Philip Marlowe in het Noorse Bergen
Tussen Varg Veum en Nederland bestaat een soort van knipperlichtrelatie. De Noorse privédetective figureert nu al in 21 boeken van schrijver Gunnar Staalesen, maar lang niet alles is vertaald. Meerdere uitgevers hebben vanaf de jaren tachtig gepoogd de Philip Marlowe uit het Noorse Bergen bij de Nederlandse lezers te introduceren, echt stevige voet aan wal kreeg-ie helaas nooit. Gelukkig is er nu uitgeverij Marmer die de boeken van Staalesen weer een kans geeft. In sneltreinvaart zijn vier nieuwe boeken en één oud werkstuk (De vrouw in de koelkast) in de schappen van de Nederlandse boekwinkel geplaatst, en minstens één lezer (namelijk ondergetekende) is daar erg blij mee.
Buiten zijn de honden is de laatste aanwinst in de boekenkast en het is een vervolg op Laat de kinderen tot mij komen, dat eerder dit jaar verscheen. In dat boek werd Veum, samen met nog een aantal mannen, beschuldigd van kindermisbruik. Dat was even schrikken, maar onze Noorse held bleek natuurlijk onschuldig. Dat gold niet voor de andere verdachten, van wie er in Buiten zijn de honden een aantal onder verdachte omstandigheden sterft. Veum vermoedt dat er sprake is van een wraakactie en gaat op onderzoek uit, zonder dat hij daartoe een opdrachtgever heeft.
Staalesen (1947), die samen met schrijvers als Sjowall & Wahlöö een van de aartsvaders van het Nordic-Noir-genre genoemd mag worden, is een ware navolger van Raymond Chandler. Veum is net als Philip Marlowe een privédetective die het vooral van zijn ‘voetenwerk’ moet hebben, hij is veel op straat te vinden, op jacht naar onrecht. Hij blijft mensen thuis lastigvallen, de plaatselijke politiemensen zijn niet bepaald zijn vrienden te noemen en af en toe krijgt hij natuurlijk een klap. Het zal niet verbazen dat hij ‘een eenzame, cynische figuur met een drankprobleem en een ongemakkelijk privéleven’ is. Ondertussen komen we als lezer veel te weten over het Noorse Bergen en omstreken. Een beter reisgids voor de streek kun je je niet wensen.
Je kunt natuurlijk zeggen, dat past allemaal wel erg in de clichés van het genre, en dat is ook zo, maar Staalesen bezit nu eenmaal een fraaie penvoering. De auteur is geen man van grote acties, van liters bloed en stevige kogelregens, hij zoekt het vooral in de nuance. Varg Veum, de boeken vormden ook de basis voor een heerlijke televisieserie, is een man van vlees en bloed, een man vol twijfels.
Hij scharrelt als Marlowe door de natte straten van Bergen:
‘Vanaf dit punt leek alles harmonieus en vreedzaam, met uitzondering van de verkeerswegen waar de auto’s als nijdige wespen rondzoemden. Maar uit bittere ervaring wist ik dat achter de façades alles anders kon zijn. Achter de voordeur konden de meest onbegrijpelijke misdrijven plaatsvinden en als je je daar als onderzoeker mee ging bemoeien, kon de verwarring toeslaan en had het ook gevolgen voor de manier waarop je naar je medemensen keek.’
Enfin. Het is een lovenswaardig initiatief van uitgeverij Marmer om de recente boeken van Staalesen weer uit te geven. Jammer blijft het natuurlijk wel dat een groot deel van de serie - zeg maar de Veum-boeken die tussen 1993 en 2012 in het Scandinavische land verschenen - voor de Nederlandse liefhebber onbereikbaar blijven. Je zou er haast een cursus Noors voor gaan volgen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Rolf Bos
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
