'Al wie moest sterven, is dood.'
De vierde wand is een indrukwekkende roman van Sorj Chalandon, waarvan de belangrijkste gebeurtenissen zich afspelen in het door burgeroorlog verscheurde Libanon van de jaren tachtig.
Hoofdpersoon van De vierde wand is Georges. Hij nam in de jaren zeventig als linkse activist deel aan het militante studentenverzet in Parijs. In die periode ontmoette hij Samuel Akounis, een Griekse Jood die onder het kolonelsregime gevangen heeft gezeten. Hun vriendschap ontwikkelt zich en Sam vertelt dat hij het plan heeft opgevat om het toneelstuk Antigone op te voeren in Beiroet. Hij heeft gekozen voor de uitvoering van Jean Anouilh, omdat die versie in 1944, tijdens de Duitse bezetting, voor het eerst werd opgevoerd.
Nadat Sam ziek wordt, vraagt hij Georges om de verantwoording voor de opvoering van Antigone over te nemen. Ondanks zijn aanvankelijke scepsis raakt Georges sterk verbonden aan het project. In het door vele strijdgroepen verscheurde Beiroet, verzamelt hij acteurs die juist die fracties vertegenwoordigen: Druzen, falangisten, Palestijnen, christenen, sjiieten.
" 'Ik wil tegenstanders gewoon een kans bieden om met elkaar te praten.'
'Vijanden.'
'Zoals u wilt.' "
De vierde wand is een zorgvuldig opgebouwde, heftige roman. Het kader waarbinnen het speelt is historisch beladen. Een kapotgeschoten stad, gekenmerkt door wantrouwen en geweld, beschietingen. Een ziekenhuis dat wordt gebombardeerd, de vluchtelingenkampen Sabra en Shatila. Georges heeft in zijn studententijd deelgenomen aan gewelddadige gevechten, maar kan niet op tegen het ernstige conflict waar hij mee in Libanon in aanraking komt. Het einde van de roman is hard, direct en aangrijpend.
De vierde wand is een begrip uit de toneelwereld dat de scheiding aangeeft tussen publiek en acteurs. Dat suggereert een vorm van distantie die het boek aanvankelijk ook heeft. Maar gaandeweg kun je als lezer die distantie niet vasthouden. De schrijver zuigt je helemaal mee in zijn verhaal. En doet dat met een heftigheid die het onmogelijk maakt om de roman in één adem uit te lezen.
Qua sfeer doet De vierde wand in het begin denken aan de dreiging die ook Ter wereld gekomen (Mazzantini’s roman over het conflict op de Balkan) kenmerkt. Gaandeweg verdwijnen nog aanwezige lichte tonen en roept het eerder De geverfde vogel (Kosinski) in het geheugen.
Sorj Chalandon (1952) is geboren in Tunis en werkt in Frankrijk als journalist (onder meer voor Le Canard enchainé), schrijver en recensent. Hij was jarenlang oorlogsverslaggever (Somalië, Libanon, Irak, Afghanistan) en dat toont zich in De vierde wand. Sorj Chalandon heeft veel literaire onderscheidingen ontvangen.
"Al wie moest sterven, is dood."
Reageer op deze recensie
Meer recensies van
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
