Grote thema's in kleine verhalen
In Stamina neemt Enne Koens ons mee in de gangbare worstelingen van haar personages. Allemaal hebben ze net een verandering in hun leven meegemaakt die veel impact op ze heeft. Ze nemen afscheid van dingen, mensen en levensfasen. Omdat ze er nog middenin zitten, zijn het rauwe en soms chaotische vertellingen; het is niet altijd duidelijk wat er gaande is. De personages zijn in de war en de auteur maakt dat duidelijk voelbaar. De verhalen in deze bundel zijn stuk voor stuk intiem. Elk verhaal is ingebed in een heel alledaagse setting. Toch weet Koens elke keer iets bijzonders te maken van deze context.
‘Ik woon op de eerste verdieping. Niemand ziet mij maar ik zie iedereen.’
Nadat in prachtige verwoordingen de setting is geschetst, wordt langzaam duidelijk wat er gaande is. Een angstige jongen durft niet meer naar buiten, naar zijn bijbaantje in een Chinees afhaalrestaurant. Een vrouw raakt ontroerd wanneer ze haar vriend door het raam observeert als ze terugkomt van het hardlopen. Een jonge vrouw realiseert zich dat ze haar origamivogel-vouwende vriend toch niet aan haar ouders wil voorstellen.
Van ogenschijnlijk onbelangrijke details maakt Koens cruciale elementen die de verhalen naar een hoger niveau tillen. Zo is het ontroerend hoe in ‘Dierentuin’ een klein jongetje zich schuldig voelt dat hij chocolade- én vruchtenhagelslag op zijn boterham heeft gedaan, ook al weet hij dat dat niets te maken heeft met de ruzie tussen zijn ouders. Tragikomische beschrijvingen als deze doen denken aan de boeken van Griet Op de Beeck.
Hoe verward de personages ook zijn, het ontbreekt ze niet aan een scherp observatie- en reflectievermogen. ‘Ze dragen kleren die volwassenen naar hun werk aandoen en zeggen dingen over hoe het eraan toe gaat in de wereld.’ Het had een songtekst kunnen zijn van Eefje de Visser of Spinvis. Ook de beschrijving van de gezonde leefwijze van een van de personages is geniaal:
‘Ze lopen hard en eten zilvervliesrijst’
De verhalen beslaan vaak maar een kort moment in het leven van de karakters. Het is heel knap hoe de auteur zulke korte momenten zo interessant heeft weten te beschrijven. Dat komt doordat de hoofdpersonen vaak uitzoomen op de situatie en met helikopterblik naar zichzelf kijken. ‘Ik was te laat op school en heel soms op tijd, hing een nieuwe lamp op zonder de stroom uit te schakelen en als ik de straat overstak, weigerde ik naar links of naar rechts te kijken.’ Koens’ vermogen om van iets kleins iets groots te maken zorgt ervoor dat Stamina een heel krachtige bundel is.
In een van de verhalen wordt beschreven hoe het normale leven van een stel weer doorgaat na een miskraam: ‘Ze zullen oppakken wat uit hun handen is gevallen.’ Dat vat precies samen waar de hele bundel om draait: om mensen die de draad weer oppakken. Naast dit thema zijn de verhalen soms ook op lager niveau met elkaar verbonden. Zo komt het koppel uit ‘Wat liefde is’ in het laatste verhaal weer terug, wat de verzameling verhalen een extra dimensie geeft.
Je zou kunnen zeggen dat Koens de hand uitstrekt naar een van haar personages. De vrouw in ‘Oostende’ merkt namelijk op hoe jammer het is dat het onvermijdelijk blijft jezelf als middelpunt te beschouwen. Daardoor zie je het worstelen van anderen nooit echt, wat het lastig maakt om je situatie te relativeren. Koens maakt met Stamina dit worstelen zichtbaar, waarmee het ook een geruststellende en hoopgevende bundel is.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van RenskeWal
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
