Zonder meer een topwerk

De val van de Berlijnse Muur en het IJzeren Gordijn luidden het einde van de Koude Oorlog in, en daarmee verdween het historisch kader waarbinnen zich John le Carré's beroemdste spionageverhalen situeren. Maar met bewonderenswaardige veerkracht - omgekeerd evenredig met zijn bijna 80 jaar - weet Le Carré zichzelf telkens weer heruit te vinden en het fenomeen "spionageroman" te actualiseren. Met Ons soort verrader blaast hij ons nog maar eens van de sokken. Het thema: de machtige Russische maffia...

Perry en Gail, een sympathiek stel Engelse dertigers, zijn voor een droomvakantie op Antigua. Híj is docent Engels in Oxford en een verwoed tennisser, zíj is advocate bij de Londense balie. Al op de tweede dag van hun verblijf wordt Perry uitgenodigd voor een partijtje tennis met Dima, een Russische vijftiger. In de dagen daarop worden Perry en Gail overladen met allerlei attenties, maar dat heeft een reden. Dima is namelijk de machtigste en meest geslepen witwasser voor het Russische criminele kapitalisme, maar omdat hij te veel weet, is zijn leven in gevaar. Hij wil, mét familie, veilig onderdak krijgen in Engeland in ruil voor zijn kennis over het Russische misdaadnetwerk dat tot hoog in de Britse politieke en financiële wereld reikt. Terug in Engeland kan Perry contact leggen met de Britse Geheime Dienst. Meteen gaat de bal aan het rollen. Voor ze het goed en wel beseffen zijn Perry en Gail de hoofdacteurs in een spel van kat en muis tussen de Britse overheid, de Geheime Dienst en de Russische maffia, met Dima als inzet...

De personages zijn herkenbaar, erg realistisch en schitterend getypeerd. Perry stapt in het avontuur vanuit een soort romantische vaderlandsliefde, en Gail gewoon uit liefde. Ondanks - of misschien juist dankzij - hun aandoenlijke naïviteit weten ze zich wonderbaarlijk goed uit de slag te trekken. De agenten van de Geheime Dienst zijn wat ze altijd geweest zijn: de idealisten lopen voortdurend met hun neus tegen de muur en de opportunisten liegen om hun hachje te redden. En Dima? Hij is tegelijk crimineel en knuffelbeer, sluw en innemend.

Voor wie Le Carré kent zal het atypisch klinken, maar Ons soort verrader is in alle openheid en op een luchtige toon geschreven. Weg is de claustrofobische benepenheid van bijvoorbeeld Spion aan de muur, en weg is ook de nijpende tristesse uit De toegewijde tuinier. In de plaats komen een transparant, toegankelijk verhaal en sprankelend frisse dialogen vol humor en gevatheid... Le Carré? Absoluut!

Ons soort verrader is zonder meer een topwerk. Het verhaal is spannend en actueel. Het bevat geen fouten, geen gekunstelde plotwendingen, is ingenieus geconstrueerd en verzwakt nooit, ook niet als het boek eindigt op een onverwachte anticlimax, want zelfs die komt aan als een knallende oorvijg... John Le Carré op zijn allerbest!