Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Grote thema's in kleine verhalen

RenskeWal 12 februari 2020

In Stamina neemt Enne Koens ons mee in de gangbare worstelingen van haar personages. Allemaal hebben ze net een verandering in hun leven meegemaakt die veel impact op ze heeft. Ze nemen afscheid van dingen, mensen en levensfasen. Omdat ze er nog middenin zitten, zijn het rauwe en soms chaotische vertellingen; het is niet altijd duidelijk wat er gaande is. De personages zijn in de war en de auteur maakt dat duidelijk voelbaar. De verhalen in deze bundel zijn stuk voor stuk intiem. Elk verhaal is ingebed in een heel alledaagse setting. Toch weet Koens elke keer iets bijzonders te maken van deze context.

‘Ik woon op de eerste verdieping. Niemand ziet mij maar ik zie iedereen.’

Nadat in prachtige verwoordingen de setting is geschetst, wordt langzaam duidelijk wat er gaande is. Een angstige jongen durft niet meer naar buiten, naar zijn bijbaantje in een Chinees afhaalrestaurant. Een vrouw raakt ontroerd wanneer ze haar vriend door het raam observeert als ze terugkomt van het hardlopen. Een jonge vrouw realiseert zich dat ze haar origamivogel-vouwende vriend toch niet aan haar ouders wil voorstellen.

Van ogenschijnlijk onbelangrijke details maakt Koens cruciale elementen die de verhalen naar een hoger niveau tillen. Zo is het ontroerend hoe in ‘Dierentuin’ een klein jongetje zich schuldig voelt dat hij chocolade- én vruchtenhagelslag op zijn boterham heeft gedaan, ook al weet hij dat dat niets te maken heeft met de ruzie tussen zijn ouders. Tragikomische beschrijvingen als deze doen denken aan de boeken van Griet Op de Beeck.

Hoe verward de personages ook zijn, het ontbreekt ze niet aan een scherp observatie- en reflectievermogen. ‘Ze dragen kleren die volwassenen naar hun werk aandoen en zeggen dingen over hoe het eraan toe gaat in de wereld.’ Het had een songtekst kunnen zijn van Eefje de Visser of Spinvis. Ook de beschrijving van de gezonde leefwijze van een van de personages is geniaal:

‘Ze lopen hard en eten zilvervliesrijst’

De verhalen beslaan vaak maar een kort moment in het leven van de karakters. Het is heel knap hoe de auteur zulke korte momenten zo interessant heeft weten te beschrijven. Dat komt doordat de hoofdpersonen vaak uitzoomen op de situatie en met helikopterblik naar zichzelf kijken. ‘Ik was te laat op school en heel soms op tijd, hing een nieuwe lamp op zonder de stroom uit te schakelen en als ik de straat overstak, weigerde ik naar links of naar rechts te kijken.’ Koens’ vermogen om van iets kleins iets groots te maken zorgt ervoor dat Stamina een heel krachtige bundel is.

In een van de verhalen wordt beschreven hoe het normale leven van een stel weer doorgaat na een miskraam: ‘Ze zullen oppakken wat uit hun handen is gevallen.’ Dat vat precies samen waar de hele bundel om draait: om mensen die de draad weer oppakken. Naast dit thema zijn de verhalen soms ook op lager niveau met elkaar verbonden. Zo komt het koppel uit ‘Wat liefde is’ in het laatste verhaal weer terug, wat de verzameling verhalen een extra dimensie geeft.

Je zou kunnen zeggen dat Koens de hand uitstrekt naar een van haar personages. De vrouw in ‘Oostende’ merkt namelijk op hoe jammer het is dat het onvermijdelijk blijft jezelf als middelpunt te beschouwen. Daardoor zie je het worstelen van anderen nooit echt, wat het lastig maakt om je situatie te relativeren. Koens maakt met Stamina dit worstelen zichtbaar, waarmee het ook een geruststellende en hoopgevende bundel is.  

Reageer op deze recensie

Meer recensies van RenskeWal

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.