Hoe aanpassen aan verwachtingen een eerste stap naar liegen kan worden

Ik kreeg het boek Morgen vertel ik alles via de Club van Echte Lezers in handen, en de omschrijving intrigeerde me meteen. De schrijver vertelt hoe hij zes jaar lang een schijnstudent was en hoe hij liegen zijn tweede natuur werd. Wat zou iemand ertoe brengen zich zo te verliezen in leugens? En hoe kan dat escaleren? Dat maakte me nieuwsgierig. Dit boek gaat over thema’s die iedereen ergens raken – onzekerheid, jezelf ontdekken en durven zijn, eerlijkheid en vertrouwen, en het belang van fouten maken. Vooral vanuit mijn ervaring als onderwijsprofessional en ouder vond ik het ontzettend leerzaam, met waardevolle inzichten over hoe en waarom mensen verstrikt kunnen raken in onwaarheden.

Het verhaal leest prettig, met een toegankelijke schrijfstijl die je meeneemt in de gebeurtenissen. Regelmatig had ik echt met de auteur te doen, vooral door wat hij schreef over een van zijn basisschooljuffen. Ik vond schokkend om te zien hoe een volwassene zo’n negatieve impact op een jong kind kan hebben, dat raakte me. Als coach en moeder kon ik dat stuk nauwelijks lezen zonder me boos te maken – dat soort mensen zouden niet met kinderen mogen werken. Ook zijn verhaal over hoe aanpassen aan verwachtingen een eerste stap naar liegen kan worden, vond ik indrukwekkend. Het deed me realiseren hoe ver mensen soms gaan om erbij te horen en vooral niet op te vallen.

Wat me ook raakte, was de eerlijkheid waarmee hij de gevolgen van zijn gedrag beschrijft. Zijn angst om tentamens niet te halen en daarom maar niet te gaan, herkende ik verrassend sterk. Ik was zelf de eerste in de familie die ging studeren en was vaak doodsbang om te falen, en heb daardoor ook regelmatig dezelfde keuze gemaakt. De angst om te falen heeft me veel gekost, en dat had, net als bij de auteur, zoveel eenvoudiger gekund. Hij schrijft dat zijn grootste fout misschien wel was dat hij fouten probeerde te vermijden, terwijl juist die fout hem in de weg zat. Die gedachte zou ik iedereen gunnen om al te doorleven vóór hun studietijd.
Ik heb er veel respect voor dat de auteur naar buiten durft te komen met zo’n kwetsbaar verhaal en zou dit boek ook aanraden aan ouders, aan jongeren die gaan studeren, en aan professionals die met studenten werken. Zijn openheid helpt lezers om niet te snel te oordelen en om te begrijpen dat er vaak een ingewikkelder verhaal achter gedrag schuilt. Het boek liet me bovendien beseffen hoe belangrijk het is dat wij als volwassenen kinderen en jongeren aanmoedigen om zichzelf te zijn, en hen te steunen, ongeacht hun fouten. Ook voor mijn eigen kinderen: dat ze altijd weten dat ze goed zijn zoals ze zijn en dat ik onvoorwaardelijk van ze houd.

Dank voor dit indrukwekkende en kwetsbare verhaal, Job, ik weet zeker dat het van veel waarde kan zijn voor studenten in een soortgelijke positie en voor de mensen om hen heen.