We hebben het allemaal al eens eerder gelezen
De Franse auteur Chrétien de Troyes (1135-1183?) schreef vijf ridderromans rond het thema van koning Arthur. Vermoedelijk overleed hij tijdens het schrijven van zijn laatste, Perceval ou le conte du graal (Perceval of het verhaal van de graal). In de eeuwen daarna hebben talloze kunstenaars, denkers en (vooral) fantasten aan dit onaffe werk een aanvaardbaar slot willen breien. De benaderingen varieerden van dramatisch en ernstig tot ludiek en absurd: Wagners opera Persifal, Dan Browns De Da Vinci code, Indiana Jones and the Last Crusade, Monty Python and the Holy Grail, enz. Er zijn honderden voorbeelden, uit alle kunstvormen. Door in Erfgename van de graal Chrétien de Troyes zelf op te voeren als een van de hoofdpersonages, heeft de Britse schrijver Tom Harper alvast een interessante invalshoek gevonden. Harpers thrillers spelen zich af in het heden, maar de bron van alle 'onheil' ontspringt steevast in een ver verleden...
Ellie Stanton krijgt een royaal betaalde job aangeboden bij de zeer oude, zeer exclusieve Monsalvat Bank in de Londense City. Het is haar aanvankelijk een raadsel wat zij als hoogopgeleide mediëviste bij zo'n zakenbank kan uitrichten, maar vrij vlug draait ze volop mee in de financiële business. De bank heeft haar echter niet zonder bijbedoelingen aangeworven: ze weet het zelf niet, maar Ellie is een cruciale pion in een eeuwenoude tweestrijd tussen de bank en een geheime broederschap met als inzet: de mysterieuze graal. Als ze van de broederschap verneemt dat ze door de bank misbruikt wordt en waarom, start ze samen met haar vriend Doug een eigen onderzoek. Dat voert hen terug naar de twaalfde eeuw, naar Chrétien de Troyes in wiens geschriften blijkbaar een aantal geheime codes en structuren verborgen zitten. Naarmate Ellie en Doug meer ontdekken en ontcijferen, worden ze almaar intenser opgejaagd door de moorddadige handlangers van de Monsalvat Bank...
Het boek begint goed en boeiend. Harper start beide verhaallijnen - die in het heden rond Ellie Stanton en die rond Chrétien de Troyes in de twaalfde eeuw - vrijwel gelijktijdig op. Vanaf dan schakelt hij heel vaak heen en weer, en dat zorgt voor aangename afwisseling. Met gedegen onderzoek en intelligente benadering als fundamenten lijkt hier een verhaal te groeien waarin de betekenis van de graal eindelijk tot zijn essentie wordt teruggebracht. De graal is immers een verzinsel van Chrétien de Troyes; in zijn verhaal is het gewoon een met edelstenen versierde gouden schaal waarin een hostie wordt bewaard.
Maar helaas... Goed halverwege het boek verdwijnen al die positieve indrukken een na een. In plaats van de realistische benadering van het fenomeen van de graal aan te houden, zwicht ook Harper voor de vage mystiek, de opgeklopte legenden en de verzonnen krachten die het (on)ding door de eeuwen heen meekreeg. Het verhaal over de omzwervingen van Chrétien de Troyes zakt als eerste door de mand: het is te lang uitgesponnen, met veel omslachtige verslagen van riddertoernooien en zwaardgevechten, en vertelseltjes over allerhande niks ter zake doende trivialiteiten. Het hele verhaal rond Chrétien de Troyes lijkt er te zijn bijgesleept om de hedendaagse gebeurtenissen historisch te omkaderen; historisch verantwoorden doet deze verhaallijn echter allerminst, en dat hadden we van de historicus Tom Harper wel mogen verwachten.
De verhaallijn rond Ellie en Doug houdt iets langer stand, maar van zodra de klopjacht op hen en hun wetenschap begint, kiest Harper resoluut voor de actie en laat hij het duo rondtollen op een carrousel vol valkuilen, boobytraps, wolfijzers en schietgeweren waar Indiana Jones jaloers van zou worden. Af en toe probeert hij de authenticiteit enigszins op te houden met een schaakprobleem hier en wat wiskundige hocus pocus daar, maar die stellen alleen maar teleur door hun gebrek aan originaliteit: had Harper nu echt niks uniekers kunnen vinden dan paardensprongcombinaties en de gulden snede? Werkelijk al te gemakzuchtig allemaal! Asterix' ketel met toverdrank had trouwens ook niet misstaan in dit verhaal, maar misschien heeft Harper die wonderbaarlijke verhalen nooit gelezen.
Tom Harper heeft zijn best gedaan. Erfgename van de graal is vloeiend geschreven en vlot leesbaar en de auteur weet iets van spanningsopbouw, maar laten we eerlijk zijn: we hebben het allemaal al eens eerder gelezen. En over de karakterprofilering van de personages kunnen we kort zijn: die is er niet.
Dan maar een interessant weetje om mee af te sluiten: Chrétien de Troyes was dan wel een Fransman, zijn Perceval ou le conte du graal schreef hij in opdracht van Filips van de Elzas, graaf van Vlaanderen. Ziezo, hebben we toch nog iets geleerd...
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Robert Van der Meiren
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
