Intelligent geschreven roman met buitengewoon sterke hoofdpersoon
After Atlas is het tweede boek in de Planetfall setting. Het eerste deel, eveneens getiteld Planetfall, was een van de beste boeken van 2016. Deze roman mag dan in de zelfde toekomst spelen, ze hebben eigenlijk vrij weinig met elkaar te maken. Er loopt een flinterdun verhaallijntje dat beide boeken verbindt. Dit is zo minimaal dat de boeken zonder problemen los van elkaar gelezen kunnen worden. Het zijn twee hele verschillende boeken. De een een sciencefictionroman over het koloniseren van een andere planeet, de ander meer een futuristische whodunit. Ze delen wel dezelfde uitgebreide aandacht voor de psyche van de hoofdpersoon. Als je Planetfall een goed boek vond, mag je deze eigenlijk niet overslaan.
Bijna veertig jaar geleden verliet het Atlasproject de Aarde op zoek naar een nieuwe planeet om te koloniseren. Slechts een handvol gelukkigen wisten een plek aan boord te bemachtigen en op die manier de overbevolkte en zwaar gecommercialiseerde planeet achter zich te laten. De moeder van Carlos was een van de gelukkigen. Zijn vader redde het net niet en bleef achter met de kleine Carlos. Na het vertrek van zijn vrouw was hij een gebroken man. Na enkele wanhopige jaren, waarin hij Carlos sterk verwaarloosd, sluit hij zich aan bij een Amerikaanse religieuze sekte. Jaren later weet Carlos zich los te rukken uit de sekte en hij vindt na veel omzwervingen een baan als rechercheur in dienst van een van de Europese regeringsconglomeraten. Als de leider van de sekte dood en in stukken gehakt gevonden wordt in een Engelse hotelkamer, wordt Carlos op de zaak gezet. Het onderzoek zal een hoop oude wonden openrijten en zal uiteindelijk veel verder voeren dan een simpele enkelvoudige moord.
De wereld is er niet op vooruitgegaan in Newmans toekomst. Ze beschrijft een dystopische samenleving, waar het onderscheid tussen bedrijfsleven en overheid geheel schijnt te zijn verdwenen. Alles lijkt te zijn verworden tot een commerciële transactie. Informatietechnologie maakt grootschalige surveillance van burgers mogelijk op een manier waar Big Brother alleen maar van kan dromen. Elk aspect van het verhaal is doordrenkt met voorbeelden van het gebruik van Big Data. Het wordt in het boek op allerlei manieren gebruikt en vooral misbruikt. Zelfs de voorwaarden in een arbeidsovereenkomsten kunnen op elk moment worden afgedwongen door de werkgever. Het resulteert in wat volgens de hoofdpersoon een nieuwe vorm van slavernij is. Het is een vrij ver doorgevoerde visie op waar de wereld sociaal en economisch naar toe beweegt maar op bepaalde punten is het wel griezelig realistisch.
Ondanks alle surveillance is het in deze Orwelliaanse toekomst toch nog mogelijk om vermoord te worden zonder dat het vastgelegd wordt. Carlos past daarom nog steeds een groot aantal technieken toe die een rechercheur uit de vorige eeuw herkend zou hebben. Ondervragen en zoeken naar een motief zijn nog steeds de sleutel tot de oplossing van de moord. Misschien komt het zelfs wel door de enorme hoeveelheid informatie die hem ter beschikking staat. Hij heeft eerst een aanwijzing nodig om gericht te zoeken. Voor Carlos is weten welke vragen er gesteld moeten worden de kern van zijn vak. Intuïtie en logisch redeneren sturen hem meer dan welke technologie dan ook. Uiteindelijk brengt hem dat ook in de problemen. Als hij ergens niet tegen kan, dan is het losse eindjes. Carlos blijft spitten, ook als hem opgedragen wordt de zaak los te laten. De manier waarop hij te werk gaat sluit naadloos aan bij zijn persoonlijkheid. Eigenlijk zie je al aankomen dat het fout moet gaan.
De hoofdpersoon is een man met behoorlijk wat onverwerkte trauma’s. Zijn baan heeft hem enige bekendheid bezorgd. In de pers wordt hij altijd afgeschilderde als de man wiens moeder hem achterliet voor de kans een andere planeet te ontdekken. Als je de media mag geloven de ultieme misdaad voor een moeder. Carlos heeft daar echter geen last van. Hij ligt overhoop met zijn vader, een man die zijn eigen falen niet kon verkroppen en geen aandacht had voor zijn zoon. In een zaak die hem zo vaak aan zijn jeugd doet denken, is het niet verwonderlijk dat woede en wrok regelmatig de overhand dreigen te krijgen. Newman onthult zorgvuldig net genoeg van zijn jeugd om de spanning voor de uiteindelijke confrontatie met zijn trauma’s op te bouwen. Zijn problemen met eten, zijn moeilijke relatie met zijn vader, zijn problemen met sociale interacties en zijn zucht naar antwoorden, het zijn allemaal elementen van een complex en zorgvuldig opgebouwd karakter. Zoals Ren in het vorige boek, draagt Carlos het verhaal. Er zijn niet veel sciencefictionschrijvers die zo karaktergeoriënteerd schrijven.
Het plot is wat minder sterk dan het vorige boek. Zolang Carlos met zijn onderzoek bezig is, zit er een goed tempo in het verhaal. Als het onderzoek ten einde loopt gaat het verhaal in de hoogste versnelling. In een paar hoofdstukken legt hij een internationale samenzwering bloot en worstelt hij met zijn persoonlijke problemen. Het boek kent daardoor een enorm gehaast einde. Zo zorgvuldig en systematisch als Carlos te werk gaat in zijn onderzoek, zo rommelig en geforceerd wordt het op het moment dat hij dat achter zich laat. Mogelijk heeft Newman dit contrast bewust willen aanbrengen. Ze bouwt het verhaal op vanuit een strikt zakelijke opening naar een zuiver persoonlijke climax. Toch voelt het omslagpunt te abrupt om de finale van het boek helemaal goed uit de verf te laten komen.
Ondanks het wat gehaaste einde is After Atlas toch een zeer geslaagde roman. Het einde van het boek laat ook interessante mogelijkheden voor een derde deel. Er zijn nog geen aankondigingen van een nieuw boek maar het kan zeker. After Atlas is, met alle psychologische problemen en het trieste toekomstbeeld die het bevat, geen vrolijk leesvoer. Het is wel een intelligent geschreven roman met een buitengewoon sterke hoofdpersoon. Planetfall is net ietsje beter maar veel verschil maakt het niet. Beide boeken zijn zeer de moeite waard.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Rob Weber
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
