig in dit zesde boek van Joost de Vries. Het is een slim geschreven bundel maar soms iets té slim.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van RenskeWal
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
