Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een 'spirit corps' in de WO I

Rob Weber 24 januari 2017

In Nederland is het niet zo merkbaar maar in de ons omringende landen zit men midden in een lange reeks herdenkingen van de grote slagen in de Eerste Wereldoorlog. Niet dat het helemaal ongemerkt aan Nederland voorbij is gegaan, vooral economisch had het behoorlijke consequenties, maar het conflict dat twee decennia later uitgevochten werd, krijgt hier over het algemeen meer aandacht. Dat is in landen als Belgie, Frankrijk en Groot Brittannië wel anders. Zo raakten de voetbalbonden van de Britse naties onlangs nog in conflict met de FIFA over het vertoon van klaprozen op de shirts. Dit symbool van Remembrance Day is net als onze dodenherdenking breder dan alleen de Eerste Wereldoorlog, maar is door de datum waarop het gehouden wordt (11 november, de wapenstilstand aan het Westelijk front)  onlosmakelijk met die oorlog verbonden. De laatste veteranen zijn enkele jaren geleden overleden maar de oorlog is nog lang niet vergeten.

Gezien al deze aandacht is het niet vreemd dat er de laatste tijd boeken verschijnen met de Eerste Wereldoorlog als achtergrond. Ghost Talkers is er daar één van. Het speelt tijdens de slag aan de Somme in 1916. De Amerikaanse Ginger Stuyvesant is verloofd met de Britse Kapitein Benjamin Harford. Terwijl hij zich bezig houdt met spionage en contraspionage, is zij de drijvende kracht achter het ‘spirit corps’. Deze bijzondere eenheid heeft een manier gevonden om gesneuvelde soldaten, voordat zij zich naar het hiernamaals begeven, eerst rapport te laten uitbrengen bij een medium. Op deze manier kan waardevolle informatie over de activiteiten van de Duitsers verzameld worden. Als Ginger een verrader op het spoor komt, raakt ze zelf betrokken bij een levensgevaarlijke spionage-operatie.

Het moge duidelijk zijn dat dit een fantasyroman met een historische achtergrond is. Het fantasyelement is de kern van de plot. Kowal gaat niet al te diep in op het militaire aspect maar er zit toch nog behoorlijk wat geschiedenis in. De titel van het boek verwijst naar een groep soldaten die beter bekend is uit de Tweede Wereldoorlog. In dat conflict zetten de Verenigde Staten groepen oorspronkelijke bewoners in, die in hun eigen taal berichten door konden geven. Het blijk voor de Duitsers vrijwel onmogelijk deze code te kraken. Ook in de Eerste Wereldoorlog werd deze truc al toegepast maar in 1916 was Amerika nog niet betrokken bij het conflict. De titel lijkt dus vooral gekozen om de parallel en niet zo zeer vanuit historisch oogpunt.

Het militaire geweld blijft min of meer op de achtergrond maar er zitten toch een hoop historische details in het boek. Zo komen we een soldaat Tolkien tegen, die zijn ervaringen aan de Somme later zou verwerken in The Lord of the Rings. Frodo is bijvoorbeeld in het laatste deel van The Return of the King duidelijk getroffen door van wat ze destijds ‘shell shock’ noemden. Een deel van het verhaal waar met name veel onderzoek in zit is de rol van vrouwen in het conflict. Een groot deel van het verhaal speelt zich direct achter het front af. Door de ogen van Ginger zien we de gevolgen van de veldslag en de traumatische gebeurtenissen waar iedereen die erbij betrokken is aan blootgesteld wordt.

Seksisme en de klassenmaatschappij vormen zelfs in een omgeving waar wat meer getolereerd word dan de Britse upperclass in vooroorlogse tijden een serieus probleem voor Ginger. Ze is de drijvende kracht achter het ‘spirit corps’ maar moet gebruik maken van een Engelse Lady als superieur omdat ze zelf geen titel heeft en ook nog eens Amerikaans is. Het feit dat ze een vrouw is, maakt haar expertise en ervaring in de ogen van de militaire bevelhebber totaal onbelangrijk. Hoewel het boek vrij licht leesvoer is, bevat het toch een sterke feministische ondertoon.

De romantische verhaallijn in Ghost Talkers kon me niet helemaal overtuigen. Een gestolen kus hier, een dubbelzinnige opmerking daar, en vooral voortdurend doen alsof alles fatsoenlijk blijft. Het is allemaal erg koket, een beetje te braaf. Precies wat je zou verwachten van twee jonge mensen van goede komaf. Bijna cliché eigenlijk. Zowel Ginger als Benjamin lopen voortdurend het risico om te sneuvelen. Oorlog staat er om bekend dat het sociale beperkingen en klassenverschillen minder belangrijk maakt. De afschuwelijke verliezen die de Britten in de eerste weken van het offensief leden moeten de twee zich toch heel erg van bewust zijn geweest. Ik had het zelf niet vreemd gevonden als de verleiding om het aanstaande huwelijk vooraf te consumeren wat nadrukkelijker aanwezig was geweest.

Het fantasyelement is een vorm van spiritualisme waarvan Kowal ruiterlijk toegeeft dat ze daarbij geput heeft uit verschillende geloofsovertuigingen en opvattingen over parapsychologie. Het staat in dienst van het verhaal en is niet zozeer een weergave van een bestaande stroming. Het hele gebeuren omtrent meduims en contact met overledenen is vergeven van charlatans en oplichters, en is daarom niet helemaal serieus te nemen. Kowal is zich daar terdege van bewust en gebruikt het in het boek om haar ‘spirit corps’ geheim te houden. Toch zal menig lezer moeite hebben om Gingers toeren zonder een flinke korrel zout (overigens ook een belangrijk element in het boek) te accepteren.

Alles overziend is Ghost Talkers een boek dat, geschreven door een minder getalenteerde schrijver, plat op z’n bek had kunnen gaan. Er zijn zoveel momenten dat het boek onbedoeld op het randje van lachwekkend belandt dat het een wonder mag heten dat de schrijfster kans ziet om er niet af te tuimelen. Dat het verhaal overeind blijft is geen geringe prestatie. Het zit hem vooral in een goede balans tussen de historische achtergrond, het aardse spionagewerk en het spirituele element. Had Kowal de nadruk iets meer op het spirituele gelegd of de wat ouderwets aandoende romance verder uitgediept dan had het niet gewerkt. Ze houdt de vaart er in en blijft niet te lang stilstaan bij de elementen die het verhaal hadden kunnen laten ontsporen. Het is niet helemaal mijn boek, maar ik denk dat met name in de urban fantasy-hoek een hoop lezers dit erg aangenaam leesvoer zullen vinden.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Rob Weber

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.